burgse rede: „Middelburg kan op eigen kracht zonder
toevoeging van inwoners dank zij de herindeling de
24.000 grens passeren." verraadt de attentie op dit
punt.
's-Heerenhoek, vrij recent in de running, erkent dat
de plannen ingrijpend zijn voor Zuid-Beveland, maar
de vraag is alleen: gaat er nu wat mee gebeuren? Een
vraag, die gemeenten met ervaring op dit terrein al
zeven maal hebben gesteld.
Woningbouw
Duidelijk tekent zich uit de woorden der magistraten
het veranderende beeld van de woningbouw af. De
ratio is niet van de lucht en Middelburg is nog een
stap verder met een woningfabriek in uitzicht. Ratio-
bouw, arbeidsbesparende methoden, industrieel bouwen
worden begrippen om rekening mee te houden bij
het gemeentebeleid. Weliswaar is het meeste nog in
statu nascendi maar de ontwikkeling op dit gebied
manifesteert zich.
Financiën
Bepaalde zaken zinnen de magistraten niet en sommige
feiten noemt men betreurenswaardig, maar op het stuk
van de financiën aangeland begint men eensgezind
te murmureren.
Middelburg is onomwonden: de financiële verhouding
tussen het rijk en de gemeenten is scheefgegroeid en
dat is niet door ministers met een los woordje hier en
een los woordje daar recht te strijken. Wat mankeert
er dan aan? Doeluitkeringen b.v. die een kostendekking
moeten betekenen lopen een paar jaar op de kosten
stijging achter. Onderwijsuitkeringen idem. Verfijningen
in de uitkering voor bepaalde taken, monumentenzorg
of iets dergelijks. Geen zicht op. De vijf stedelijke ge
meenten in Zeeland zijn overeengekomen een klaag
brief aan gedeputeerde staten en de regering te
zenden, waarin de noden worden opgesomd. Oostburg
zal voor een aantal centrumtaken de medewerking van
belanghebbende gemeenten inroepen. Voor de op
richting van een openbare leeszaal en bibliotheek is
dit zelfs onvermijdelijk om aan de subsidievoorwaarden
te kunnen voldoen.
Zierikzee tilt zwaar aan zijn lasten als centrum- en
monumenten-stad. De burgemeester rekent voor: een
begroting van 4 miljoen gulden met een tekort van
3V2 ton, terwijl diverse urgente voorzieningen niet zijn
geraamd, is een dwaasheid. Bestuurlijk is Zierikzee
aldus feitelijk lamgelegd. Uit de Bevelandse hoek wordt
gemeld dat een relatief groot aantal gevallen om steun
ingevolge de Algemene Bijstands Wet werd ingediend.
In het algemeen mag gesteld worden dat het met de
financiële positie van de gemeenten sterk bergafwaarts
is gegaan. Ook in de niet geciteerde jaarredes worden
deze geluiden gehoord. Het lijdt geen twijfel dat indien
in deze moeilijkheden niet wordt voorzien een nood
situatie ontstaat.
Verzwegen zaken
Bij de bereiding van essence ontsnappen als regel een
aantal vluchtige bestanddelen. Dit hoeft niet te be
tekenen dat deze oorspronkelijke ingrediënten niet
waardevol zouden zijn. Integendeel, maar de methode
van essence-bereiding is er op gebaseerd dat een be
paald aromatisch aftreksel ontstaat, waarbij het verlies
aan andere bestanddelen voor lief wordt genomen. In
die zin moeten de in de vijf jaarredes vermelde zaken
worden beschouwd, die in dit opstel verzwegen zijn.
Besluit
Burgemeesteren hebben gesproken, raden hebben ge
luisterd. Het geluid is verder doorgedrongen, want men
heeft de klok geluid, de grote klok. Daar is het niet
bij gebleven. Er is meer in beweging gebracht. De nood
klok over de gemeente-financiën, de doodsklok over de
kleine kernen, de kleine klokjes van de goede ver
wachting, de industrie-tingel en de gasbel.
Al met al een klankrijk beiaard-concert om het jaar mee
te beginnen.
16
