IS Zeeuws Tijdschrift
Philippus Lansbergen
NUMMER 2 21 e JAARGANG 1971
J. T. H. C. Schep man
Theoloog, wiskundige en astronoom, was predi
kant te Antwerpen en Goes, werd in die laatste
plaats ontslagen wegens bemoeiingen met de
politiek. Hij vestigde zich daarna te Middelburg
en wijdde zich geheel aan zijn astronomische
studies. Lansbergen was de eerste Nederlandse
predikant die het stelsel van Copernicus verde
digde.
Als men de Middelburger vraagt wie er in die
stad iets betekend hebben op het gebied van de
astronomie, dan hoort men al gauw de namen
van de opticiens Zacharias Jansen en Hans
Lipperhey als uitvinders en makers van de
verrekijker (omstreeks 1608). Er zijn zelfs stra
ten naar hen genoemd. Vóór de reformatie had
Zeeland zich reeds op astronomisch gebied roem
verworven dankzij Paulus van Middelburg. De
roem werd na de reformatie levend gehouden
door de Goese predikant Philippus Lansbergen.
Hij, die in 1585 na de inname van Antwerpen
door Parma, uitweek naar de noordelijke Neder
landen, heeft zich op Zeeuwse bodem bekend en
beroemd gemaakt; en wanneer er in 1856 in „Le
Protestantisme Beige" geschreven wordt: „Philli-
pe Laensberg, moins heureux que Simon Stevin
n'a pas encore de Statue dans sa patrie", dan is
het een gelukkig initiatief van de Middelburgse
volkssterrenwacht een standbeeld voor hem op te
willen richten. Een dynamische figuur als Lans
bergen vraagt niet om een conterfeitsel in steen
of brons. Daarom is besloten zijn naam aan de
reeds sinds 1967 bestaande sterrenwacht te ver
binden.
Dat is deels uit ideële, deels uit praktische
motieven voortgekomen. De statuten zeggen dui
delijk dat men de astronomie in de ruimste zin
wil bevorderen en dat men een contactcentrum
wil zijn voor alle werkende sterrenkundige ama
teurs, ongeacht of men lid, begunstiger of dona
Secretariaat: Henri Dunantstraat 16, Oost-Souburg.
(Gent 25-8-1561 - Middelburg 8-12-1632)
teur is. De naam Middelburg deed vermoeden
dat het slechts een plaatselijke aangelegenheid
was. Om nu enerzijds de activiteiten buiten
Middelburg te ontplooien het ideële motief
en anderzijds buiten Middelburg enige tastbare
bronnen te kunnen aanboren het praktische
motief is de naam nu gewijzigd in: „Stichting
volkssterrenwacht Philippus Lansbergen".*)
SitJzra, tjuiterzu, totwm rduuput Olympwn,
'yionftrator rethcru jwin
I nm. Imdem "cafivetus in cellccrficru <zqzi
Pertrrjtu, et rwfCriyatur0 6
Umfnun. aninucolor?» oadojjuoj nxit,amicu
Sic cnuccra.t Latukczjiutrd.w,
37