TIJD
SCHRIFT
Kees Cijsouw 16
Regen
Spannend
Subsidie
/s er één provincie in Nederland, die de
laatste maanden zo frequent in het nieuws
is geweest als Zeeland?
De regenramp bij de oogst.
De Oosterschelde-beslissing van regering
en tweede kamer.
De aanhoudende namennoemerij rond
een nieuwe commissaris van de Koningin.
Het herstel en de tijdelijke onbruik
baarheid van de Zeelandbrug, waar de
ontwrichte klep weer werd ingevaren.
Er was geen nieuw- en actualiteitenru-
briek, die buiten de door hevige regenval
i geteisterde landbouw in het zuidwesten
1 om kon. Men zag keer op keer geharde
verslaggevers kouwelijk op een blank
staande akker rondsompen. Zij kozen dan
positie op het meest ondergelopen stuk
land en men zag dan de camera langzaam
naar beneden glijden teneinde de halfhoge
laarsjes te kunnen tonen, die journalisten
I voor calamiteiten altijd achter in hun auto
hebben liggen en die nu gebruikt konden
worden. De meeste indruk maakte op ons
een man, die bijna tot aan de knieën op
een doorweekt perceel stond, de kijkers
begroette metDit is geen zwembad, dit
is bouwland" en vervolgens de handen
tastend in de poel bewoog en enige bieten
tevoorschijn haalde.
Maar raak was het natuurlijk wel: sinds
mensenheugenis is er niet zoveel regen op
de Zeeuwse akkers gevallen in zó korte tijd
en met zo'n vrijwel dagelijkse frequentie.
Eerst was er de hulp van vrijwilligers, dui-
zend militairen, enkele duizenden scho-
J Heren van Middelburg tot Groningen.
Maar toen al werden er zesduizend militai
ren gevraagd. Eind november werd mili-
I taire oogsthulp verplicht en verschenen
nog eens vijfenveertig honderd dienst
plichtigen op de Zeeuwse akkers. Om te
redden wat er nog te redden viel. Dat was
j niet eens zo heel veel, want het bleef maar
regenen en soms kon men niet eens met
mankracht het land op laat staan met
machines, die al in begin november van
hulpzame boeren uit Friesland of de IJs-
selmeerpolders via het leger waren aange-
I voerd.
Een somber, neerslachtig najaar. Gekwel
de boeren. Een van hen zei kort nadat
het kabinet over de Oosterschelde had be
slist in een tv-uitzending:
,,Ze heve wel twee miljard om twee-
duuzend mensen te late verzuupen, mè
tweehonderd miljoen om tweeduuzend
boeren te redden kan d'r nie af.
De derde week van november, spannende
dagen in Den Haag: de tweede kamer
sprak over de Oosterschelde en over de
regeringsbeslissing in de zeearm getij te
blijven toelaten door constructie van ,,een
stormstuwcaissondam". Spannende
dagen. Eerst voor het kabinet, waarin
deze en gene minister en staatssecretaris
met een portefeuille rammelde. En daarna
spannende dagen in de kamer, waar het
lang een vraag bleef wat er zou gebeuren.
Het werd vijfenzeventig PvdA, PPR,
D'66, de CPN, BP, zes KVP'ers en twee
anti-revolutionairen tegen zevenenzes
tig VVD, CHU, SGP, GPV, en de meer
derheid van KVP en ARP vóór de rege
ring, omdat een motie-Schakel de Ooster
schelde volgens het oorspronkelijke Delta
plan af te sluiten met deze stemverhou
ding werd verworpen.
Minister Westerterp van verkeer en water
staat bouwde in zijn antwoord een slot
passage in, die hij zelf waarschijnlijk erg
mooi heeft gevonden. Hij haakte daarbij in
op ,,het verantwoorde rentmeesterschap
van de mens", waarover in de kamer ver
schillende keren bewogen was gesproken.
De minister liet al in zijn inleiding aan de
kamer weten, dat hij met een slotwoord
zou komen. En ja hoor nadat hij uit
voerig was ingegaan op de aangekondig
de dijkverhogingen langs de Oosterschel
de sprak-ie:
,,En dan kom ik nu tot de afsluiting.
Homerisch gelach in de kamer.
Maar zou het nu echt een woordspeling
zijn geweest
Over anderhalf jaar weten we het.
Spannend, hoor.
En dan was er nog de Vereniging Mi
lieuhygiëne Zeeland, die de afgelopen
maanden de toorn opwekte van deze en
gene gemeentelijke en provinciale be
stuurder. De aanleiding voor de gram was
een artikel in het VMZ-blad ,,De gouden
Delta", waarin afscheid werd genomen
van commissaris der Koningin mr. J. van
Aartsen.
Dat ging zo:Hij stond niet boven de par
tijen, hij stond onomwonden aan de kant
van de fabriekenbouwers. Natuurlijk hij
heeft veel goeds gedaan. Hij knipte op tijd
de diverse lintjes door, hij aanvaardde
ere-voorzitterschappen op alle gebied, ja
zelfs op natuurbeschermingsgebied. Hij
bracht regelmatig werkbezoeken aan alle
Zeeuwse gemeenten en liet bij die gele
genheden zijn hoogst persoonlijke lach zo
luid over de marktpleinen schallen, dat de
bij de Zeeuwse bevolking levende behoef
te aan griezelfilms weer voor maanden be
vredigd was.
Een beeldende zin, die laatste.
Maar niet het toppunt van wellevendheid.
Er kwamen dan ook reacties op in dit
goede gewest.
In de Goese raad riepen protestants-
christelijke groepering, VVD en SGP om
een rectificatie, want anders. En in de
raad Middelburg liet de VVD-fractie zon
der nadere rectificatie-eisen weten, dat de
VMZ de gemeentesubsidie na dat artikel
niet meer verdient en vroeg overheveling
van het bedrag naar het Wereldnatuur-
fonds.
Niet aardig, eigenlijk.
Maar ook weer niet het toppunt van finan
ciële dwingelandij.
Gelukkig was er die Middelburgse wet
houder, die sprak: ,,het bestrijden van het
letterlijk schieten van olifanten in Afrika
lijkt me toch heel wat anders dan het be
strijden van de bokken, die op het gebied
van het milieubeheer in de eigen regio
worden geschoten.