je. Dè waere'r, die kochte in 't begin en dan aoj'r ook, die wachtte toet op 't leste, en zö ao ieder z'n maniere. De brandewienkruke die gieng lustig rond en wederzieds wiere'r kwienkslaehen en ook wel is schimpscheuten gewisseld, mè da gieng aol mee 'n 'artelik gelach gepaerd. De bööde prizzenteerde dan d'êêste koop: Dat was, zeid'n, 'n móóie gaeve boom, 't was wat vö de waegemaekers„je kunne d'r wè tien boerewaegens uut maeke, en dan krieg je dat vrommes mee d'r 'ielkmaekersdóózeop d'n 'oop toe. Noe dan? zes guldentjes? Da's tog niks vó zöó'n gaef stik 'out en zóö'n lekker dik wuuf?" De waegemaeker die böö 6) zes-en- 'n-kwart. „Zeven en 'n 'aolf mee s'n aollen!" riep de bóóde, „kom ménsen, da's tog niks?" En vö zeven en 'n kwart was de waegemaeker kö- nienk 6). „Mè Koenraad, zei de bööde, „wat moe jie noe tog mee söö'n 'alven vrotten boom doeë?" „Ik 'ope, dajjer vó mien gêên kruwaegen uut maekt, óór!" riep 'r êên. „En noe èmme 'ier dan dat bekende zwaere pèrk", begon de bóóde wi, „ajje rond êên knippel 'n wisse bind eije a 'n muster. Wat 'n zwaeren 'out, dè zitte wè vuuv'onderd musters in!" Drie guldentjes, riep'r êên, en J i I Ie, die bóó drie-en-'n-kwart. „Niemand meer? Drie en 'n kwart vö Jille", riep de bóóde. „Da's ook mè omdat 'n famielje va(n) j'is", riepe ze van achter. Mè de klerk wou de koop nie toewieze, Jille die mog êêst z'n schuld van fleejaer betaele, zeid'n. „Wè wa bliksem nog toe!", schrêêuwde Jille woedend-kwaed, ik weet da'k 'n twêêlienk bin, dus 'k 't verstand moete dêêle mee m'n broer. Mè tog weet 'k dondersgoed, da 'k bie joe niet in d'n boek stae. Ik bin Jille Pzóön en dan eije nog 'n Jille Gzöón en di zajje wè mis mee zien." Im- persant verkocht de bóóde mè deur. De klerk gaf toe dat 'n mis was en Jille kreeg z'n koop. Mè dieën stoeng noga op s'n ponteneur: „ie 'oopte dat dat vintje voortan beter uut z'n schêêle oogjes zou kieke." Noe 't was waer, oor, da vintje was vee schêêl. Die lui van de stêênbakkerieë „De Nijverheid" uut Middelburg ,0) waere vansèls ook wi prezent. Die kochte dikkels aol 't elzen'out; dat ao ze nöödig om de dekpannen blauw te roken. Ze zaehe nie op 'n ienkele gulden, oor, en dat wiste de opjaegers mèr-aols te goed en die loerde op 'n striekgeldje Pier de bööde begon vansèls mee die koop op te 'emelen, die volgens 'm wè zes andere kopen be vatte. „Deze koop elzen'out is tog wè fuuftig gul den waerd, zeker?" - Vuuv-en-twintig gulden, böö dat vintje van de fabriek. „Oe durf je dat bieë, meneer", zei de bóóde. Dertig, zei Wan nes d'n opjaeger. Veertig gulden, zei dat vintje. -- Veertig gulden 't is nog mè aolve waerde, vuuv-en-veertig, zei Wannes. „Nou ménsen, 't gaetje vol 'oor", riep de bööde. Fuuftig gulden en gêên cent meer, böö die meneer. „Wie meer as fuuftig gulden", riep Pier de bóóde, „fuuftig gulden, de Nijverheid!" En die aode dan eigenlijk nog voor 'n koopje d'r elzen'out, dasse zö 'oge nöödig ao. En Wannes, die ao tog wi 'n gulden of zesse striekgeld ver diend en die nam 'r dien dag nog ménig slokje op. Toen wier'r 'n paer dööie bomen geveild, 'n Vintje van de Polder, die kreeg ze an z'n broek vö 'n tientje. „Tien gulden, Willem van den Bosse uut Vrouwepolder!" „mè van d'n Bosse, ei jie noe in je bos gêên betere bomen as die twêê vrotte troenken?", zei de bööde. Di moe je noe vö van de polder komme, riep 'n Wèschappelaer. Mee aol z'n grappen en z'n praotjes miek Pier de bóóde tog nog vee geld vö d'n eigenaer, ie ver- stoeng de kunst, óór. Goeje kopen, die miek 'n uut en slechte kopen ook en ie klopte de ménsen 't geld as't waere uut d'r zak. De leste koop, dat was 'n grööten 'oop spaonders. 'n Aerm vintje, die böö 'n kwartje, en Pier die riep zö gauw as de weerlicht: „Niemand meer, 'n kwartje vö Jantje Sienke, Domburg." Mè di riep'r êên: „Da's ook mè omdat 'n famielje van j'is, daerom slae je zö gauw deu. Meneer de no- taoris, ik was an 't bod." Mè Pier zei 'êêl kalm weg tegen de notaoris, „dat aerme vintje is t'r goed mee", en de notaoris vond 't ook wè goed. In 't 'uus van d'n boswachter, di zat de notaoris en di konde de kopers dan contant betaele, die wouwe. En die waer'r noga vee, want di zat nog 'n borreltje an vast. D'opjaegers die krege d'r striekgeld en dat wier zöwat aol in brandewien omgezet. En j'oorde di nog van aolles. Eên van Domburg zei tegen 'n Wèschappelaer: „Ons dan noe ielk 'n koop 'out en die stae nést mekaore. Mè dienkter om, dajje mee je klauwen van mien 'out afbluuft, 'oor!" „Jae, zei dieën, dat ao jie flee jaer ook moete doeë, toe d'r twintig musters van mien gestole waere." Noe, 't was waer 'oor, z'ao makaore op dat punt niks te verwieten. De mènse die gienge dan noe nir-'uus en 't fêêst was wi afgelope. Mè Jantje Sienke mee s'n spaon ders, die was d'n 'emel te rieke. „de sfrangjutfer" 3) omstreeks 1870. 2) koop: hier en elders in de tekst partij, die tegelijk onder de hamer komt, ook Nederlandse vakterm. 3) schalmpattenpaden die de kopen kaphout scheiden. Dit kaphout was nog niet van de troenken gekapt, maar werd op het levende hout verkocht. 4) zwaere pèrken: percelen zwaar kaphout. 5) 't zèlde: hetzelfde. 6) bööde: hier afroeper van de notaris. De uitspraak van dit woord met tweeklank-oo is typerend voor de noordwest hoek van Walcheren, uitgezonderd Westkappel. Vergelijk ook elders in de tekst böö (verl. tijd van bieden) en könienk. Even kenmerkend voor de N.W.hoek is de uit spraak boom, koop'oog (hoog) enz. t.o. boom, koop, 'óóg elders op het eiland. 7) troep: rommel. 8) aesgaetenwortelstuk met onderste gedeelte van de stam. 9) 'ielkmaekersdóózetrommel waarin ,,hijlikmakers" werden verkocht op boerenkoopdagen, op het ijs enz. 'ielkmaeker was dunne knappende kruidkoek in langwerpige repen ge sneden. 10) De Nijverheid was de steenbakkerij van Fak Brouwer, ge legen aan de Nieuwlandseweg. striekgeldpremie voor de opbieder, hier opjaeger ge noemd. Naast het ook in het Nederlands gebruikte strijkgeld, kent men striekpenniengen en wienpenniengen. 216

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Tijdschrift | 1967 | | pagina 16