II Zeeuws Tijdschrift
Het Kunstmuseum te Middelburg
A. M. Dumon Tak
4**
NUMMER 2 20e JAARGANG 1970
„De Beroepsvereniging van Beeldende Kunstenaars,
optredend als de actiegroep Zeeland van de BBK,
heeft een plan opgesteld voor een cultureel dien
stencentrum". Dit was de aanhef van een bericht in
de Provinciale Zeeuwse Courant van 12 december
1969. En verder: „Een belangrijke vooruitgang om
de kunst beter binnen de maatschappij te laten
functioneren zou een centrum zijn, dat een schakel
vormt tussen kunst, kunstenaar en maatschappij".
Dit centrum zou o.m. moeten bestaan uit een kleine
„expositieruimte" voor het houden van „kleine ten
toonstellingen".
Het is misschien interessant te beschrijven hoe in de
vorige eeuw te Middelburg een zelfde plan ont
stond en ten uitvoer werd gebracht en wat daarna,
gedurende ruim 80 jaar, tot stand kwam. Zijn thans
de kunstenaars de initiatiefnemers, toen was het de
burgerij.
In 1865 was te Middelburg opgericht de vereniging
„Uit het Volk-Voor het Volk", die zich ten doel
stelde „door muziek- en zanguitvoeringen, tentoon
stellingen, kunstbeschouwingen, voorlezingen, on
onderwijs in den zang, bevordering van den bloe-
menkweek, wedstrijden als anderszins, bij Middel-
burg's ingezetenen, voornamelijk bij den hand
werksman en den dienstbaren stand, den smaak
voor al wat schoon en edel is aan te wakkeren"1).
Deze vereniging organiseerde in 1880 de eerste
tentoonstelling van schilderijen van levende mees
ters in het Middelburgse stadhuis. Vele Middelbur
gers maakten van de geboden gelegenheid gebruik
om tegen betaling van 0,25 kennis te maken met
de moderne beeldende kunst. „Ambachtslieden en
dienstbaren" werden „op Zon- en feestdagen toe
gelaten voor 0,10 per persoon"2). Dank zij het
succes, dat deze tentoonstelling en de volgende in
1883 behaalden, werd het denkbeeld geopperd te
komen tot de oprichting van een tentoonstellings
gebouw, tevens museum voor hedendaagse schil-
Mr. G. N. De Stoppelaar, de schenker van het Kunstmuseum
(Zelandia 111ustrata)
derkunst3). Een commissie werd samengesteld om
de plannen hiertoe te bespreken. Het was de be
kende Middelburger mr. G. N. De Stoppelaar, die
in 1886 aanbood voor zijn rekening een tentoon
stellingsgebouw te laten bouwen in de tuin van het
Schuttershof der Confrérie van Sint Sebastiaan.
37