Z lïï 0
P
D o 0 i
huuse's hier met geschut hebben geëxperimenteerd.
Hun familiewapen wordt trouwens doorgaans ge
flankeerd door een vuurbrakende mortier.
Merkwaardig is, dat op Schouwen niets herinnert
aan de destijdse aanwezigheid van deze hoogge
zeten leden van de toenmalige internationale
samenleving.
In 1525 brandt het slot af. René van Gruuthuuse,
kleinzoon van Lodewijk, resideerde er toen. Ter
gelegenheid van de overwinning van Karei V op
Frans I bij Pavia richtte hij trouw aanhanger
van de keizer een uitbundig feest aan. Met
weinig feestelijke gevolgen. Tijdens de restauratie
werden de onmiskenbare sporen van de brand in
de dbnjon teruggevonden. De donjon brandde
blijkbaar uit; de muren bleven uiteraard overeind.
Brandde de Gruuthuuse-vleugel ook? Het is on
bekend, maar wel waarschijnlijk.
Karei V bezocht Haamstede „te zijner ere" af
gebrand in juli 1540. De keizer verbleef enige
dagen te Zierikzee bij Lieven Jacobszoon de Huy-
bert, toen burgemeester. De De Huyberts hadden
oude banden met de Habsburgers. Lievens vader
was gezagvoerder geweest van het schip deel
uitmakend van een vloot waarop Philips de
Schone en Johanna van Arragon in 1506 naar
Spanje zeilden. Storm onderweg deed Philips in
angst aldus het verhaal uitroepen: Waeckt
Huybert! Dat werd de wapenspreuk der De Huy
berts.
De laatste Gruuthuuse, Catharina, getrouwd met
de graaf de Saint Amours, was ongetwijfeld de
Spaanse zaak, niet die der Geuzen toegedaan;
zij verkocht Haamstede in 1591. Kopers waren
twee Zierikzeese regenten: Teellinck en De Jonge
(stamvader der nog levende De Jonge's), typische
representanten van de jonge Republiek. Er ont
stonden echter strubbelingen en het eind daarvan
was, dat Haamstede in handien kwam van de
weduwe van Raephorst-van Kuilenburg, voortge
komen uit de oude Hollandse adel. Zij gaf Haam
stede aan haar dochter, toen deze in 1608 trouwde
met Jonker Jacob van den Eynde, die daarmee
de nieuwe baanderheer werd. Hij was een veel
zijdig man: militair, historicus, schrijver onder meer
van een Latijnse kroniek van Zeeland.
Van den Eynde ging aan het werk. De Gruuthuuse-
vleugel was bijna een eeuw na de brand het
zij te onherstelbaar tot puin vergaan, hetzij te
groot voor Van den Eynde's bedoelingen. Hoe dan
ook, hij liet van die vleugel nagenoeg niets over.
Zijn bedoeling was mogelijk een niet al te groot
huis met kasteel-allure. Daartoe bouwde hij aan
weerszijde van de donjon torens. De bovenzijde
van de donjon werd verlaagd, evenals de plafond
hoogte van de zaal. Voor- en achtergevels werden
van kantelen voorzien. Het oorspronkelijke trappen
huis werd in verdiepingen ingedeeld en kreeg een
aanbouw aan de zuidoostelijke kant. De linker
(oostelijke) toren werd van een wenteltrap voorzien
en vormde de verbinding tussen de diverse ver
diepingen van het kasteel. Bovendien werd de brug
met een poortgebouw aan het huis verbonden.
De brand van 1525 is en blijft hartgrondig te be-
aanbou
donjon
t ore/i
i 1610
poort VAW DÉW
gebouw1
ByN oe.
H n n n -J
10 Q D j
le HELFT 18gEEUW
MOGGE
Ft/JJOAMFWTEW
GRUUTHUHSe
ohJoeR
TUIN
GFRESTAl/-
ficERoe
Mogge, vleugel
60
