Zeeuws Tijdschrift
Schütz anders
NUMMER 5 22e JAARGANG 1972
P. J. Aarssen
Onlangs kwam de Provinciale Bibliotheek van
Zeeland door een schenking in het bezit van een
aantal schetsboeken van de Middelburgse schil
ders Schütz, waarvan het belangrijkste deel
afkomstig is van de zoon W. J. Schütz. Deze
aanwinst voor de Provinciale Bibliotheek en
daarmee ook voor het Documentatiecentrum
Zeeuws Deltagebied is de aanleiding geweest
voor het schrijven van dit artikel.
De titel behoeft nog wel enige uitleg. Als mede
werker aan het documentatiecentrum gaat mijn
belangstelling in de eerste plaats uit naar de
documentaire aspecten, zonder echter de artistie
ke waarde ook maar enigszins te kort te willen
doen. Het navolgende pretendeert dan ook geens
zins een kunstkritische beoordeling te zijn. Een
wat andere benadering dus.
Wat evenzeer anders is, is dat Schütz, bij
wiens naam iedereen een echte kenner mis
schien uitgezonderd - denkt aan schepen, zee-
en strandgezichten, uit zijn schetsboeken niet
tevoorschijn komt als iemand die zich louter als
zeeschilder verdienstelijk heeft gemaakt, maar
als een figuur die zich met zoveel verschillende
onderwerpen bezig heeft gehouden, dat het ge
rechtvaardigd lijkt ook die kant te belichten.
De schenking bestaat uit bijna vijftig schets
boekjes, overwegend klein van formaat, waarin
naast schetsen en studietjes ook allerlei medede
lingen van meer huishoudelijke aard staan. Ze
zijn afkomstig uit de nalatenschap van Willem
Schütz. Na zijn dood in 1933 werden ze door
diens weduwe verkocht aan zijn vriend Van
Hoek. Diens dochter, thans mevrouw J. Bolken-
baas-van Hoek uit Burgh op Schouwen, erfde de
collectie van haar vader en schonk ze enige
maanden geleden aan de Provinciale Bibliotheek.
waaruit misschien Schütz' voorliefde voor de zee
en schepen te verklaren is. Zijn moeder dreef
als weduwe een handel in gerookte vis en
"geleijerd goed' (potten en pannen) op de Grote
Vader en zoon
Enkele van de schetsboekjes zijn afkomstig
van Jan Frederik Schütz, de vader. Deze was op
2 december 1817 in Middelburg geboren uit een
familie van zeevarenden. Zijn vader heeft veel
reizen met de koopvaardijvloot meegemaakt,