Weer of geen weer.
Het zullen in deze streek wel Gentse gemeten zijn,
van 4479 m2.
Je zoekt 's mans voorganger op, je kunt hem rustig
wat vragen, want het is hier anderhalf uur wachten,
met telkens een eindje opschuiven.
„Vanwaar komt u gereden?"
„Ik kom van de Beoosten-Blij-Benoordenpolder,
voorbij Axel."
De volgende. „Vanwaar komt u gereden?"
„Uit de Oud-Beoosten-Blij-Bezuidenpolder, in de
buurt van Zuiddorpe."
De volgende. En nog eens: Vanwaar komt u ge
reden?"
„Ik kom van de Beoosten-Blij-Bewestenpolder, aan
de Axelse kreek."
En geloof nu vooral niet dat deze drie mannen u
voor de gek houden, want tien tegen een dat u bij
verder onderzoek nog verneemt: „Ik kom uit de
Beoosten-Blij-Beoostenpolder" of: „Wel meneer,
het zal u zoveel niet zeggen, maar ik kom uit de
Nieuw-Beoosten-B lij-Bezuiden polder."
Raadpleeg een polderkaort en u zult ze allemaal
vinden.
Acht of tien weken duurt de campagne en geduren
de deze periode zult u al de trekkerbestuurders
hier dagelijks aantreffen: de boer mag namelijk
niet meer dan een voorgeschreven hoeveelheid
bieten per week afleveren.
Sas van Gent. Suiker. Spiegelglas. Douanekantoor.
Smokkelaars. En voor ieder die 's zondagsmor
gens tijdig van de spiraalmatras is en luistert naar
„Weer of geen weer": De schipper uit Sas van
Gent.
Herinnert u zich „Het dwaallicht" van Willem
Elsschot? Met het briefje in de hand hebben we
naar de schipper lopen zoeken, gelijk de drie
zwartjes in Antwerpen naar Maria van Dam.
Dit had Bert Garthoff mij geschreven: „Geachte
heer De Bree, de schipper in Sas van Gent die
wekelijks in WEER OF GEEN WEER ter sprake
komt, kunt u het best bereiken via de heer W, de
Groff, Julianastraat 21, Sas van Gent. Hij is niet
de schipper zelf maar onze vaste contactman in
Sas, die wekelijks de weersverwachting aan onze
weerman Gerrit overbrengt. De schipper ligt niet
altijd gemakkelijk voor de wal en heeft bovendien
aan boord geen telefoon. De heer De Groff zal u
stellig voor uw doel graag met de ware schipper
in contact willen brengen."
Julianastraat. Hoewel naar Hare Majesteit ge
noemd, niet zó eenvoudig te vinden. Een straat aan
de grens, op het oog een doodlopende straat. Maar
pas op: aan het eind een scherpe bocht naar rechts
en eer je het weet, ben je over de streep. Een
operatiegebied voor smokkelaars waarover later
in dit stuk.
Nummer 21, even voor de scherpe bocht.
De heer De Groff ontvangt ons gastvrij, maar ons
geanimeerd gesprek loopt niettemin uit op een
teleurstelling: de schipper uit Sas van Gent is
onvindbaar, ongrijpbaar, een schim.
De schipper in kwestie heeft de tros reeds lang
geleden voor het laatst om de meerpaal geworpen.
Hij woont niet eens meer in Sas van Gent.
Zeker, hij was een feilloze weervoorspeller, Toon
de zeilschipper. Toon zonder telefoon. De heer
De Groff belde zijn voorzeggingen 's zondagsmor
gens getrouw door aan de VARA-studio.
Toen Toon het Zeeuwsvlaamse land destijds verliet,
is de heer De Groff op zoek gegaan naar een
plaatsvervanger. En ja, hij vond nog een paar oude
zeilschippers die van het weer een heleboel afwis
ten daarenboven ook een douanier die aan
zekere eisen van voorspelbekwaamheid voldeed.
Uit hun aller verwachtingen destilleert contactman
W. de Groff tegenwoordig een voorspelling van
„de schipper uit Sas van Gent". Je gaat je natuur
lijk wel afvragen of de jager van Loosdrecht, de
molenaar uit het midden des lands en de molenbaas
uit Oldenzaal eveneens meerkoppige wezens zijn,
maar alla, het programma op de vroege zondag
morgen wordt er niet minder aantrekkelijk door.
Verder heeft contactman De Groff ons niet met
lege handen heen gezonden, want door zijn vrien
delijke bemiddeling ontvingen we uit het VARA-
archief een foto van DE SCHIPPER UIT SAS VAN
GENT, daterend uit de tijd dat deze nog als weers-
voorspeller in functie was.
Een dienstgeleider en drie andere douane-ambte
naren van het grenskantoor te Sas van Gent hebben
zich bereid verklaard een praatje te maken over
het beroep van douanier vroeger en nu. De heren
bogen alle vier op een veeljarige ervaring.
238