havens van monumentale waarde
67
halve eeuw vervijfvoudigd. De economi
sche structuur van het land is grondig
gewijzigd. Het is hier niet de plaats om
uiteen te zetten welke de functie kan en
moet zijn in de moderne constellatie van
de oude kernen van goed bewaard ge
bleven dorpen en steden. Evenmin om
uit de doeken te doen hoe het conserve
ren van waarden uit het verleden in het
oude stadsbeeld kan en moet samen
gaan met vernieuwingen en aanpassin
gen zonder dat van karakterontwaarding
sprake behoeft te zijn. Wat moeten we
aanvangen met de erfenis van het oude
stadsbeeld dat onze voorouders hebben
nagelaten? Om dat uit te maken zullen
we eerst moeten zien wat de waarde er
van is.
Een luchtfoto geeft ons een overzicht
van de huidige situatie. Het is de moeite
waard om dit beeld 'in vogelvlucht' te
vergelijken met de plattegronden hier
voor afgebeeld (afb. foto Waterkam
pioen). Het Beursgebouwtje, links op de
achtergrond de Grote Kerk en midden
aan de Nieuwendijk het Lampsinshuis
vormen de vaste punten voor de verge
lijking.
Duidelijk vertoont zich achter de dijk van
Altena het Arsenaal, daar al gepland in
de Franse tijd, maar eerst later ge
bouwd. Hier is een buurtje van kleine
bebouwing verdwenen. Ook tussen het
Grote Hoofd en het Beursplein is een
blokje huizen dat hier vroeger stond niet
meer aan te treffen, en hebben de bou-
levardaanleg en boulevardbebouwing
nieuwe elementen van grotere schaal
een ander karakter toegevoegd.
Wij weten dat de uitvoering van de
voorschriften van de deltawet op dit
moeilijke punt van de Walcherse kust
een ingreep zal gaan inhouden die ook
de nodige veranderingen met zich zal
meebrengen. In meer dan één opzicht
evenwel is de situatie niet geheel te ver
gelijken met die van het begin van de
19e eeuw: Arsenaal en van het eind van
de 19e eeuw: aanleg van Boulevard De
Ruyter. De kern van oude bebouwing
manifesteert zich in onze tijd als een ei
gensoortig gebied temidden'van de zich
met moderne bouw vernieuwende en
uitbreidende stad. De aanwijzing van die
kern, met Bellamypark en Nieuwendijk
als centrum, tot beschermd stadsge
zicht, gaat uit van de betekenis van dit
stadshart met specifiek historisch karak
ter voor en in de totaliteit van Vlissin-
gen. Stedebouwkundig, en naar wij ho
pen ook economisch, zijn de mogelijk
heden aanwezig voor zulk een eigen
soortig fungeren van het oude stads
hart. Voor de vraag of en in hoeverre dit
eigen karakter zal kunnen blijven be
staan hangt in dit specifieke geval maar
voor een deel af van de huizenwanden.
In hoofdzaak wordt het ruimtebeeld be
paald door de aanwezigheid van de ha
vens en het contact vanuit de stad met
de zee.
Ons land, en ook de provincie Zeeland,
is rijk aan stadshavens. Er zijn echter
niet veel havens waar zulk een belang
wekkend historisch verleden sprekend
aanwezig is, en waar zo'n directe band
met de zee en de grote scheepvaart in
tact is gebleven. Bij alles wat men zal
moeten en kunnen doen en laten in de
komende jaren zullen die twee dingen in
dit gebied in drie dingen hoofdzaak
vormen: de ruimtelijke belevingen, het
Afbeelding 8.