Mededelingen van het
Koninklijk Zeeuwsch Genootschap
der Wetenschappen
Juridische studiekring
Bij de wetswijziging, die op 28 april 1970 door
de algemene Vergadering vam het Kon,
Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen is
aanvaard, is het onderscheid tussen de werk
groepen en studiekringen komen, te vervallen.
De Juridische Studiekring' zial dus in het ver
volg de status hebben, van werkgroep. Dit brengt
mee, dat uit haar midden één lid z,ail wöirden
afgevaardigd om zitting te nemen, in het be
stuur van het Genootschap.
Op 10 (april hield' dr. Dl van ,d,er Wel een voor
dracht over het onderwerp1: Openbaarheid in
het bestuur. Dit was, tevens 'die laatste van die
door die Studiekring georganiseerde1 lezingen in
dit seizoen,.
Dir. Van der Weil stelde in de aanvang va:n zijn
betoog de beide begrippen openbaarheid, en
openheid tegenover elkaar. Openheid' noemde
hij een kwestie van instelling, van mentaliteit;
openbaarheid een, formele aangelegenheid.. Hier
in onderscheidde de siprelker drie vormen, nl.
de openbaarheid bij de besluitvorming, dei open
baarheid bij de voorbereiding' en de openbaar
heid t',ia.,v. de genomen, besluit,en, De. laatste
jaren is de openbaarheid in heit bestuur in het
centrum van de belangstelling (komen te staan.
Dit gaiat samen met de behoefte, aan meerdere
informatie. D'e individuele burger wil nauwer
biet,rokkien zijn bij de besluitvorming. Hij wil
vroegtijdig geïnformeerd woirden en d'e giel,ei
genheid hebben z,ijm oordeel kenbaar te maken.
Dit allies 'tendeert naar ruime1 informatie in een
vroeg stadium. Dr. Van der' Wel achtte dit een
legitiem verlangen,; be:laingStelJling, v'oor de
openbare zaak w'oirdt door openbaarheid: gesti
muleerd.
In verschillende, wetten, zijn normen neergelegd
betreffende die openbaarheid van de vergade
ringen van de verte,genwoordiigen'de lichamen
en de publicatie van de genomen, beslissingen.
Bij de voorbereiding van te nemen beslissingen
warden in het algemeen alleen direct-belang-
hebbenden betrokken: hinderwet, wet ruimte
lijke ordening, bestemmingsplannen en,z.
Vergaderingen van Gedeputeerde Staten, B en
W en ministerraad zijn niet, openbaar. Er be
staan ook ernstige bezwaren, tegen, openbaar
heid van deze bijeenkomsten. De leden van de
colleges hebben, er recht 'Op hun, gedachten, ,die
virije loop te laten in een vorm, die1 mog' niet
altijd aanhoorbaar is. Eir komen, ook; vaak; zaken
aan de oir,de, die een vertrouwelijk karakter
dragen.
D'ooir sommigen, wordt gepleit voor meier1 open
baarheid iten aanzien, van overheidsstukken,. Dit
ziou het bestuur' transparant, maken en, daardoor
een sfeer scheppen Van groter vertrouwen, en
ook meieir mogelijkheid tot controle'. In verschil
lende Scandinavische landen zijn de overheids
stukken openbaar, teniziij oim redenen, vain
staatsbelang of openbare orde hiervan, afge
weken moet worden. Dir. Van der1 Wel meent,
dait ten aanzien, v'an ambtelijke rapporten en
adviezen voorzicht,iglheid moet betracht worden
met tie grote openbaarheid, aangezien er een
vertrouwen,srelatie bestaat tussen, ambtenaar en
bos! uur.
De inleider besloot, zijn voordracht met die vol
gende conclusies:
1. Het, betrekken v'an die burgerij bij de besluit
vorming piast iin ons rechtssysteem. Uitbrei
ding moet van gevail 'tot, geval worden over
wogen. Elr kan een conflictsituatie ontstaan
.alls de nodige efficiency zou. belemmerd wor
den door omvangrijke, procedures.
2. Bij de voorbereiding vain besluiten zal het
vertrouwelijke1 karakter van de verschillen
de zaken vaak een discretie behandeling' no
dig' maken.
3. Aan het verlangen naar meer openbaarheid
kan onder andiere voldaan woirden door die
normen te publiceren, die bestuurscolleges
hanteren in bepaalde1 groepen vain, gelijk
soortige gevallen.
Nuttig is ook publicatie van studierapporben
Vain niet-ambtelijke commissies.
Van grot© betekenis is bij dit alles een, ruime
en ruimhartige overheidsvoorlichting. Eir is
weinig ruimte voor ingrijpende veranderingen,
maar veel kan worden bereikt door te trachten
zo open mogelijk te zijn in die benadering van
de burger.
102