Bij alle beschouwingen over het jaar 2000 gaat men er
altijd van uit dat deze ruim 20 miljoen Nederlanders
er zullen zijn en men toont aan voor welke problemen
men bijvoorbeeld op het gebied van de luchtveront
reiniging, de watervoorziening, de huizenbouw, de
wegen e.d. komt te staan.
Geen van deze beschouwingen is erg optimistisch en
toont ons een beeld waar wij verlangend naar uit
moeten zien. Het is daarom merkwaardig dat niemand
de conclusie durft te trekken dat al deze problemen
niet zo erg zouden zijn wanneer er minder mensen
waren. Gezien het feit dat er nog 12,5 miljoen mensen
geboren moeten worden moet het toch mogelijk zijn
dit aantal aanzienlijk te laten verminderen zonder
ouders van het geluk van het hebben van kinderen
te beroven.
In "The Economist" schrijft een correspondent: "The
development of the pill (together with greater use of
intra-uterine devices and the prospect of contraception
by injection) and the softening of the Roman Catholic
opposition to "family planning" are propelling the
United States toward a period when birth control will
be not only a private practice but also a public goal".
Het zou wenselijk zijn dat hij over Nederland ook zou
kunnen schrijven dat birth control een public goal is!
Wanneer men de conclusie van de vooruitzichten
samenvat zou men kunnen zeggen dat Nederland in
het jaar 2000 een gebied zal zijn waar te veel mensen
in te kleine huizen wonen, terwijl ze te weinig, vies
smakend water tot hun beschikking hebben, ze sterk
verontreinigde lucht moeten inademen en zich over
te volle wegen met een gemiddelde snelheid van
misschien 10 km per uur van en naar hun werk en hun
ontspanningsgebieden, zo die er dan nog zijn, kunnen
bewegen.
Het ware veel beter wanneer men zou kunnen schrijven
dat in het jaar 2000 in Nederland veel minder mensen
zouden leven die wonen in comfortabele huizen, waar
bij ze kunnen profiteren van de technische mogelijk
heden die er dan zijn en ze kunnen genieten van de
natuur in een zuivere lucht, met helder water, terwijl
ze zich zonder ergernis over te volle wegen, kun
nen verplaatsen van en naar hun werk.
Dit beeld zou meer getuigen van welvaart en welzijn
dan het beeld dat men zich kan vormen op grond
van het lezen van allerlei serieuze rapporten over de
toekomst, waarin ervan uitgegaan wordt dat het Ne
derlandse volk zich blijft vermenigvuldigen op een
wijze zoals nu gangbaar is.
Prof. Thijsse 2) heeft zijn gedachten laten gaan over de
verdeling van deze 20 miljoen mensen over Nederland
en hij heeft Zeeland 2 x 0,5 miljoen mensen toebe
dacht. Eén zo'n massa mensen in Terneuzen en om
geving en de andere tussen Goes en Vlissingen.
Uit bovenstaande zult U ongetwijfeld de indruk ge
kregen hebben dat de toekomst van Nederland vol
met 20 miljoen mensen mij niet aanlokt, maar nog
minder lokt mij de mogelijkheid dat Zeeland binnen
35 jaar bijna 4 x zoveel mensen zal herbergen dan
thans het geval is.
1) The Economist, May 29, 1965, p. 1036.
2) J. P. Thijsse: Enkele gedachten over het ruimtelijk beeld
van Nederland in het jaar 2000 bij een bevolking van 20
miljoen, '63, p. 12.
3) Persdocumentatie. Eén miljoen woningen 1954-1962, Ministe
rie van Volkshuisvesting en Bouwnijverheid '62, bijlage 8.
Voor het gebied langs het kanaal van Gent naar Ter-
neuzen is dat, gezien de enorme ontwikkeling die daar
aan de gang is een reële voorspelling, wanneer het
Nederlandse volk zich inderdaad uitbreidt tot ruim
20 miljoen mensen in 35 jaar.
Voor het tweede gebied Goes MiddelburgVlissin
gen, is het gelukkig anders gesteld. Daar zijn
nog geen zich in de toekomst sterk expanderende
industrieën gevestigd en daar kan dus nog een keuze
gemaakt worden. Er wordt wel veel over het industria
liseren rond het havengebied in het Zuid-Sloe gepraat,
maar veel heeft dit nog niet opgeleverd.
Er is dus het zij nogmaals gezegd nog een mo
gelijkheid om te kiezen, en wel tussen wat men zou
kunnen noemen een normale ontwikkeling van Midden-
Zeeland en wat ik zou willen noemen een abnormale,
onnatuurlijke, geforceerde ontwikkeling van Midden-
Zeeland.
Een normale ontwikkeling van het bevolkingsaantal tot
het jaar 2000 tussen Goes en Vlissingen zou zijn
5/z x 90.000 mensen 150.000 mensen (naar analogie
van heel Nederland 5lz x 12.106 20.106). Daar Zee
land het laagste geboorte-overschot heeft van ons land
zal het aantal van 150.000 mensen .niet bereikt worden
wanneer dit overschot niet verandert. Het zou een
geforceerde, onnatuurlijke ontwikkeling zijn wanneer
de bevolking in 35 jaar zou stijgen van 90.000 mensen
tot 500.000 mensen. Dit is 350.000 mensen meer dan
de natuurlijke groei, wat neerkomt op gemiddeld per
jaar 10.000 mensen extra.
Daar de gemiddelde gezinsgrootte in Nederland 3,4
persoon is, zouden voor deze 10.000 mensen per jaar
3.000 woningen extra gebouwd moeten worden.
Uit een publikatie van het Ministerie van Volkshuis
vesting en Bouwnijverheid 3) blijkt dat voor elke 40
woningen 1 ha grond nodig is. Voor 3.000 woningen
zijn dus per jaar alleen al ruim 75 ha grond nodig.
Uit dezelfde publikatie blijkt dat gemiddeld nog ruim
x 75 ruim 100 ha grond nodig is voor industrie,
handel en ontspanningsterreinen, straten, wegen, scho
len, kerken e.d., samen ruim 175 ha en tot het jaar
2000 ruim 6100 ha extra.
Om een indruk te geven van de oppervlakte van zo'n
gebied kan het volgende medegedeeld worden.
De totale opervlakte van het eiland Walcheren tot aan
de laagwaterlijn bedraagt 21.500 ha.
De oppervlakte van alle steden en dorpen op het
eiland Walcheren bedraagt 1093 ha. Industrie-terreinen
beslaan 150 ha. 56 ha is bebouwd voor recreatie. In
totaal dus 1300 ha.
Van de totale oppervlakte van Walcheren zou dus
bijna 5 x zoveel grond onttrokken worden voor de
bebouwing van woningen en industrie-terreinen dan
thans het geval is als deze 350.000 mensen extra voor
Midden-Zeeland op Walcheren zouden gaan werken
en wonen.
Wanneer er echter enige petro-chemische industrieën
gevestigd zouden worden, zou de hoeveelheid grond
die beschikbaar moet zijn nog veel groter moeten zijn
want naar mij uit betrouwbare bron is medegedeeld
rekent men in deze industrietak een 1500 ha grond om
aan 4.000 mensen werk te geven. Hierbij zijn dan in
begrepen allerlei kleine toeleveringsindustrieën.
Wanneer men de gemiddelde gezinsgrootte op 3,5
persoon stelt, komen er in de 35 jaar die ons nog
238
