8.27 uit Roosendaal. Agenda zoals in het vorig jaar.
De schijn van een echte vergadering werd opge
houden.
Voor het eerst werd een nieuw systeem toege
past: aan de deelnemende leden werd een vergoe
ding uit de kas toegekend.
Over het 30-jarig bestaan der vereniging werd met
geen woord gerept. Het jaar 1909 is voor de ver
eniging uitermate belangrijk, omdat toen de ver
eniging het initiatief heeft genomen voor het aan
leggen van de eerste streekwaterleiding. Dit belang
rijke besluit en de voortvarendheid, waarmede
werd gewerkt, doen de minder juiste beschikking
over gemeentekredieten wel vergeven.
Op 19 januari 1909 is er vergadering, nu in Hotel
Centraal te Goes. De voorzitter zegt dat de op
roeping voor deze vergadering in geheimzinnige
termen vervat was. Dit was echter noodzakelijk,
daar het onderwerp niet in de openbaarheid mocht
komen.
Hij moet de leden dan ook verzoeken het in deze
vergadering besprokene geheim te houden, al
thans zeker te zorgen „dat het buiten de couranten
zal blijven". (O, Prov. Zeeuwse Courant!).
Een verklaring van de Minister van Binnenlandse
Zaken als antwoord op een vraag van een kamer
lid, dat hij bereid was streekwaterleidingen ten
plattelande te steunen, was aanleiding voor enige
burgemeesters zich herinnerend de watersnood
van 1908 voor nog vage plannen „om tot een
streekwaterleiding" te komen.
Dr. Jenny Weyerman, secretaris van de Centrale
Gezondheidsraad, voorheen arts te 's-Heer-Arends-
kerke kwam hen te hulp en kwam medespreken
bij de voorbereidingen.
Deze dr. J. Weyerman was een merkwaardige fi
guur, vol initiatieven en werkkracht. Hij werkte
mede aan de waterleiding, zou later de ringlijn op
Zuid-Beveland pousseren, waarvan niet het ver
wachte resultaat het gevolg was, maar welke nu
als „industriële" spoorlijn van belang gaat worden.
Zijn belangstelling voor spoorwegen ontstond op
Suriname, waar hij ook spoorwegen bedacht, waar
van naar het heet het eindstation bij een
bijzonder dikke boom lag.
Hij had een speciale overredingskracht, wist goed
met mensen om te gaan (burgemeesters moet je
bezoeken op dagen waarop verkiezingen plaats
vinden, dan moeten ze wel thuis zijn) en heeft
zeker grote verdiensten verworven door initiatie
ven te nemen en vooral door zijn medewerking
om de waterleiding tot stand te brengen.
De vereniging ging nogal ver. De heren kochten
zij het voorlopig -14 ha heide- en heuvel
land bij Ossendrecht, lieten daar boringen uitvoe
ren en nog meer voorbereidingen verrichten, men
vond het toch wel goed om thans de vergadering
te raadplegen en om machtiging te vragen om de
plannen voor een waterleiding te ontwikkelen, wel
ke machtiging met algemene stemmen werd ver
leend. Over de gemeentebesturen werd niet ge
sproken! Men werkte snel: op 2 maart 1909 weer
een vergadering. Meegedeeld werd dat in Ossen
drecht de „Pottenberg" in voorkoop was verkre
gen, dat daar goed en uitstekend drinkwater in
overvloed was zonder het oppervlaktewater te
schaden.
De firma Carl. Francke te Bremen had voorgesteld
alle onderzoekingen te verrichten op basis van
geen kosten, wanneer er niet voldoende goed wa
ter zou zijn en onder voorwaarde van betaling
alléén, wanneer dit wel aldus zou blijken te zijn.
Het scheikundig onderzoek zou in Delft geschie
den, het bacteriologisch in Utrecht.
Er vonden boringen plaats, het bestuur was naar
de minister getogen, had aldaar veel sympathie
ondervonden en vernomen dat er mogelijkheden
van financiële steun bestonden.
Nu moest er een comité komen om de waterlei
dingmaatschappij te stichten. Dit werd het bestuur,
aangevuld met dr. Jenny Weyerman, een kolonel
van de genie, en twee directeuren van waterlei
dingmaatschappijen.
Voor dit alles gaf de Vereniging de geldmiddelen,
maar tevens zou men de Gemeenten 1 cent per in
woner vragen vanaf 1 januari 1909.
De vergadering van 5 november 1909 was weder
om geheel aan de waterleiding gewijd. De voor
zitter zegt, dat het bestuur niet heeft stilgezeten
„na de zoo genotvolle en uitstekend geslaagde
tocht naar de prise d'eau op den Pottenberg bij
Ossendrecht en de daarop gevolgde bijeenkomst
in de sociëteit „Thalia" te Bergen op Zoom".
Er is nu een technisch plan, de Gemeentebesturen
zullen binnenkort bijeen worden geroepen (einde
lijk!).
1 februari 1910 bracht het geheel wederom een
stap naderbij: de minister van binnenlandse zaken
had bericht bereid te zijn op de begroting van
1910 een memoriepost op te nemen voor een rente
loos voorschot. De ontwerp-statuten zijn gereed;
de vennootschap kon worden opgericht. Ged. Sta
ten van alles op de hoogte gesteld hadden
nog niets van zich laten horen.
In 1911 eindelijk wordt meegedeeld dat er een
aandeelhoudersvergadering zal worden uitgeschre
ven, nu ook Ged. Staten iets van zich hebben laten
horen.
Zij maken bezwaar tegen een 60-jarige aflossing
van de lening (gelukkig!). Op 28 juni 1911 kon de
voorzitter meedelen, dat alles gereed was en de
gelden, ingevolge de vóórfinanciering, terug zou
den komen in de kas.
Zo is dan de N.V. Waterleidingmij. „Zuid-Beve
land" geboren. De bevalling ging over jaren: Er
kunnen veel herinneringsdata worden gevierd!
De vereniging wordt weer olijker. Men praat over
zomerreisjes langs de Rijn of in België, maar men
besluit nog een jaartje te wachten.
De periode waarin ook de oorlog 1914-1918 viel
ging rustig voorbij. Over de oorlog en de gevolgen
daarvan werd vrijwel niet gesproken. Er werd ge
klaagd over bepaalde moeilijkheden, maar uit de
notulen blijkt niet, dat de grote vraagstukken de
leden erg beroerden. Men vergaderde regelmatig,
niet dikwijls, enkele jaren zwijgen de notulen. De
zomervergaderingen met uitstapjes waren nog wel
aan de orde, maar uiteraard beperkt,
in de eerste tijd werkt de oprichting der waterlei
dingmaatschappij nog na. In 1912 debatteerde men
23
