f k hemel (mannelijk) hebben, zonder er de betekenis van te begrijpen. Alleen maar traditie dus. Jammer dat de verbonden heid met de natuur - de Odal is immers een van de zonneloop afgeleid symbool - verloren is gegaan door onze technische „vooruitgang". Natuurlijk zijn er in de uitvoering van de spiraal- Odal de laatste tijd veranderingen aangebracht. Vroeger had men een flink bedrag over voor een echt mooi hek. Zo'n hek was duur omdat er veel arbeidsuren gemoeid waren met het maken van mooie spiralen. Van de afbeeldingen 1, 2, 3 en 4 geeft nummer 1 de eenvoudige spiraal-Odal weer, nummer 2 de rechte vorm. Bij nummer 3, gemaakt van moeilijk te buigen ijzeren buizen, zijn de klimmende spiralen recht hoekig gelast, de dalende plat teruggeslagen. Bij nummer 4 zijn de klimmende spiralen vervangen door een driehoek waarin een jaartal is uitgekapt en de dalende spiraal door een horizontaal omgeklapt gedeelte. Het Odal-symbool is hier nauwelijks meer te herkennen. In West-Zeeuwsch-Vlaanderen staat soms midden tussen twee Odal-symbolen een paard (afbeelding 5). Dat was vroeger niet zó maar een paard, maar Sleipnir, het paard van Wodan. Ook dit weet men nuniet meer, zodat dat paard soms zwart, bruin, rood of soms zelfs groen is als het hek groen geverfd is. Het paard van Wodan was echter wit. Wodan reed erop door de lucht (het Wilde Heir) en bracht dan vruchtbaarheid op de akkers. Hij bracht dus goede gaven, net als nu Sint-Nicolaas, die op zijn witte schimmel over de daken rijdt. Afbeelding 6 heeft zowel de spiraal-Odal als, in ruitvorm, de Ing. Op dit hek zijn de drie bovenste punten van het hek wit geverfd. We mogen ver onderstellen dat dit eigenlijk drie lelies hadden moeten zijn, de zogenaamde Franse lelie. Zodra we vanaf Sint-Kruis richting Sint-Margriete de staats grens over zijn, hebben de meeste hekken niet alleen de Odal, maar ook de lelie. Deze lelie zien we vaak als attribuut van Maria. Maria met de lelie scepter in haar hand. Ook geldt de lelie vaak als symbool voor de onbevlekte ontvangenis van Maria. De lelie is van oorsprong geen christelijk symbool. In de oudheid was in Perzië de lelie het symbool van het licht. Op Kreta was de leliescepter het symbool voor de godin, de koningin. Bij de Germanen was de lelie het symbool voor de volledige beschikking over leven en dood. Van de beschikking over leven en dood naar wederopstanding is maar een kleine stap. In de christelijke kunst is de lelie dan ook heel vaak het symbool voor de wederopstanding. Op graf schilderingen komt dit symbool veelvuldig voor. Op afbeelding 9 staat een hek met een paar mooi uitgevoerde Odal-symbolen. Er staan ook duidelijk gedeelten van een cirkel op. Mogelijk moeten we dit verklaren als niet meer weten hoe die cirkel gedeelten geplaatst hadden moeten worden. De oorspronkelijke Ing-rune was namelijk samengesteld uit twee cirkelgedeelten kJ aarde (vrouwelijk) 201

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Tijdschrift | 1972 | | pagina 9