Dr. W. S. Unger f - Geschiedenis van Middelburg in omirek
tilden Kemp hoog boven hun hoofden. In optocht ging het naar de Oude
Kerkstraat.
Voor de spionnetjes verschenen verschrikte gezichten, winkeliers liepen van
het etalageraam weg, doken in de schemer van het achterhuis. Een slagers
jongen, de bestelmand aan de arm, sloot zich bij de troep aan. Ze riepen
,,boeh" naar een agent en ,,ha" naar een paar lichte meisjes, die voor hun
raam zaten. En Thijs zette telkens zijn handen om de mond: „KladderadatschI"
Een paar van de vrienden glipten heimelijk een proeflokaal binnen en haalden
daarna gauw de troep weer in.
Voor de woning van But zongen zij: ,,En onze Thijs gaat nooit verloren, falde-
ralderiere
Naar aanleiding van
Prof. dr. J. G. van Dillen schreef mij geruime tijd
geleden een brief waarin hij het Zeeuws Tijdschrift in
gebreke stelde ooit een woord van nagedachtenis te
hebben gewijd aan doctor Willem Sybrand Unger, die
op 23 maart 1963 is overleden. Zo is het. De lezer
zal willen aannemen dat hiervoor geen achtergedachte
aanwezig was. Ik getuig daarvan welbewust en koel.
In de inleiding tot de tweede druk van de Geschiedenis
van Middelburg in omtrek schrijven de bezorgers
M. P. de Bruin en W. D. de Bruine over het moeilijke
karakter van Unger, die personen en zaken vaak niet
wist te onderscheiden. In het Tijdschrift voor Geschie
denis vermeldt Van Dillen zijn opbruisende tempera
ment, zijn opwinding over in zijn ogen afkeurenswaar
dige dingen, het openlijk luchten van zijn ergernis.
Als redacteur van dit tijdschrift heb ik zijn scherpe
kritiek moeten ondergaan. Ik betwijfel overigens of wij
Unger ooit om een bijdrage hebben gevraagd. Wat mij
is bijgebleven is de vernietigende kritiek op de bodem-
onderzoekingen van de Wageningse school als bron
voor de geschiedschrijving. Ik heb haar altijd opgevat
als de afkeer van een natuurwetenschappelijke methode
die geen halt behoeft te houden voor de pre-historische
drempel.
Ik houd niet van levensberichten die smetteloos wit
zijn Bij Unger zouden zij in het geheel niet passen.
Hoe kon hij toch een zo heftige inzet verenigen met
het inventariseren en bewerken van bronnen? Dat is
een raadsel dat alleen te ontsluieren valt als men aan
neemt met overtuiging dat hij een ijzeren zelfbe
heersing betoonde als het ging om de discipline van
een met hartstocht beoefende wetenschap. Men zal
willen aanvaarden dat de redacteuren van het Zeeuws
Tijdschrift zijn persoonlijkheid altijd zeer positief hebben
beoordeeld.
Aan de tweede druk van Middelburg in omtrek is zijn
bibliografie toegevoegd, een bijzonder imponerende
lijst, zich uitstrekkend van 1913 tot 1960. En welk een
kwaliteit! De dissertatie van 1916 Unger was toen
27 jaar over De levensmiddelenvoorziening van de
Hollandse steden in de Middeleeuwen, wordt nog steeds
gebruikt. Dan het Archief der Middelburgse Commercie
Compagnie (1951), de Bronnen tot de geschiedenis van
Middelburg in den landsheerlijken tijd (drie delen, 1926
tot 1931), de vele historische studies over Middelburg
en de Scheldedelta, zijn wereldbefaamde pu bi i ka tie
over de Sonttollen, de catalogus van de historisch-
topografische atlas van het Zeeuws Genoolschap en
niet te vergeten zijn Monumenten van Middelburg (die
hij zei niet te willen doen herdrukken uit protest tegen
de Delftse School). Het bouwkundig karakter van een
stad kan volgens hem eerst begrepen worden vanuit de
algemene geschiedenis.
Met deze en andere werken, zijn arbeid voor het
gemeente- en provinciale archief, ook die voor de
gemeente- en waterschapsarchieven, zijn studies over
de steden in Zeeland heeft Unger een onverwoestbaar
monument geschapen voor zijn provincie en voor zich
zelf, Het bezorgen van de besproken tweede druk van
De geschiedenis van Middelburg in omtrek door twee
van zijn leerlingen herinnert ons aan deze sterke per
soonlijkheid, die uitrees boven een alom tegenwoordige
middelmaat. Hij had er recht op het zo aan te voelen.
Wie een stuk van de eigen geschiedenis wil lezen of
herlezen doet er goed aan dit boekje aan te schaffen.
In zijn soort is het niet te overtreffen.
M. C. V.
9
