Al kunnen we aanvoelen wat Elisabeth Barrett
Browning bedoelt in haar regels:
Had I but plenty of money,
Money enough and to spare,
The house for me no doubt,
Were a house in the city square,
de herbouwers van de Markt hebben, laten we
aannemen mede door de haast, geen erg gelukkige
hand gehad; misschien een doelmatige, maar mooi
is hier alleen het Raadhuis.
Begrijpelijk is het, dat vreemde contrasten niet
konden uitblijven, zoals op de Lange Delft naast
het huis „De Drie Spruiten" onder de nog goede
oude boven gevel een weinig fraaie moderne win
kelpui. Dat Middelburg echter verder gaat met
het herstel van zijn monumenten blijkt uit de nu
juist klaargekomen restauratie van de prachtige
Kloveniersdoelen, hef huis van de „Schutterij van
den bus", een van de aantrekkelijkste van Middel
burg. Van waar U de Lange Jan" in zijn volle
lengte recht voor U ziet
De toren trekt als een magneet naar het Abdij
complex, veel schoonder opghetimmert dan se te
voren oyt was", zoals de oude Reygersberch des
tijds al kon zeggen over een veel vroegere restau
ratie. Die van na 1945 heeft zich niet alleen op
het verleden gericht, maar het monument een
moderne functie gegeven en toch de stilte en be
slotenheid weten te handhaven. De autobussen
met toeristen blijven buiten; alleen een enkele hier
blijkbaar onvermijdelijke dienstauto herinnert aan
het werk, dat binnen de Abdijmuren wordt gedaan.
En verder zagen we er, op een stil uur, alleen
Wie Middelburg wil of moet bezoeken zou eigenlijk
de auto eens thuis moeten laten, al was het alleen
maar omdat men waarschijnlijk daarmee regel
recht de omgeving van markt en Abdij opzoekt,
zodat de stille, prachtige kaden, wat excentrisch
gelegen, en de poortjes en stegen ertussen, dan
buiten het gezichtsveld blijven. Wie verplicht is te
voet van het station te komen moét ze wel zien:
Bierkaai, Rouaanse, Rotterdamse en Londense ka
den, waar van het verleden veel bewaard bleef in
pakhuizen en koopmanshuizen, nu hier en daar
met zorg en smaak gerestaureerd.
In sommige namen op de gevels wordt iets van
het vele ongrijpbare uit het leven van onze voor
ouders tastbaar:
„De Vrij heit",
„De vogel Fenix",
„Het Marcktschip op Sluys",
„De Bolle"
en b.v. kan het poëtischer? „Het cromhout
en de gouden lelie".
Ook in andere delen van de stad mag de wande
laar zich die gevelstenen niet laten ontgaan, zij
geven de charme van Middelburg een extra di
mensie: „Het witte hardt"; „De Coninck van Schot
land" (een van de mooie kleinere huizen in de
Nieuwstraat), en veel andere. Geen wonder, dat
veel schrijvers over Middelburg deze spreuken,
namen en afbeeldingen noemen; leven en werken,
rijkdommen en filosofieën van vorige geslachten
leven er in voort.
Gedeelte van de Dam; op achtergrond het verloren gegane
Oost-Indische huis
Abdij plein met Balanspoort
