Zeeuws Amerika
F. v. Rosevelt
Toen de Zeeuwen nog in Berbice naar de barre
biesjes gingen, toen heette Paramaribo Nieuw
Middelburg, heette het eiland Tobago nog Nieuw
Walcheren met als hoofdstad Nieuw Vlissingen,
eigendom der baronnen Lampsins. Weinigen zullen
nog zulke „zeeuwse" plaatsen bezoeken als 't fort
Zeelandia op Formosa of de streek Nieuw Wal
cheren in Rusland tegenover Nova Zernbla, veeleer
zal men Nieuw Zeeland aandoen. In Amerika zijn
de namen die met Zeeland in verband staan een
zeldzaamheid buiten Flushing, New York. In geen
der genoemde oorden zal men heden ten dage
nog afstammelingen van Zeeuwen aantreffen, be
halve dan in Nieuw Zeeland.
Een verrassing is dan ook 't dorp Zeeland in de
staat Michigan gelegen bij de gelijknamige binnen
zee, waar de meerderheid der bevolking zeeuwse
namen draagt. Zeeland, Mich., is een plaats van
tegen de 4000 inwoners die bijna samengesmolten
is met het grotere en door zijn „Tulip Festival"
en Baker meubelfabriek meer bekende Holland,
Mich. Het telefoonboek voor beide plaatsen (ook
een Borculo is hierbij inbegrepen) telt een over
dadig aantal namen die met „Van" beginnen,
zoals b.v. veramerikaniseringen als Van Apple-
dorn, Vanden Bosch, Van Der Meulen, en vander
Ploeg (van de laatste naam 28 totaal, en één
Vander Plow), enz., en 't boek bevat veel namen
die eindigen op het noordelijke -ma en -stra.
Als typisch zeeuwse namen vindt men Boone,
Bouwens, de Nooyer, Korstanje, Lievense, Over-
beek, Steketee, Smallegange en Meeuwsen. Bij de
laatste naam komen als voornamen echter voor:
Bernard, Dan, Donald, Gerald, Gerrit, Gordon,
Howard, Lewis, Lloyd, Oliver, etc. Goede immi
granten zijn juist mensen die zich goed aanpassen,
en hoe betreurenswaardig ook, 't Nederlands
wordt in deze welvarende gemeenten niet meer
gesproken, om over klederdrachten maar te zwij
gen.
Wel zijn de plaatsen gekenmerkt door „onze"
spreekwoordelijke zindelijkheid en een groot aan
tal protestantse kerken welke men genaamd heeft
naar de nummers van de straten, als b.v. First-,
Second- en Third Reformed Church. De aanwezig
heid van al die zeeuwse namen en die kerken
wordt verklaard door de veel omschreven* emi
gratie van de jaren 1840. 't Plaatsje Zeeland werd
in 1847 gesticht door de rijke Zuid-Bevelandse
boer Jannes de Luyster, geboren te Cadzand
12-3-1789, overleden te Zeeland, Mich. 13-3-1862,
die gehuwd was met Diena Naeije, 1796-1874.
De Luyster verkocht zijn boerderij van 130 gemeten
onder Borssele voor zestigduizend gulden en bracht
voor eigen rekening 77 mensen met zich mee naar
Amerika. Geen armoedzaaier dus, maar een man
die vertrokken was uit godsdienstige overwegingen,
juister gezegd, om redenen van onverdraagzaam
heid en gerechterlijke vervolging in Nederland.
Hij was ouderling van zijn kerk en leidde de armere
leden van de zogenaamde Afgescheidenen naar
het land van belofte.
Hij was in 1840 reeds verscheidene malen beboet
geweest wegens het huisvesten van honderden
Afgescheidenen in zijn schuur. Behalve de „drukkin-
ge des lands' 'noemt hij als reden tot emigratie
„eene drukkende duurte van alle levensmiddelen",
met niet te vergeten de alomheersende aardappel
ziekte als achtergrond. Een groep vertrok onder
leiding van diaken Jan Steketee, een tweede o.l.v.
Jan Kaboord en Ds. Van der Meulen; De Luyster
verliet Antwerpen omstreeks de 20e april 1847.
