TIJD
SCHRIFT
Kees Cijsouw 17
Boerinnen-helmen
Gehoor
Registers
De Zeeuwse boeren waren eind vorig
jaar nog niet uit het nieuws verdwenen,
of de Zeeuwse boerinnen kwamen erin.
Ze protesteerden. Jawel tegen de in
tussen van kracht geworden verplichting
om bij het berijden van een bromfiets een
valhelm te dragen. Ze voerden actie voor
ontheffing, zonden de minister van ver
keer en waterstaat voor dat doel een
petitie en kregen voor hun streven zelfs de
steun van de waarnemend-commissaris
der koningin, die de minister voorde vrou
wen in klederdrachtdispensatie" van de
verplichting vroeg.
,,Een vrouw in klederdracht met een val
helm is een belachelijk figuur", verklaarde
een van de initiatiefneemsters. ,,Het is
geen gezicht en het doet afbreuk aan het
kostuum. Het is ten ene male onmogelijk
hun schoon traditioneel kapsel te combi
neren met een valhelm.Het initiatief
hielp weinig, de minister hield voet bij
stuk: mutsen af, helmen op.
De problemen van de in klederdracht ge
hulde Zeeuwse dames ontmoetten in de
pers ook minder begrip dan de problemen
van hun echtgenoten in de voorbije na
jaarsmaanden. Je merkte het al aan de
manier, waarop de berichten over de actie
van koppen waren voorzien in de kranten.
Vrouwen in klederdracht willen baas op
eigen hoofd.
Voor ons is de valhelm geen hoofdzaak,
maar kopzorg.
En hier en daar werd gesproken van een
,,goed gemutst" protest.
Deze en gene rubriekschrijver ging er flink
tegenaan. Jan Blokker sprak in de Volks
krant overEO-achtige achtergewesten".
Urk, Spakenburg, Zeeland ik zou die
nesten voor geen goud willen missen.
Geen televisie in de kamer, altijd een do
minee voorbij, voortdurend in het voorge
schreven pak en alles wat er na Thor-
becke is uitgevonden kunnen we gevoeg
lijk als werk van de duivel beschouwen.
Voor Blokker was het eenvoudig:Of die
mensen kopen morgen een deux-pièces
bij C Et A en tuffen er verder lustig op los,
óf ze houden dat kostuum aan en nemen
de paardentram als ze zich moeten ver
plaatsen.
En dan was er Panorama-hoofdredacteur
Gerard Vermeulen, die in zijn weekblad
flink deed over de valhelm in Zeeland. Hij
had het over de dracht als over ,,zo'n pot
sierlijk kostuum met kanten muts en ruim
keursje en baaien rok tot op de klompen",
noemde het protest vindingrijkonzin van
de bovenste plank van de linnenkast".
,,De valhelm" zei Vermeulen is geen
kwestie van mooi of lelijk, maar van leven
of dood.Eén van zijn tien stellingen over
de kwestie was dan ook: ,,Een kanten
mutsje rond een dood hoofd is nog lelijker
dan een metalen valhelm rond een levend
Zeeuws vrouwenhoofd.Vermeulen
toonde zich geen fan van de klederdracht:
,,De vette spekarmen onder te korte
mouwtjes zijn om van te rillen; de wijde
rokken verstoren de charme, die uitgaat
van de vrouwenbil.
Als vrouwen in klederdracht van de val
helm willen afkomen, is er slechts één
goed middel volgens de hoofdredacteur
van Panorama: de bromfiets laten staan
en zich per fiets van het ene naar het
andere oord verplaatsen. Dat is eenvou
dig, want zegt Zeeland-kenner Vermeu
len: ,,De oorden in Zeeland verschillen zo
weinig van elkaar, dat lange fietstochten
overbodig zijn.
Recentelijk lazen we ergens, dat de mi
nister voor mensen met bovenmaatse
hoofden speciale valhelmen zal laten con
strueren.
Misschien kan een drachtgevoelige fabri
kant tegelijk een voorraad Zeeuwse kap
pen inslaan, daarin de valhelm inbouwen
en ze als valhelm-Walcheren, valhelm-
Zuid-Beveland katholiek, valhelm-Axel op
de markt brengen.
Als u het ons vraagt, botert het niet tus
sen de Middenzeeuwse steden. Er is een
tijd geweest, dat men in Middelburg en
VHssingen met grote regelmaat kon horen
spreken over een dubbelstadsgedachte
dat was in dezelfde tijd, dat men in Goes
morrend kon horen spreken over Middel
burg en VHssingen.
Maar sinds enige tijd morren VHssingen en
Goes samen in de richting Middelburg.
Neem nou de reorganisatie van rijkswater
staat in Zeeland. VHssingen heeft al enige
tijd geleden een ballon opgelaten, die èn
de verplaatsing van het oude stadhuis èn
de concentratie van waterstaat in de stad
zou verzekeren: zet het stadhuis neer aan
de Zeilmarkt en biedt het rijkswaterstaat
aan als huisvesting, zo was de gedachten-
gang. En van Goes uit zijn brieven ge
schreven aan de minister om hem kom
mervol kond te doen van het verlies aan
werkgelegenheid bij vertrek van bijvoor
beeld de milieu-afdeling uit 's-Heer
Arendskerke en hem met kracht de cen
trale ligging van de stad aan te prijzen
een ideale omgeving om waterstaat te
vestigen.
Uit Middelburg hoorde men weinig van
acties, brieven en bezoeken aan de mi
nister maar rijkswaterstaat wordt er wel
geconcentreerd.
En dan is er het plan voor een cremato
rium in Zeeland, waartoe de raad van Mid
delburg laatst heeft besloten. In Middel
burg werd betoogd, dat het crematorium
er voor ,,heel Zeeland" komt en werd de
suggestie gedaan, de andere Zeeuwse ge
meenten te vragen bij te dragen in de ex
ploitatie men dacht in dit opzicht aan
Goes, Terneuzen, VHssingen en Middel
burg gezamenlijk.
't Viel fout, hoor in Goes.
,,ls het nu werkelijk zo, dat de brutalen de
halve wereld hebben?", riep een Goes'
raadslid grimmig uit. ,,lk zou me een ge
zamenlijke exploitatie kunnen voorstellen,
waarbij dan ook de geografisch meest
gunstige pbats zou worden aangewezen.
Die zou kunnen liggen op het snijpunt van
de oost-west- en noord-zuid-verbindingen
in Zeeland.
En jawel dat ligt in de buurt van Goes.
Een PvdA-raadslid in Goes citeerde dan
ook met instemming de visie van een Mid
delburgs SGP-raadslid, dat zich had afge
vraagd of Middelburg nu wel zo gunstig
ligt voor een crematorium.
Zó vinden in Midden-Zeeland links en
rechts elkaar.
Maar de steden?
Ho maar.
De nieuwe commissaris der Koningin in
Zeeland, dr. C. Boerden zo lazen wij
medio december in een introductie-inter-