mannenburcht" ter plaatse te reconstrueren en als
monument van de eerste orde te handhaven, zoals
de Trelleborg en vele andere voorbeelden in het
buitenland.
De opgravingen te Souburg zijn er de directe oor
zaak van dat verschillende andere onderzoekingen
in Zeeland moesten worden onderbroken of achter
wege blijven. Ik denk bijvoorbeeld aan een op
graving te Middelburg, waar op de plaats van het
voormalige politiebureau een ongetwijfeld interes
sant onderzoek zou kunnen worden gedaan naar
de loop van de vroegere rivier de Arne en naar
het verband dat er zal hebben bestaan tussen dit
water en de oudste stadskern. Het is niet te zeggen
wat een schat aan vondsten en gegevens er in deze
oude rivier- of havenloop verborgen ligt, als we
een vergelijking maken met het juist over de grens
gelegen Belgische Damme, waar men de laatste
jaren bij opgravingen de meest interessante mu
seumcollecties aan aardewerk, de meest uiteen
lopende gebruiksvoorwerpen, wapens (vooral dol
ken) enz. heeft kunnen bergen. Een troost voor
Middelburg: in theorie kan er op de plaats van de
oude haven nog altijd gegraven worden; in Sou
burg is de kans op een voortbestaan van de Karo
lingische burcht binnenkort verkeken, tenzij er nog
een wonder mocht gebeuren.
We blijven nog even op Walcheren waar we aan
enkele andere gebeurtenissen, vondstmeldingen en
ontdekkingen niet voorbij mogen gaan. Op het
strand van Oranjezon vonden leden van deA.W.N.-
groep Zeeland, de heren A. M. Dumon Tak en
J. v. d. Berg ieder een fragment van een Romeinse
dakpan waarop het bekende stempel CGPF (Classis
Germanica pia fidelis de aanhankelijke en ge
trouwe vloot van Germanië). Er zijn nu vier van
deze stempels van de noordwest-kust van Wal
cheren bekend. Twee daarvan berusten reeds vele
jaren in de verzameling van het Kon. Zeeuwsch
Genootschap der Wetenschappen (thans in het
Zeeuws museum te Middelburg). De stempels worden
in verband gebracht met een voormalig Romeins
vlootstation en haven aan de monding van de
Schelde in de omgeving van Domburg. Niet alleen
uit de Romeinse tijd, maar ook uit de Ijzertijd en
vroege Middeleeuwen komen door gestadige af
slag van de kust, vooral tussen Domburg en Oost-
kapelle, nog steeds voorwerpen uit oude cultuur
lagen te voorschijn. Zo vond de heer Van den
Berg op een bekende vindplaats ten noordoosten
van Domburg de aan elkaar passende fragmenten
van een zeer grote urn uit omstreeks het begin van
de jaartelling. Deze op primitieve wijze met nagel-
indrukken versierde, handgevormde pot staat nu
na zorgvuldige restauratie te pronk in het
Zeeuws museum. De heer Van den Berg verzette
voorts met zijn meest uit scholieren bestaande
A.W.N.-werkgroep veel werk bij het graven van
een proefsleuf voor de R.O.B. door de restanten
van een omstreeks 1947 door bodemkarteerders
gevonden inheems-Romeinse nederzetting uit om
streeks 100-130 na Chr. te Ritthem. Het merkwaar
dige van deze vindplaats is de aanwezigheid van
Fig. 4. Benen spinschijfjes, gevonden te Souburg. (Foto R.O.B.).
Fig. 5. Ruiterspoor uit de Karolingische burcht te Souburg.
(Foto R.O.B.).
3
