DE BOERDERIJ IN HET LANDSCHAP Ir. P. J. 't Hooft 103
Het is gedaan met de oude boerderijen. Ze
zijn voor het huidige landbouwbedrijf on
bruikbaar en wat geen functie meer ver
vult in de samenleving verdwijnt in het
museum of de vergetelheid.
Daarmee is het vonnis getekend, al zal de
voltrekking daarvan nog wel jaren duren.
Allerwegen wordt er appèl aangetekend,
want in het landschap vervullen die boer
derijen nog steeds een onvervangbare
functie. Stellen we ons Zeeland voor zon
der de grote schuren en de woningen;
zonder de daarbij behorende erfbeplantin-
gen en windsingels, en wordt dat alles
door vergaande schaalvergroting vervan
gen door een paar concentraties van
schrale loodsen, garages en silo's, dan
wordt dat maar een trieste zaak. Een de
cor voor een science-fictionfilm over de
ontmenselijking van de samenleving, vol
met reminiscenties aan het verleden,
waardoor de leegte nog leger wordt en de
ontmenselijking nog onmenselijker. Er is
dus kennelijk meer aan de hand dan de
fraaie stoffering van ons landschap. Fraai?
Wat staat er ontstellend veel lelijks in onze
gebouwde omgeving, dat toch mee blijft
helpen alles menselijk te houden. Dat
komt voor alles door het behoud van de
menselijke schaal of, om het in ecolo
gische termen te zeggen ,,de symbiose
tussen mens en instituties"
Wie voor deze stelling geen bewijs be
hoeft, kan verder lezen op pagina 4.
Zie Van Dale onder „ecologie".
In ons landschap liggen de dorpen zo'n
vijf veertigduizendste deel van de aardom
trek uit elkaar. We herkennen ze aan de
kerktorens en schatten hun afstand op vijf
minuten met de auto of een uur lopen.
Ons gevoel voor tijd is veel sterker dan ons
gevoel voor kilometers. Bovendien kun
nen we slecht tellen; in één oogopslag
komen we maar tot drie of vier. Als het
meer wordt moeten we gaan turven.
Daarom zijn die verspreide boerderijen
zo'n integrerend deel van ons landschap,
want ze maken afstanden voor ons over
zichtelijk, net als de uurcijfers op de klok
en de decimeters op een duimstok. In de
hoofdvormen zijn al die boerderijen familie
van elkaar, maar ze zijn eindeloos geva
rieerd in situatie, grootte, materiaal, kleur
Boerderij bij 's-Heer Arendskerke.
