r»'Vvv^'
vvVk
'f$r-Jbmmt* -vm mra»
m ie Jeftt* «sf ktrf mme*" ...s-c&Z
defer rHttrtfjt m het hte 4&r M**r*
ttn fint fait ram*-/
i'tïf jthtpm m U www»r, if 4»
aLs nr<w imljfkj tntk hvrd? dêt* im 1 «npjfeW fj
'Jfettf* m '.ft? M<t W M
jfav rmk, M vu)b*ttk* 4*<t #&4t f* hmé
mmriwr _fi'V éitmm d**e éfi
kf jfnw t jmby*t£ jkdM*
rjH^
W ra w.i Km
>effia (t>H m>fjt
f jBpO» *»f /W *W
t .ifW'.liV'It'k")h'
%,<m<?4 <*f% 4 l 4tit> Jtt fmdt iy*
$t&4 ■ivmm %'Mf ¥*J> jméki
lw ambAs.f'Wmt Paninr: (tul' ntnJt mtj.c. ,\jtu <k
i mi fmt water, zo<> Unjuen Lifuk Inn m (nn wk trhnJen
vm UitujiJnduvnfelx 'V
4ll 4-| if# w?r Itsrr h*bè**<
5« m/t ('al «wr* aider* ^jtex om rtm t <4*
\ik kvnJtrtntortr^etH
&f?4fri rtU ti*Atnp&m* vm v*fd<
m fff? 4 PrttéiM
tdmmH vm (ene
•tafhi V»*>
iet. fa&l#
i'f^tSub.
Guyana, zoals Raleigh het zag Foto J. P. B. Zuurdeeg
De problematiek van Hansen en De Wagt is niet
nieuw. Al eeuwen lang is er de idee dat er in
Suriname en meer in het algemeen in De West
iets groots verricht kan worden. Voor wat Suriname
betreft is de tragiek van het tekortschieten bij
goede mogelijkheden in vroeger tijd op indringen
de wijze beschreven door Albert Helman in zijn
roman De Stille Plantage. Hoe stellig is Raoul de
Morhang, de Hugenoot, die na de opheffing van
het Edict van Nantes in 1685 uit Frankrijk uitweek
en naar Suriname emigreerde er niet van overtuigd
dat hij van zijn plantage een klein paradijs kan
maken waar anders dan in zijn geboorteland
vrede en gerechtigheid zullen heersen? En hoe
loopt alles op een bittere teleurstelling uit, omdat
tegenstellingen tussen mensen met een verschillen
de huidskleur sterker zijn dan zijn oprecht ge
meende voornemens.
De verrassende gelijkenis tussen heden en ver
leden zal er ongetwijfeld toe bijgedragen hebben
dat de tentoonstelling Zeeland en De West, die
deze zomer in het rijksarchief in Zeeland gehou
den werd zich in een warme belangstelling mocht
verheugen. Aan de hand van enkele op deze ten
toonstelling geëxposeerde stukken mogen in dit
artikel enige kanttekeningen gemaakt worden over
de rol, die Zeeland in de geschiedenis van De
West gespeeld heeft. Vooraf echter nog deze op
merking.
Het Zeeuwse verleden van De West is belangrijk.
Goed is het echter er op te letten dat dat ver
leden ook zijn gevaarlijke kanten heeft. Volkomen
terecht merkte een drietal in Middelburg werken
de Antilliaanse verpleegsters, de zrs. Martina,
Richardson en Winfield, bij een bezoek aan de
tentoonstelling in het rijksarchief op, dat het jam
mer was dat het thema Zeeland en De West niet
gedoogde dat er ook stukken en afbeeldingen uit
onze tijd bezichtigd konden worden. Olieraffina
derijen en touristenindustrie gaven aan de An
tillen een American way of life. In Suriname stond
de tijd al evenmin stil. In de ban van een ver
ouderde geschiedbeschouwing zien veel Neder
landers dit alles echter over het hoofd. Zij be
seffen niet dat men in De West niet meer leeft en
denkt zoals men dat in de 17de eeuw deed, dat de
Antillianen en Surinamers van nu mensen van de
20ste eeuw zijn. Op een hinderlijke manier ver
tekent het verleden bij hen het beeld van het
heden. Er mag dan een verrassende gelijkenis
tussen heden en verleden van De West zijn, er zijn
evenzeer grote verschillen. Het Zeeuwse verleden
is betrekkelijk.
De in 1572 in Holland en Zeeland ontbrande strijd
202
