morfologie van de rolsteen
6
Fossielen
In het tot hiertoe voornamelijk hypo-
tethische vertoog over de morfologie
van de rolsteen (het verschijnsel is
door de veelheid van factoren en de
lange tijdsduur moeilijk te analyseren)
kwamen de fossiele stenen nog nau
welijks ter sprake. Ook hier geldt
weer dat de bestaande literatuur aan
de relatie fossiel-rolsteen maar weinig
woorden wijdt.
We stelden eerder de door mechanische
krachten gevormde rolstenen tegenover
de organische, dat wil zeggen verstenin
gen en steenkernen van mariene levens
vormen uit zeeën die eens grote delen van
de huidige continenten bedekten, maar
het is beter, in navolging van andere
auteurs, van fossiele zwerfstenen, respec
tievelijk rolstenen te spreken. Daarnaast
kan dan nog een definitie van ouderdom
en origine worden gegeven, zoals bijvoor
beeld paleozoïsche of mesozoïsche steen,
Silurische zwerfsteenspons, Jura zwerf
steen enz.
Het fenomeen is dus bekend en krijgt,
evenals andere verschijnselen uit de litho
sfeer, steeds meer aandacht. In West-
Duitsland bestaat bijvoorbeeld een
Sammlergruppe für Geschiebekunde
en het tijdschrift ,,Der Geschiebesamm-
ter".
De vormenrijkdom van dergelijke stenen is
zeer groot, wat de onstaanswijze in aan
merking nemend, geen verwondering
hoeft te baren.
Als rolsteen komen vooral de meer geslo
ten vormen in aanmerking: zeeëgels,
sponsen, mosselen, oesters, maar ook
fragmenten van zeelelies, koralen, belem-
nieten en dergelijke. Daarbij valt te be
denken dat fossielen uit oude formaties,
die weinig of niet verplaatst werden, de
typische kenmerken beter bewaarden dan
sterk gerolde exemplaren.
De fossielen, die inzicht verschaffen in de
ontwikkeling van het leven op aarde stam
men, zoals bekend, voornamelijk uit het
rond 600 miljoen jaren omspannende Fa-
nerozoïcum en zijn bovendien bekend tot
de sedimentgesteenten.
Rolsteen limestonemet geheelde breuken {Millook Haven, Cornwall
