nieuwgierigen, de politie zette tegen het uitgaan
van de fabriek straten af, de gummistok werd
gezwaaid.
In de hitte grepen de mensen kennelijk ook
graag naar de pen. Geen dag passeerde zonder
ingezonden stukken in de Vlissingsche Courant,
pro en contra: stukken van Opmerker, Midden
stander, Abonné, Waarnemer, Schribus, Arbeider,
Christelijke arbeider, Hoofdboekhouder der Kon.
Mij 'de Schelde', Sigarenwinkelier, Buitenstaan
der, X, een belangelooze geen politieker, Van
Spanning Directie 'de Schelde'! De gemoede
ren, zegt men in dergelijke omstandigheden, raak
ten verhit. De gemeenteraad van Vlissingen besloot
de kermis in verband met de staking af te gelasten.
In juli poogde de rijksbemiddelaar mr. Aalberse
opnieuw de partijen nader tot elkaar te brengen
vergeefs. In augustus vond, voornamelijk in
verband met de discussies in de Vlissingsche
Courant, een bespreking plaats tussen het be
stuur van de Metaalbond en de directie van 'de
Schelde' ener-, de besturen van de vakbonden
anderzijds. Zonder enig resultaat. Intussen was
achter de schermen een man opgetreden, die het
verdere verloop van de strijd sterk zou beïnvloe
den. Zondag 1 juli werd bij de Nederlands
Hervormde Kerk te Vlissingen ds. J. S. Hartjes
bevestigd. Vier jaar had Hartjes in de Franse
wijngaard des Heren gearbeid, vervolgens pre
dikte hij het evangelie tien jaar in de lage
landen, laatstelijk in Rilland-Bath. Volstrekt on
bewijsbaar, maar hoogst aannemelijk is dat de
nieuwe, geestdriftige herder contact heeft gelegd
met de heer Wetselaar, stakingsleider van de
christelijke arbeidersorganisatie. In 'Een halve
eeuw, gedenkboek van de Algemeen Nederlandse
Metaalbewerkersbond 1886 - 1936' wordt over
deze heer Wetselaar uiterst koel en met duidelijk
ingehouden ergernis gesproken. Hij bracht, aldus
het gedenkboek, de eensgezindheid in het gedrang
en wel door vaker dan gewenst en nodig was
onderhandelingen uit te lokken zonder voor
kennis van of ruggespraak met de andere vak
bondsbestuurders.
Deze aan het oog onttrokken activiteiten stelden
mr. Aalberse in staat de partijen tegen 24
september opnieuw naar Den Haag te noden.
Drie dagen later deelde de bemiddelaar aan de
pers mee, dat hij „na alles wat over het conflict
geschreven en gesproken was" een basis meende
gevonden te hebben om tot overeenstemming te
geraken. Zijn nog informele voorstel
behelsde:
Vol loon op Christelijke feestdagen.
Pinksterweek vakantieweek, met behoud van
traktement. Mocht 'de Schelde' in enig toeko
mend jaar geen dividend uitkeren, dan zullen
de arbeiders bij wijze van compensatie ander
halve dag van de vakantie inhalen.
Over de hele linie (d.i. voor ongeschoolden,
geoefenden en geschoolden) zal het loon met
één cent per uur verhoogd worden.
Touwtrekken.
Een bijeenkomst van de Christelijke Bond
;e winkel voor levensmiddelen
85