Het rustige hart
L. Wde Bree
De Middelburgse Langedelft vormt met Korte-
delft, Korte en Lange St. Pieterstraat, Balans,
Wagenaarstraat, Hofplein en Lange Noordstraat
een ring, een cirkel bijna, die door de Markt
wordt voltooid. Binnen die ring ligt het oudste
deel van de stad, gelijk J. Huizinga, P. K.
Dommisse en W. S. Unger ons leerden. Aan de
buitenrand ligt het marktplein, een situatie die
ook in Vlaamse steden valt waar te nemen. Om
de eerste, de burgring, werd een tweede gelegd;
de tegenwoordige binnengrachten geven aan hoe
ver de stad sindsdien (1254) reikte.
De Markt werd het hart. Wanneer ik deze
versleten metafoor nog wat mag uitbreiden, wil
ik Noordstraat en Langeviele de aders noemen
waardoor het verkeer naar dat hart werd ge
voerd en de Langedelft als aorta aanduiden.
De recent gegeven voorschriften aangaande het
(eenrichtings)verkeer zijn een logische konse-
kwentie van wat in voorafgaande eeuwen ge
groeid was.
Ik persisteer: de Markt het hart. Natuurlijk
heeft het wel eens onstuimig geklopt. De overga
ve van de stad naar de Prins van Oranje is er
bezegeld, bijna vier eeuwen geleden. Walcherse
boeren, die door de Noordpoort binnendrongen,
liepen er gewapend met bijlen te hoop en
dromden het stadhuis binnen, nu driehonderd
jaar geleden. Voor zover bekend werd tijdens
die furieuze uitbarsting toch niemand ontlijfd.
Of er gedanst is rond de vrijheidsboom van 1795
valt niet te zeggen; te oordelen naar de prent,
die het Zeeuws Genootschap van het opgerichte
vrijheidssymbool bezit, bleef het vreugdebetoon
om de vestiging der Bataafse Republiek ruim
schoots binnen de perken van de ordentelijk
heid.
Rustig klopt het hart van de provinciestad in
de negentiende eeuw, te rustig, want in Middel
burg gaat niets om, het is er de dood in de pot.
Van de pui van het stadhuis wordt in 1848 de
grondwetswijziging afgekondigd ik zou willen
209
