Mm
de
de
In
de poort. Een advertentie uit de Vlissingsche
Courant van dinsdag 29 mei, over de hele
pagina: „Van donderdagmorgen af zullen alleen
de hoofdpoort tegenover het kantoor, de poort
van de gieterij en de poort van de timmerfa
briek geopend zijn. Er zal gelegenheid zijn de
schafttijd op de fabriek door te brengen".
Aan de vooravond van het conflict had
directie nog een communiqué uitgegeven, dat
strijdlust eerder aanwakkerde dan temperde.
Mededeeling no 26 stond onder meer te lezen:
„De gezamenlijke werklieden van 'de Schelde'
betalen tienduizend guldens per jaar aan de
vakvereenigingen. Als een gedeelte van dit be
drag voor feest- en vakantiedagen werd gereser
veerd, zoudt gij u op die dagen vol loon en nog
een toeslag daarop verzekeren. Gij zoudt zelf
een van uw wenschen vervullen zonder nutte-
looze staking".
Die raadgeving was met hoon ontvangen. De
Metaalbewerker, weekblad van de ANMB, rea
geerde aldus: „Wat zou de directie er van
denken om de gelden, die zij aan den Metaal-
bond ten koste legt, voortaan te besteden voor
betaling van feest- en vakantiedagen?"
En 'Sint Eloy', orgaan van de katholieke bond,
schreef: „Vijftig jaar hebben de arbeiders1) van
'de Schelde' geen vakvereeniging gehad. De direc
tie heeft dus al dien tijd de kans gehad om haar
personeel te geven waarop het recht had. De
directie heeft dat verzuimd. En nu de arbeiders
dat recht tenslotte door middel van hun organi
saties gaan opeischen, wordt hun voorgehouden,
alsof die vakvereenigingen nutteloos voor hen
zijn
Het was in ieder geval de Schelde-arbeiders
duidelijk dat de directie, vanouds gewend te
werken met weinig militante mensen, haar uitge
sproken conservatief beleid krampachtig poogde
te continueren. Aan een zwakke economisch-
financiële positie van het bedrijf zoals die
wel gesuggereerd werd geloofde niemand.
In 1927 was het vrachtschip 'Kota Radja' afgele
verd en in januari '28 het mail- en passagiers
schip 'Sibajak'. Een in de krant gepubliceerd
verslag van de laatstgehouden aandeelhouders
vergadering (28 april) gewaagde van een goed
gevulde orderportefeuille: twee motorvrachtsche-
aen voor de Maatschappij Nederland, een derde
voor de Rotterdamsche Lloyd; een torpedojager
en een onderzeeboot voor de Nederlandse mari
ne, twee motor-mailschepen voor de Lloyd; ver
der machine-installaties en Schelde-Yarrow-land-
ketels, voor de Staatsmijnen, voor een textielbe
drijf, voor de Amstelbrouwerij. De NV Koninklij
ke Maatschappij 'de Schelde' beschikte over
redelijke reserves en zij kon over 1927 vijf
percent dividend uitkeren. „Wat donder, de
Rijksspaarbank geeft maar goed twee en half
percent", zo redeneerden de best geklasseerde
werklieden van 'de Schelde' -- talloze minderbe
deelden waren aan een spaarcent nooit toegeko
men.
"r
Hel Volk 21-8-1928. Werkwilligen.
hier bedoeld: de rk-arbeiders
I
