bestuderen en bevorderen
9
niet eigenlijk geboren dan met vollen
vloed". De secretaresse noteerde hier
bij: „Eng. uitg. Hoofdst. XXX p. 221,
uitg. Chapman and Hall". Men hoeft in
het Woordenboek maar onder het
woord waeter te kijken om de opteke
ning over dit specimen van volksgeloof
terug te vinden.
Wij hebbent zoëven de naam van
Meertens genoemd. Aan hem was in
1930 ais secretaris van de Dialec
tencommissie der Koninklijke Aka-
demie van Wetenschappen de Dei-
ding van het Centraal Bureau voor
Nederlarodsclhe en Friesche Dialec
ten opgedragen.
Het is niet verwonderlijk dat door hem,
Zeeuw in hart en nieren, met de Veree-
niging reeds snel banden zijn aange
knoopt. Meertens had en heeft veel con
tacten met de Universiteit te Gent waar
ook veel aandacht besteed werd. en
wordt aan het dialectonderzoek. Te Gent
hield de secretaresse in 1932 een lezing
over de Zeeuwse dialecten en Meertens
reageerde snel. Op 8 april 1932 schreef
hij: „Laat ik, alvorens tot zakelijke aan
gelegenheden te komen, U eerst nog
eens mijn bewondering uitspreken voor
de zeer geslaagde wijze, waarop U I. I.
Zaterdag te Gent over het Zeeuwsche
dialectonderzoek hebt gesproken. Dat
Uw lezing omnium consensu de meest
geslaagde van den middag was, heeft
mijn locaal-patriottisme niet weinig ge
streeld, en ik ben U daarvoor dan ook
persoonlijk heel erkentelijk". Nog geen
week later kwam er antwoord: „In de
eerste plaats mijn dank voor Uw vrien
delijk oordeel over mijn lezing in Gent.
Ik sprong enigszins van de hak op de tak
en vreesde misschien wat populair te
zijn geweest, maar varietas dilectat is
ook een waar woord! Het Zeeuwsch is
wel een dankbaar onderwerp, allesbe
halve afgegraasd terrein". Het varietas
dilectat mogen wij wel met verandering
van spijs doet eten vertalen.
De oorlog die op zoveel gebieden
een diepe insnijding heeft veroor
zaakt, heeft dit ook gedaan voor het
werk van de vereniging. De gezel
lige bijeenkomsten van het team te
Middelburg hielden op omdat door
vertrek en overlijden de gelederen
te zeer waren gedund. Maar meer
nog: het patroon van leven was ver
anderd.
In het Vereniginsnieuws nr. 75 van fe
bruari 1948 werden herdacht „zij, die
van ons heengingen", het contact was
namelijk onderbroken in de jaren 1944-
1947. De ernstig zieke heer J. Kreune te
Heinkenszand, die het werk met volledige
inzet had gesteund, kreeg eveneens de
aandacht. Er blijkt uit hoe de taal mensen
verbond. ,,Het vervult ons met diep leed
wezen, dat deze sympathieke mens en
onvermoeide medewerker op het eind van
zijn leven door zulk een treurig lijden
wordt bezocht".
LEVENSWERK
Stilaan werd het werk aan het
Woordenboek voor Rika Ghijsen een
levenswerk, al vergeten wij daarbij
beslist niet het telkens bezig zijn
met Betje Wolff en Aagje Deken.
Maar wat voor haar de Zeeuwen en de
taal betekenen daarvan legt zij getuige
nis af in een artikel in het Zeeuws Tijd
schrift, dat zij met ontzettend veel ple
zier heeft geschreven (2e jg. nov. 1951).
De humor die daarin ter sprake komt, is
haar eigen gevoel voor humor en getui
genis van levenswijsheid. Met het on-
vergetenlijke slot: „En daarmee basta,
want, zoals de guus gezegd wordt, die
van geen ophouden weten: „Noe moet'
klaer wezen 'oor, 't is gêên an'ouwertje,
't is mé 'n zeumervèrksje". Dan volgt nog
de mededeling, dat het materiaal waaruit
zij putten mocht werd bijeengebracht
dank zij de jarenlange werkzaamheden der
leden en medewerkers van de Zeeuwse
Vereniging voor Dialectenonderzoek. De
lijst van medewerkers kan men in het
Woordenboek vinden. En dan volgt de
zin, die enige twijfel in zich bergt, namelijk
dat zij hoopt al het materiaal in het licht te
geven in de vorm van een Algemeen
Zeeuws Woordenboek.
Het is hier de plaats even stil te blijven
staan bij het feit, dat de geringe contri
butie in geen enkele verhouding stond
voor al het werk dat belangeloos werd
gedaan. Wij weten dat de secretaresse
zelf de port betaalde voor het verzenden
van de lijsten, maar ook dat de fa. Den
Boer nauwelijks uit de kosten kwam wat
het drukwerk voor de vereniging betrof.
Wij weten dat door haar gaven van
hoofd en hart en wat het materiële be
treft Rika Ghijsen als het ware de aan
gewezen persoon is geweest die met
steun van juffrouw Van de Putte dit werk
kon klaren, maar dit doet niets af van de
omstandigheid dat zij met volle inzet
van haar persoonlijkheid de duizend en
een moeilijkheden, grote en kleine, het
hoofd heeft geboden. In september 1953
werden, zoals zijzelf zegt, de eerste stek
ken voor een rijks en provinciale subsi
die voor de uitgave gestoken en was het
onderzoek tot de letter S gevorderd.
Toen de subsidies loskwamen begon
nen de plannen tot verschijning een
dermate vaste vorm aan te nemen, dat
eind 1956 alles in kannen en kruiken was
en het drukken een aanvang kon nemen.
Het onderzoek van de letters S tot en
met Z duurde toen nog voort. Uitgever
Van Goor toonde zoveel begrip voor de
zaak, dat sedert de verschijning van de
eerste aflevering in 1959 tot de eindaf-
werking in 1964 geen belangrijke kink
meer in de kabel is gekomen.
Geboren in 7884gepromoveerd in 7979
op Betje Wo/ff, begon zij in 7928 met het
dialectenonderzoek met het doei om in
verenigingsverband tot een Algemeen
Zeeuws Woordenboek te komen. Op 23
november 7964, werd Hendrika Catharina
Maria Ghijsen een speciale editie van het
Woordenboek der Zeeuwse dialecten aan
geboden in de Provinciale Bibliotheek van
Zeeland. Zij heeft de in leer gebonden de
len steeds gebruikt. Want het onderzoek
was en is nog steeds niet klaar.
Op 24 april 1965 kwam de Zeeuwse Ver
eniging voor Dialectenonderzoek bijeen
om de mogelijkheden tot voortzetting
van het dialectenonderzoek te bespre
ken teneinde het Woordenboek te kun
nen aanvullen en waar nodig te corrige
ren. Tevoren was aan de leden een cir
culaire gezonden over dit onderwerp
waarop betrekkelijk veel positieve reac
ties binnen kwamen. Het resultaat van
de bespreking was uiteindelijk de resul
taten van de enquêtes, vragen en inlich
tingen betreffende het dialectenonder
zoek te plaatsen in het Bulletin van de
Werkgroep Historie en Archeologie van
het Zeeuwsch Genootschap der Weten
schappen met vermelding: (waarin op
genomen: Mededelingen van de