havens van monumentale waarde
63
gebouw als zodanig bestaan, dan nog
verandert het menigmaal van uiterlijk en
bestemming. Laten we nog eens kijken
naar het Beursje zoals het zich om
streeks 1840 vertoonde (afb. 1). Aan de
voet van het gebouwtje een open galerij
bestemd voor handelstransacties (net
zoals b.v. bij de Beurs aan het Haven
plein te Zierikzee). Nu is die galerij ver
dwenen en kunt U op dezelfde plaats,
veilig achter glas, koffie drinken of de
maaltijd gebruiken. Voor het geval dat U
dat beursgalerijtje op de achtergrond
van onze 19e eeuwse 'pastorale' niet
duidelijk kunt onderscheiden, geven we
vervolgens een prent uit het einde van
de 17e eeuw (afb. 3). Deze illustratie uit
de Kroniek van Smallegange geeft ons
een heel ander tijdsbeeld. Het laat het
Beursplein zien in volle glorie. Daar
waar nu de loodsboten liggen pronkt
een oorlogsschip, dat de Vlissingse vlag
voert en het wapen van Zeeland ver
toont op de achtersteven. Zoals in die
tijd gebruikelijk wordt het stadsbeeld
'gestoffeerd' afgebeeld: op ieder plekje
van de straat dat anders op de tekening
tussen de huizen leeg zou zijn gebleven
zijn personen neergezet, bijna allemaal
deftige lieden zo te zien. Het is om zo te
zeggen een 'portret', een geïdealiseerd
beeld. Ook de verhoudingen van het be
sloten pleintje, van de te groot gete
kende huizen, en van de te klein gete
kende brug rechts op de voorgrond zijn
niet die van de werkelijkheid, maar zo
gekozen dat het beeld van deftige be
drijvigheid een zo groot mogelijke in
druk op ons maakt. Er zou bijzonder veel
te vertellen zijn over elk onderdeel. Het
arrangement van de huizen, die - in
deze bloeitijd van Vlissingen - ook ge
bouwd waren tegen het fort aan, waar
ze sedertdien al lang zijn afgebroken.
Het type van de gevels: allemaal een
voudige trapgevels, behalve de dubbele
gevel van het zogenaamde Oosterlin
genhuis (links, daar waar de karos heen
Afbeelding 3
