Geschiedenis van de Bommenedepolders
Met veel belangstelling heb ik het fraai-uitgegeven en
goed-gedocumenteerde boek van M. H. Wilderom ge
lezen, dat de waterstaatkundige ontwikkeling van
Noord-Zeeland (Schouwen-Duiveland, Tholen en St.
Philipsland) behandelt. Vooral de passages over mijn
geboortestreek Schouwen-Duiveland hebben mij ge
boeid. Veel foto's, kaarten en schetsen verduidelijken
de tekst. De auteur heeft allen die in Zeeuwse ge
schiedenis zijn geïnteresseerd, zeer aan zich verplicht.
Oudere werken zijn alleen antiquarisch, d.w.z. tegen
zeer hoge prijzen te verkrijgen. Ik denk in dit verband
aan: Zeeland door de eeuwen heen, dat me onlangs
voor f 100,— werd aangeboden. Toen ik het na enige
dagen beraad wilde kopen, was het al van de hand
gedaan.
Nu hebben we dan, wat Noord-Zeeland betreft, er
een standaardwerk bij gekregen, dat bijgewerkt is tot
de laatste tijd: oorlog 1940-1945 met inundaties en
watersnoodramp 1953 en Deltaplan. Naast waardering
veroorloof ik mij enkele kritische opmerkingen op en
kele onjuiste details in paragraaf 7. Deze paragraaf
(blz. 89-97) handelt over de Bommenedepolders. De
geschiedenis van het in 1682 verdronken dorp Bom-
menede en zijn polders heeft altijd mijn belangstelling
gehad, zoals moge blijken uit het artikel Bommenede
in het Zeeuws Tijdschrift van 1963. Daarom heb ik
vooral de bladzijden gewijd aan Bommenede nauw
keurig gelezen. Op blz. 90 wordt ten onrechte gesteld
dat het ,,wiel" (de dijkdoorbraak) in de zuidoosthoek
van Oud-Bommenede in 1682 zou zijn ontstaan. We
lezen daar: ,,ln de zuidoosthoek van Oud-Bommenede
zien we het restant van een wiel dat kennelijk een
overschot moet zijn van de doorbraak van 1682, die
via de oude Nataarspolder was ontstaan. Het lag voor
de hand dat Westelijk Bommenede (de schrijver be
doelt de polder Bloois en Oud-Bommenede) spoedig
werd drooggemaakt door het wiel binnendijks te om-
kaden zodat een buitenwiel ontstond." De schrijver
veronderstelt hier twee onjuistheden: ten eerste dat
Bloois en Oud-Bommenede vanuit het oosten (Nieuw-
Bommenede) zou zijn geïnundeerd. Ten tweede dat
het bewuste ,,wiel" in 1682 zou zijn ontstaan. Wat
de eerste onjuistheid betreft: De polder Bloois en
Oud-Bommenede werd in 1682 overstroomd vanuit
het noorden. De schrijver Hendrik van Dam in zijn
boek: Korte beschrijving van alle de plaatsen en pol-
Zonnemaire, Bommeneedsedijk
26
