binnendijken zonder waterstaatsfunktie zou kun
nen uitbouwen tot een belangrijk natuurlijk
element, eventueel aan te vullen met bosaanleg
op beperkte schaal.
De Westerschelde dient weer schoon te worden.
Gelukkig kan dit op natuurlijke wijze in vrij
korte tijd gebeuren door alleen de verontreini
ging te stoppen: we hoeven het niet eens op te
ruimen. Niet de hoeveelheid afval die we kwijt
kunnen zonder dat het erg gaat stinken, dient de
richtlijn te zijn, maar een waterkwaliteit waar
mee zoveel mogelijk belangen van onze samenle
ving zijn gediend.
Voor Zeeuwsch-Vlaanderen merkt de RPC-nota
onder meer op dat het gebied rond het Groot-
Eiland bij Hulst zover mogelijk tot natuurlijk
gebied dient te worden ontwikkeld en dat het
Verdronken Land van Saaftinge moet worden
behouden. Hiermee kan alleen maar worden
ingestemd, doch er moet nog wel op gewezen
worden dat er juist in Zeeuwsch-Vlaanderen
talloze mogelijkheden zijn om binnendijken, kre
ken, welen, schorren en kleine bossen tot natuur
gebieden te laten ontwikkelen.
Toepassing van de oecologische visie op enkele
streekplangebieden.
Bij wijze van uitwerking is de hiervoor ont
vouwde oecologische zienswijze op twee Zeeuw
se streekplangebieden: Schouwen-Duiveland en
Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen toegepast.
In het streekplangebied van Schouwen-Duiveland
liggen de volgende milieuelementen vast
a. de woongebieden rond de historische kernen,
dus de steden en de dorpen;
b. de natuurgebieden;
c. de waterkering.
Verplaatsing hiervan is of onmogelijk, of alleen
uit te voeren ten koste van zeer grote financiële
offers. Dit zijn dus de uitgangspunten voor de
indeling van Schouwen-Duiveland (fig. 3). Als
oud volgroeid natuurgebied kunnen we op
Schouwen eigenlijk alleen het duingebied be
schouwen. Dit zou moeten worden omgeven
door een bufferzone van jonge natuurgebieden
en eventueel van compromisgebieden. Als jonge
natuurgebieden kunnen we beschouwen de
vroongronden tussen Haamstede en Renesse, als
compromisgebieden de campings en bungalowter
3
reinen, mits deze relatief veel groen bevatten. De
ligging van het bebouwde gebied rondom de
vuurtoren, dat als compromisgebied is op te
vatten vormt echter een wezenlijke bedrei
ging van het volgroeide natuurgebied door zijn
ligging daar middenin. Tussen de natuurgebieden
van het duin en de permanente bewoning van de
dorpen zou een agrarisch gebied of compromis-
gebied de beste afscherming zijn, doch hiervan
blijkt weinig terecht te komen, doordat men de
neiging heeft de bewoning in de richting van het
duingebied uit te breiden.
Dorpsuitbreiding in het agrarische gebied zou
wenselijk zijn.
De overige natuurgebieden van Schouwen-Duive
land moeten alle of als relatief jonge natuurge
bieden (inlagen, kreken, welen, bossen bij Schud-
debeurs, de Maire), of als compromisgebieden
(Koudekerkse inlaag, dijken) worden gezien. Hun
begrenzing door hetzij compromisgebieden, jonge
natuurgebieden of landbouwgrond kan volgens het
schema van fig. 2 verantwoord worden genoemd.
Alleen de uitbreiding van Zierikzee komt wellicht
te dicht bij de inlagen.
In het algemeen is de huidige planologische
indeling van Schouwen-Duiveland oecologisch ge
zien correct, maar in het grensgebied van duin
gebied en cultuurslandschap blijken de verschil
lende milieutypen te zeer opeengedrongen.
In het streekplangebied Oost-Zeeuwsch-Vlaande
ren liggen uiteraard dezelfde milieuelementen
vast als op Schouwen-Duiveland (fig. 4). Oude,
volgroeide natuurgebieden zijn in Oost-Zeeuwsch-
Vlaanderen nauwelijks te vinden, hoewel het
Groot-Eiland relatief het verst gevorderd is. Dit
gebied zou omgeven moeten worden, zoals de
RPC-nota ook aangeeft, door een gebied dienst
baar aan recreatie en milieubescherming, dat als
milieutype het best is te omschrijven als com
promisgebied.
Als jonge natuurgebieden kunnen we beschou
wen de Braakman, het Verdronken Land van
Saaftinge, de kreken en de welen. In Zeeuwsch-
Vlaanderen zijn die vrijwel alle omgeven door
landbouwgrond, hetgeen een aanvaardbare inde
ling is. Alleen de combinatie van Braakman en
Dow Chemical is bijzonder ongelukkig.
De plaatsbepaling van de nieuwe industriegebie
den is uiteraard erg moeilijk. Als aangrenzende
Fig. 3. Verdeling van typen oecosystemen over Schouwen-
Duiveland. De gearceerde gedeelten zijn woongebied;
de nummers slaan op de verdeling in figuur 2.
Fig. 4. Verdeling van typen oecosystemen over Oost-Zeeuwsch-
Vlaanderen. De gearceerde gedeelten zijn woongebied;
de nummers slaan op de verdeling in figuur 2.
10
