DOORSNEDE BESTAAND KANAAL
DOORSNEDE GEPROJECTEERD KANAAL
.11...
DOORSNEDE SUEZKANAAL
DOORSNEDE NOORDZEEKANAAL
Schelde" (1922), alle in Sas van Gent. In
1911 werd in Sluiskil (Terneuzen) de Asso
ciation Cooperative Zélandaise de Carbo
nisation G. A. gevestigd, in 1929 er naast de
Compagnie Néerlandaise de l'Azote N.V.,
thans Nederlandse Stikstofmaatschappij N.V.
(in Sluiskil-Axel). In Terneuzen werd in 1924
de N.V. Terneuzense Scheepsbouw Maat
schappij gesticht. Deze bedrijven zijn veelal
van buitenlandse oorsprong, wat karakteris
tiek is voor de gunstige ligging. Genoemd
mogen nog worden de N.V. Handel-, Indus
trie- en Scheepvaartmaatschappij „De Hoop"
(1911) en Aug. De Meijer Zonens' Scheep
vaart-, Expeditie- en Agentuur-Maatschappij
N.V. (1879).
De toegenomen bedrijvigheid weerspiegelde
zich in een vrij sterke bevolkingsgroei, die
geremd werd toen na 1929 zich geen nieuwe
bedrijven meer vestigden.
In 1959 werd Terneuzen aangewezen als ont
wikkelingskern, waardoor het aan nieuwe
vestigingen en uitbreidingen financiële faci
liteiten kon verlenen. Er kwamen verschillen
de vestigingen tot stand waarvan N.V. Phi
lips en DOW Chemical (Nederland) N.V. de
belangrijkste zijn. Zij zullen beide tot grote
eenheden uitgroeien. Zo beschikt DOW over
een terrein direct aan de Westerschelde van
320 ha.
Een nieuwe impuls zal uitgaan van de ka
naalvergroting, die in een verdrag met Bel
gië van 1960 is overeengekomen en in 1969
gereed zal zijn. Vele grote vestigingen in het
district Gent zijn hier al op vooruit gelopen,
waaronder het hoogoven- en staalbedrijf
Sidmar dat 640 ha heeft gekocht.
Het kanaal krijgt een diepte van 12.50 m
zal daardoor toegankelijk zijn voor schepen
van 50.000 ton en een breedte op de wa
terspiegel van 150 m en nieuwe complexen
sluizen voor zeeschepen en binnen(duw-)-
vaart. Achterwaarts zal het een verbinding
krijgen met een net van binnenvaartwegen
met een capaciteit van 1350 ton tot in Frank
rijk. Langs het kanaal zal een gesloten afval
waterleiding lopen van Sas van Gent naar
de Westerschelde.
Met Oost-Vlaanderen wordt een gezamen
lijke regionale ontwikkeling en ruimtelijke
ordening nagestreefd, onder auspiciën van
Benelux. Te lang heeft de ontwikkeling hin
der ondervonden van de staatsgrens.
De kanaalgemeenten zijn Terneuzen met
19.123 inwoners, Axel met 8.359, Sas van
Gent met 4.730, Westdorpe met 2.329 en
Hoek met 2.477 inwoners. Zij vertonen een
sterke aanwas, vooral Terneuzen dat in 1960
nog slechts 16.386 zielen telde. Deze gemeen
ten die tot een administratieve eenheid zul
len worden samengevoegd zullen uitgroeien
tot een regionale metropool met een gede
centraliseerd karakter. Voor 1980 wordt ge
rekend op ruim 50.000 inwoners.
Met de haven Vlissingen-Oost vormt deze
kanaalzone twee groeipolen, die als Wester-
scheldebekken worden aangeduid. Een vaste
verbinding over de Westerschelde die beide
polen verbindt en in connectie brengt op de
lijn RotterdamNoord-West Frankrijk is dan
ook van nationaal-economische betekenis.
Lit.M. C. Verburg, 1964. The Gent-Terneuzen develop
ment axis in the perspective of the European Economic
Community. Reprint Neth. Journal of Ec. and Soc.
Geography, Vol. 55, No. 6/7. In deze studie zijn 27
titels verwerkt.
M. C. V.
KAURI'S of KEUTJES. Tropische schelpen
Cypraea moneta en C. annulus) welke bij
gezelschapsspelen (kienen e.d.) als „opzet-
tertjes" dienst deden. Zij werden bij de fa
milies bewaard in een gestreept katoenen
zakje, de keutjeszak. De schelpen kwamen
in grote zakken of vaten vnl. uit Voor-lndië
met schepen der O.l. Compagnie. In Neder
land werden zij verkocht aan de W.l. Com
pagnie, die er in W.-Afrika slaven mee kocht
voor de plantages in Amerika. Eén zo'n
schip, de „Reygersbergh" is in 1738 met een
lading kauri's bij Westkapelle vergaan. Nog
steeds kan men op het strand van Walche
ren af en toe keutjes vinden, afkomstig van
dit schip. In Westkapelle heten zij boesters.
Lit.: W. S. S. van Benthem Jutting, 1955. Vondsten van
tropische kauri's in Nederland. - Basteria, 19 1-6.
V. B. J.
KLEDERDRACHTEN. Deze vormen nog steeds
een aantrekkelijke bijdrage in de resterende
schoonheid van dit gewest. In ons land dat
zo rijk geweest is aan klederdrachten namen
zij altijd een bijzondere plaats in en dat niet
53
