de haven, werk- én wijkruimte, monument in de samenleving
102
haven gaan uitbaggeren. Doet men dat
eerst, dan is er alle kans dat de muren in
storten. Vreemdelingen die Zierikzee bij
hoog water binnenvallen en bij laag tij op
één oor komen te liggen willen de vroeden
van de stad nog wel eens droefgeestig
verwijten dat die haven niet op diepte
wordt gebaggerd (het verschil tussen eb
en vloed is hier gemiddeld drie meter, niet
kinderachtig) maar dat op diepte brengen
is gewoon niet te betalen als er geen toe
komstperspectief is. En dat perspectief
hangt weer samen met de toekomst van
de afsluiting der Oosterschelde: hoe groot
wordt het tijverschil straks? Wordt het an
derhalve meter ongeveer, dan lijkt dat
voor watersporters ideaal, en ook voor de
aanleg in feite sterke uitbreiding van
een jachthaven in Zierikzee's Nieuwe Ha
ven, vooral als zal blijken dat het hoge
water minder hoog en het lage water
minder laag wordt.
En dan zou nog een hartewens in ver
vulling kunnen gaan: Zierikzee heeft hartje
stad die fameuze Oude Haven, vol bij
vloed, leeg bij eb. Burgemeester De
Meester had eens buitenlandse landkrab
ben op bezoek; het was ebbe en de Oude
Haven lag als een slikplaat tussen zijn
hoge muren. De gasten vonden het niet
mooi.
„Da/7 iaat ik het veranderen", sprak de
magistraat.
En zie: toen men zes uren later terug
keerde van een tocht over het eiland was
de haven vol water
Hoe verrukkelijk die Oude Haven, om
kranst door grandioze bouwwerken, kan
zijn wanneer er schepen in liggen, werd
duidelijk in de zomer van 1972 tijdens de
feesten der platboomjachten. Veel plat
bodems lagen er toen, de Oude Haven
had weer een functie, en wie aanvaardt
dat de tijd van hoogaarzen en beurtschip
pers nu eenmaal voorbij is, zal het een zin
volle functie vinden. De Oude Haven kan
jachthaven worden, maar ook hier geldt:
dan moeten eerst de kademuren verbeterd
worden. Daarna kan men gaan baggeren.
veel mogelijkheden om hier tot harmoni
sche ontwikkelingen te komen: zowel
voor wat de oude havens betreft (Brou
wershaven en Goes onder anderen be
wijzen het) als voor wat nieuwe aangaat.
Maar dan moet niet iedere gemeente zeg
gen: ,,Ook wij zullen en moeten En
dan moet men aan projectontwikkelaars
wel terdege vragen wat ze nu eigenlijk
willen ontwikkelen. Er is al zo veel ver
knoeid in Zeeland, dat niet verknoeid be
hoefde te worden.
Een haven is maar een wijk- of werk
ruimte. Op zichzelf geen monument. Maar
menige haven van Zeeland werkt mee aan
de bepaling van een monumentale sfeer,
of aan de verwezenlijking van harmonie in
de ruimte. Zowel bij de aanpak van oude
als de aanleg van nieuwe havens zou men
hierop altijd bedacht moeten zijn.
Mogelijkheden
Zeeland heeft zo veel havens. Een handvol
slechts werd hier maar éven bekeken.
Oude haventjes, omzoomd door eerbied
waardige huizen. Nieuwe havens, ont
staan door de Deltawerken (Schelphoek,
de havens aan de binnenkant van de
Brouwersdam, Bommenee). Er zijn zo
