Zeeuwse kroniek
M. P. de Bruin
Middelburgse periode
De man op de foto, Florentinus Marinus Wibaut, in zijn
studeerkamer te Middelburg, is hier in de kracht van zijn
leven (1904). Die kracht zou lange tijd ongebroken
blijven. Het jaar 1904 betekende een afsluiting, want
Wibaut verliet Middelburg en kocht een huis aan
de Weesperzijde te Amsterdam, dicht bij zijn vriend
Tak. Het proefschrift van de burgemeester van Sleen,
G. W. B. Borrie, met als titel: F. M. Wibaut mens en
magistraat; ontstaan en ontwikkeling der socialistische
gemeentepolitiek, waarop hij 20 september 1968 tot
doctor in de sociale wetenschappen aan de universi
teit van Amsterdam promoveerde, vertelt ons veel over
de tijd die Wibaut in de Zeeuwse hoofdstad door
bracht. Floor was het tiende kind, geboren 23 juni 1859,
uit het huwelijk van Florentinus Wibaut en Mijntje Slaat.
Zijn vader had een bloeiende brandstoffenhandel te
Vlissingen met daarnaast een rederij. Als goede rooms-
katholieke ouders zonden zij hun zoon naar de be
kende kostschool te Rolduc waar het onderwijs in de
moderne talen op hoog peil stond. Die talenkennis zou
later op de pas opgerichte Openbare Handelsschool te
Amsterdam worden verdiept. Het jaar 1873 is het begin
van de eerste Amsterdamse periode van de latere wet
houder Wibaut. In die periode komt het tot een breuk
met het rooms-katholieke geloof waaraan de lectuur
van Multatuli, Voltaire, Rousseau en Renan niet vreemd
zal zijn. Heel zijn leven zal Wibaut een diepe bewon
dering voor Multatuli blijven houden. In Middelburg,
waarheen Wibaut na zijn studie op 17-jarige leeftijd
vertrok, zal hij een kring van vereerders van Multatuli
vinden.
P. L. Tak
De eerste stelling bij het proefschrift van Borrie luidt:
P. L. Tak is als grondlegger van de sociaal-demo
cratische gemeentepolitiek èn als vriend van Wibaut
van beslissende invloed geweest op de ontwikkeling
van de Amsterdamse wethouder. In de Middelburgse
jaren maakte Tak deel uit van het groepje dat zich
om Multatuli schaarde. Hij is daar enige tijd redacteur
van de Middelburgsche Courant geweest. Wibaut ver
telt van het begin van zijn vriendschap met Tak in zijn
172
