directe omgevingkortom geeft nieuws uit de
streek waar hij woont en leeft, over de gemeen
schap, waarvan hij deel uitmaakt. Zijn belangen
bij de lokale krant, het nieuwsblad, zijn dan ook
van meer persoonlijke aard.
Omgekeerd ook benut hij het nieuwsblad om door
middel van ingezonden stukken kritiek te uiten op
gebeurtenissen of toestanden in zijn gemeente. De
wezenlijke democratie begint van onder af in de
kleine gemeenschappen en niet van boven.
Geen ander communicatiemiddel, zij het technisch
nog zo perfect, kan deze voor het behoud van de
democratie zo gewichtige taak overnemen van het
nieuwsblad, dat bovendien het grote vertrouwen
heeft van de bevolking. Hierin ligt een opdracht en
een verplichting voor hef nieuwsblad, maar het is
ook zijn kracht en geeft er de grote levensvatbaar
heid aan.
De lokale krant wordt voor de bewoners van het
eigen gebied geschreven op een wijze, die hen
aanspreekt in hun eigen denk- en levenspatroon en
in een opmaak, die daarbij aansluit. Het streekblad
is een deel van het volksleven. Grootvader las het,
vader leest het en als zoon of dochter gaan
trouwen, is het 't plaatselijk blad, dat als eerste
zijn intrede doet in het nieuwe huishouden."
Met dit citaat van de NNP-voorzitter hebben we
dan wel enigermate de loftrompet gestoken, maar
het is ook de realiteit en geldend voor alle goed
geredigeerde nieuwsbladen, niet voor de Een-
drachtbode in het bijzonder.
Aansluiting
Het bovenstaande toegepast op de Eendrachtbode
kan verder kort zijn. Er is gepoogd op die basis
aansluiting te krijgen. Met daarbij mogelijk nog
meer de bewustheid dan in andere provincies, dat
men hier gewestelijk goed geïnformeerd kan wor
den via het dagblad in Zeeland met de meeste
abonnees. Daarom te meer beperkte de Eendracht
bode zich tot het eigen streekgebeuren.
Bovendien leent zich daartoe het gebied (Tholen
en Sint-Philipsland) als een meer afgesloten geheel
ook beter dan sommige andere delen van het
gewest. Toch hebben we het altijd betreurd, dat
de sector nieuwsbladen in Zeeland niet wat sterker
staat, dat niet alle delen van de provincie worden
overlapt. Er is een nieuwsblad voor Noord-Beve
land; verder zijn er bladen met beperkt bereik, zo
als „De Scheldebode" (niet te verwarren met het
gratis blad van dezelfde naam) in Wemeldinge,
Kruiningen en omgeving, de Yersekse Courant, be
perkt tot vrijwel alleen lese, de Axelse Courant
tot Axel. Het nieuwsblad van Smoor en De Hulster
in Breskens hield een paar jaar geleden op te
bestaan.
Een goed nieuwsblad, dat zich werkelijk richt op
eigen gebied is geen concurrent van een dagblad,
zelfs niet van een gewestelijk dagblad. Inmiddels
zijn de Zeeuwse NNP-gelederen wel belangrijk ver
sterkt met het ons inziens ook uitstekend nieuws
blad, de Zierikzeesche Nieuwsbode, dit jaar reeds
in haar 125-jarig bestaan.
Terugkerend tot de Eendrachtbode, waarover dan
in feite gevraagd is te schrijven, had deze de af
gelopen kwart eeuw in zoverre de wind in de
zeilen (evenals de dagbladen) dat een stijgende
welvaart het de mensen mogelijk maakt èn het
dagblad èn het nieuwsblad te kunnen betalen.
Reeds in 1883 verscheen op Tholen een nieuwsblad,
namelijk de „Thoolse en Yersekse Courant". Be
houdens enkele niet meer uit het water te redden
jaargangen zijn we vanaf 1883 in het bezit van die
prachtige dokumentatie over deze streek, de laatste
jaren „angstvallig" opgeborgen in een kluis van
de Sint-Annalandse raiffeisenbank, waaraan elk
jaar weer een Eendrachtbode-jaargang wordt toe
gevoegd.
Was het bij de Thoolse Courant (tot 1944 ver
schenen) zó, dat de abonnees hoofdzakelijk in het
stadje Tholen werden gevonden, terwijl men ver
derop in het eiland, evenals op Sint-Philipsland
meer was geanimeerd voor de Zierikzeesche
Nieuwsbode en het in Middelharnis gedrukte
„Eilandennieuws", na verschijning van de Een
drachtbode is dit nieuwsblad een langzamerhand
vrijwel huis-aan-huis gelezen blad.
Zijn er bij de dagbladen redactionele verschillen,
bij nieuwsbladen is dat nog in veel sterker mate
het geval. Van uitgevers, die het opvatten als een
„aanvullend drukwerkordertje" (gelukkig steeds
meer uitzonderingen in den lande) tot redacties
die er echt werk van maken. Neem in Zeeland
maar de Zierikzeesche Nieuwsbode om het bij één
voorbeeld te laten. Persoonlijk meenden we even
eens die taak niet te licht te moeten opvatten.
Mogelijk was daarvan mede het gevolg dat onze
uitgave groeide van 500 tot 5000 abonnees, waar
mee de top voor de streek ongeveer is bereikt.
Vanzelfsprekend waren er bijzondere gebeurte
nissen in die kwart eeuw Eendrachtbode. On
middellijk na de bevrijding in 1944 de opbouw, in
1953 de ramp, de herverkaveling, de slag om het
behoud tussen werkgelegenheid en werkloosheid
door landbouwmechanisatie, daarna geleidelijke
industriële ontwikkeling, woningbouw, kortom dank
zij veler energie op landelijk, provinciaal en streek-
niveau een stabilisatie van de bevolking in tegen
stelling tot de gehele halve eeuw daarvoor. Nog
moeten meer mogelijkheden worden gevonden, met
name jongeren te kunnen houden en de intellec
tuele laag te verdiepen.
Gepoogd is ook via de Eendrachtbode in alle
geleidelijk- en voorzichtigheid de controversen bij
te schaven en anderen dan de redactie erkennen
dat ten aanzien van standpunten en overtuigingen
veel meer begrip groeide.
Of in de toekomst zie ook vele fusies bij de
dagbladen de uitgave van een nieuwsblad eco
nomisch haalbaar blijft, is onzeker. Ten aanzien
van de functie van een nieuwsblad zijn we voor
de toekomst niet pessimistisch. Ook al zei de
Franse romanschrijver Honoré de Balzac eens over
de pers: „Indien ze nog niet bestond, zou men ze
niet moeten uitvinden", we houden het eerder op
de uitspraak van onze NNP-voorzitter: „Het plaat
selijk blad is een deel van het volksleven."
Uiteraard hopen we dat ook voor de Eendracht-
bode-toekomst.
194
