25 JAAR P.P.D. ZEELAND
die erop wijzen dat de Europese bewindslieden
zich bewust worden van de noodzaak de ruimtelijke
ordening ook officieel in internationaal kader ter
hand te nemen.
De Raad van Europa heeft een werkgroep inge
steld, die een rapport voorbereidt over samen
werking in Europees verband inzake de ruimtelijke
ordening. In een interim-rapport wordt de instelling
van een ministers-conferentie als onderdeel van
de Raad van Europa aanbevolen. De Raadgevende
Vergadering van dit lichaam heeft inmiddels op
1 mei 1968 enkele aanbevelingen gedaan aan het
Comité van Ministers. Deze aanbevelingen hadden
onder meer betrekking op de instelling van een
Europese conferentie van ministers voor de ruimte
lijke ordening 2).
Is deze raad het aangewezen kader voor onze
ruimtelijke ordening op Europees niveau of leent
de Europese Economische Gemeenschap zich beter
hiervoor? Dit is ten dele een vraag van geografisch
werkgebied, ten dele van doelstelling.
De Raad heeft het grootste werkgebied en biedt
dus de mogelijkheid de vraagstukken zonder be
lemmering van gebiedsgrenzen te zien en te be
handelen, terwijl hier ook de economische domi
nant ontbreekt die de E.E.G. kenmerkt en die
voedsel zou kunnen geven aan de vrees dat de
ruimtelijke ordening in dit kader welvaart en wel
zijn te veel zou vereenzelvigen.
Toch moet men de voordelen van het kleinere
geografische bereik, juist voor Nederland en zijn
buren, niet onderschatten. Voor onze problemen
zou de E.E.G. veelal een toereikend geografisch
kader bieden. Bovendien is de kans op een snelle
besluitvorming het grootst waar het aantal deel
nemende landen het kleinst is. Wij moeten er
daarom toch naar streven dat de ruimtelijke orde
ning ook in het verband van de E.E.G. spoedig van
de grond komt en wij moeten er tegelijkertijd voor
waken dat de nieuwe gedachten die ook in eco
nomische kringen doorbreken over de verhouding
van welvaart en welzijn, in die ordening verwerkt
zullen worden.
Voor de provincie Zeeland zijn aan een internatio
nale ruimtelijke ordening en zelfs aan de eerste
bescheiden stappen op dit gebied over de lands
grenzen heen grote belangen verbonden. Nieuwe
banden met de rest van Nederland zijn en worden
gelegd. De ligging van het gewest aan zee en
Scheldemond, nabij het snel vollopende Rijnmond
gebied en aan het zeefront van de Antwerpse
haven en van het Noord-Belgische industriegebied
van Antwerpen, Brussel en Gent, is een situatie vol
beloften voor de toekomst. Het overigens al te
pessimistische beeld van Zeeland in het verleden
dat Charles de Coster in zijn reisverhaal voor ons
ophangt: een nijver volk, dat land op de zee
verovert en er een goudmijn van maakt, maar
daarna alles weer door de zee ziet terugnemen,
vindt in het beeld van Zeeland in de komende jaren
dat hier voor ons oprijst een rooskleurige tegen
hanger.
Maar het toekomstbeeld verbergt ook vele belan
gentegenstellingen en gevaren van wanordelijke
ontwikkeling.
De gemeentebesturen en het provinciaal bestuur
met zijn planologische dienst zullen daarvan het
beste moeten maken. Dat kunnen zij pas ten volle
doen als zij een vast nationaal beleid achter zich
hebben en juist hier, aan de rand van België, ook
een beginnend internationaal beleid. Wij moeten
ons wat dit laatste aangaat niet overgeven aan
illusies. Wie zich de aarzelingen en struikelingen
van het nationale beleid van het begin tot op de
huidige dag te binnen brengt, begrijpt dat het nog
lang zal duren voor wij internationaal eigenge
reidheid en concurrentie-zucht beteugeld zullen
hebben. Maar als het lang zal duren, moeten wij
snel en goed beginnen.
Ir. F. van der Sluys. Tijdschrift voor de Volkshuisvesting en
Stedebouw 1946, blz. 166.
2) De bovenstaande feitelijke mededelingen over de Europese
organen zijn ontleend aan een artikel van mr. J. Witsen,
in het Bulletin van de International Federation for Housing
and Planning 1968, no. 2 en aan het door de Minister van
Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening uitgebrachte Ver
slag van het door de Regering gevoerde beleid inzake de
ruimtelijke ordening over het jaar 1967-1968 (Tweede-Kamer
zitting 1968-1969 - 9800).
247
