MIEUWE LANDSCHAPPEN
Drs. J. Visser
Dit is het landschap waar ik mij verschuilen
an als het leven mij naar 't leven staat
Uit: ..Landschap" van J. W. Schulte-Nordholt.
35
In dit artikel wordt via een meer fundamentele benadering getracht aan
te geven op welke manier en waarom de ontwikkeling van nieuwe land
schappen in Zeeland, met name als gevolg van de toenemende menselijke
activiteiten, begeleid zal moeten worden door landschapsonderzoek.
Nadat eerst het begrip landschap is ..vastgelegd", wordt vervolgens
aandacht besteed aan het ontstaan van nieuwe landschappen, enerzijds
in relatie tot de vroegere ontwikkeling van Zeeland en anderzijds in relatie
tot de toenemende menselijke activiteiten in Zeeland. Daarna wordt de
opzet van het landschapsonderzoek besproken terwijl vervolgens het nut
daarvan ter sprake zal komen.
n verband met de groeiende belang
stelling voor de milieuproblematiek,
iooral betreffende de inrichting en het
seheer van de ruimte, wordt het begrip
andschap in toenemende mate gebe
zigd. Dit houdt echter geenszins in dat
de duidelijkheid rond dit begrip in de
zelfde mate is toegenomen.
Het begrip landschap kan in zijn land-
schapsoecologische betekenis worden
omschreven als een ruimtelijk be
grensd totaalsysteem van met elkaar
in relatie staande landschapselemen
ten, die ieder voor zich eveneens be
staan uit een geïntegreerd systeem van
processen.
De landschapselementen zijn in de vol
gende hoofdgroepen in te delen:
klimaat; hydrologie; geomorfologie; bo
dem; geologie; vegetatie; fauna en
mens.
Het landschap is een synthese en zal
dan ook vanuit deze synthese-gedachte
benaderd dienen te worden. De totali
teit is meer dan de som der samen
stellende delen. Dit is in de landschaps
benadering van buitengewoon essen
tiële betekenis, omdat hieruit reeds
blijkt dat het ene element in bepaalde
mate het andere of meerdere andere
beïnvloedt of daardoor wordt beïn
vloed.
Te veel, zo stelt Zonneveld (1973), is
de natuurwetenschap analytisch inge
steld geworden en heeft men de totali
teit, de synthese, uit het oog verloren.
Dit gebrek aan synthese-benadering
wordt men zich nu langzamerhand be
wust. Men kan niet ingrijpen in één fa
cet zonder dat vele andere daardoor
