Het kasteel van West-Souburg,
het latere slot Aldegonde
Het slot Aldegonde te West-Souburg. Uitzicht op het kasteel vanuit het zuidwesten; vgl. afb. 2 (Zei. III., Zeeuws Museum,
foto Lamain, A/\iddelburg).
J. A. Trimpe Burger
Het is misschien wat ver gezocht om in dit aan
Vlissings bevrijding (1572-1972) gewijde nummer
van het Zeeuws Tijdschrift een artikel op te
nemen over het voormalig kasteel van West-
Souburg, het latere slot Aldegonde. De voor
naamste redenen zijn wel dat de gemeente Oost
en West-Souburg sinds enkele jaren is ingedeeld
bij de gemeente Vlissingen en dat er sedert die
samenvoeging belangrijke opgravingen hebben
plaatsgevonden.1) Het verband ligt dus niet
zozeer in het verleden, maar meer in het Vlissin
gen van nu. Toch is het heel goed mogelijk dat
het kasteel van West-Souburg in de angstige
jaren van 1572/73 als steunpunt voor de Water
geuzen een rol heeft gespeeld in de geschiedenis
van Vlissingen. Ter herinnering de volgende
feiten: Op 6 april 1572 verklaarde Vlissingen zich
voor Oranje, op 4 mei gevolgd door Veere. De
Geuzen waren echter te gering in aantal om het
sterke Middelburg te nemen. Zij trokken zich
terug op het kasteel te Souburg, waar ze met
wisselend succes strijd leverden tegen de Span
jaarden. Ten slotte staken ze hef bouwwerk in
brand, opdat de Spanjaarden er geen gebruik
meer van zouden kunnen maken. Toen de Geu
zen op 5 augustus 1573 het strategisch zo
belangrijke kasteel te Rammekens in bezit na
men en daarmee de verbindingswegen naar Mid
delburg voor een groot deel blokkeerden, volgde
op 18 februari 1574 na een langdurig beleg
de overgave van de Zeeuwse hoofdstad.
Het toeval wil nu dat er bijna 400 jaar later, in
januari 1972, een nieuwe slag woedde op de
grondvesten van het roemruchte kasteel te Sou
burg. We zouden dit althans op kunnen maken
uit de kop van een bericht in de Provinciale
Zeeuwse Courant van 25 januari 1972: 'Vlissin
gen voert bouwslag op resten van slot Aldegon
de'. Deze 'bouwslag' werd gestreden onder aan
voering van Gemeentewerken van Vlissingen,
met betaalde hulp van het goed uitgeruste
Aannemingsbedrijf Zeeland NV. Een groep 'oud
heidkundigen' werd tijdig ingeschakeld om de
belangrijkste kunstschatten veilig te stellen. De
eerste schermutselingen vonden reeds plaats op
21 oktober 1971, toen men in het voorbereidend
werk voor het leggen van een hoofdriolering in
het nieuwe woningbouwplan Westerzicht, bij het
108
Kaarr van de opgemeten funderingen van het kasteel
West-Souburg (Tek. M. J. H. de Haan, R.O.B., Amersfoc
De twee bouwwerken dateren nagenoeg uit dezelfde li
vermoedelijk eerste helft van de 15de eeuw. Mogelijk is
oorspronkelijk sprake van een hoofdburcht en een voorbur
Het oostelijk complex is door Marnix van St.-Aldr>oondp I
