landelijk Zeeland
dat
hij
een man van karakter is
42
49
dat
hij
voor bepaalde onder
werpen
deskundig is
33%
20%
dat
hij
uit verschillende beroe-
pen
afkomstig moet zijn
16
27%
dat
hij
uit verschillende streken
van
het
land afkomstig moet zijn
6
4%
Ofschoon deze eisen onderling bezien wel onge
lijksoortig zijn en betrekkelijk weinig houvast ge
ven voor het opstellen van compositie-regels, wil
len wij naar aanleiding van deze uitkomsten toch
twee vooronderstellingen maken en deze nader
hand toetsen.
Het ontbreekt ons aan moed en maatstaven om te
kunnen vaststellen of de politieke partijen in ons
gewest er in geslaagd zijn „een man van karakter"
(of het meervoud daarvan) in de staten te brengen.
Het lijkt ons ook een gevaarlijke bezigheid om als
buitenstaander de mate van deskundigheid voor
bepaalde onderwerpen, die een gekozene geacht
wordt te bezitten, kritisch te beoordelen. Het is bij
zonder moeilijk de schijn van de werkelijkheid te
onderscheiden.
Het behoort wel tot de mogelijkheden om een
antwoord te geven op de vraag of de volksver
tegenwoordigers uit verschillende beroepen afkorr.-
didaten voor verkiesbare plaatsen zodanig te
kiezen, dat elke streek vertegenwoordigd is
waar een zekere aanhang bestaat. Vervolgens
zal elke streek voor nog te vervullen plaatsen
in aanmerking komen naar rato van de aan
hang.
Een vooronderstelling met betrekking tot de bin
ding met gemeentebesturen formuleren wij als
volgt:
II. Het merendeel van de leden van de provinciale
staten bekleedt een ambt of functie van be
stuurlijke aard bij de plaatselijke overheid.
Binding aan de streek
Wij menen op goede gronden te mogen stellen
dat de indeling van de provincie in kieskringen
parallel loopt met de gebruikelijke indeling van
de streken, met uitzondering van het eiland Wal
cheren, dat in twee kieskringen is verdeeld.
Op grond van de uitslag 3) van de verkiezing van
23 maart 1966 kan het volgende overzicht worden
gegeven van de verdeling van de zetels waarop
men aanspraak zou kunnen maken volgens een
vertegenwoordiging per streek (a) en (b) de verte
genwoordiging van de streek in werkelijkheid.
Voor de verdeling van de zetels is uitgegaan van
de lijstkiesdeler en het gangbare systeem van de
grootste gemiddelden.
Streek/kieskring PvdA KVP CHU AR VVD SGP BP totaal
ab ab ab ab ab ab abab
Noord-Walcheren 12 1 11 2 1115 6
Zuid-Walcheren 3 22 1 11 11 -- 7 5
Schouwen-Duiveland 11 1 1 1 11 1 2 6
Tholen en Sint-Philipsland 11 1111 4
Zuid- en Noord-Beveland 33 22 43 2 11 21 1 15 10
West Zeeuwsch-Vlaanderen 1 121 1 1 3 4
Oost Zeeuwsch-Vlaanderen 22 63 11 1 - 1110 8
Totaal 11 9 8 5 4 4 2 43 43
a verdeling volgens aantal uitgebrachte stemmen per streek,
b werkelijk aantal vertegenwoordigers dat woonplaats heeft in de streek.
stig zijn. Met een grote mate van waarschijnlijk
heid kan men zonder nader onderzoek deze vraag
bevestigend beantwoorden. Wat echter als een ne
venverschijnsel bij nadere bestudering aan de dag
treedt is het feit, dat een belangrijk deel van de
leden van provinciale staten een binding heeft met
gemeentebesturen. Ook valt na te gaan of de ver
schillende geografische delen van de provincie aan
hun trekken komen wat betreft de afkomst (woon
plaats) van de gekozenen. Interessant is het hierbij
na te gaan of de streek het aantal vertegenwoordi
gers heeft, waarop krachtens de uitgebrachte
stemmen „aanspraak" kan worden gemaakt.
Vooronderstellingen
Om met het laatste te beginnen maken wij de
volgende vooronderstelling:
I. De politieke partijen streven er naar de kan-
Conclusie I
Het blijkt dat nagenoeg alle partijen aan de for
mule voldoen. Voor de PvdA valt West Zeeuwsch-
Vlaanderen buiten de prijzen; voor het overige
(Walcheren als geheel genomen) klopt de hypo
these.
De KVP gedenkt de kleine aanhang op Walcheren
en Schouwen-Duiveland ten laste van de Zeeuws-
Vlaamse aanspraken; haar aanhang op Tholen is
zeer klein.
De CHU blijft geheel in de lijn, aannemende dat
de vertegenwoordiger voor Oost-Zeeuwsch-Vlaan-
deren ook West representeert.
De AR bevestigt de uitzondering op de regel. De
Bevelanden zijn geheel van een vertegenwoordiger
verstoken ondanks een „claim" van twee vertegen
woordigers.
In ogenschouw genomen, dat de VVD minder ze-
2
