van dosimetric - via hypnose - tot psychotherapie
177
leefde te veel op eikaars lijdenslip: morfi-
nomanen, menstruatie-devianten, alcoho
listen, melancholici, dragers van dwang
voorstellingen vormden de substantiële
cliëntèle.
Bij zijn thuiskomst constateerde Van Ren-
terghem eens te meer, dat Van Eeden een
;)médicin-malgré-lui" geworden was. De
psychotherapie begon hij te beperken tot
literatuurvrienden als Lodewijk van Deys-
sel, Willem Kloos en Albert Verwey. Hij
vergat zijn patiënten in de kliniek tijdens
het corrigeren van drukproeven of het ba
ren van gedichten. Er was geen full-dress-
debate nodig hem ervan te overtuigen,
dat zo voortgaande een ,,lauttönende Zer-
platzung" onvermijdelijk zou zijn. Van
Eeden zelf stelde voor om de kosten sa
men te delen, de emolumenten te schei
den, totdat zij het compagnonschap zou-
Dr. A. W. van Renterghem op de dag van de ope
ning van zijn ,,lnstitut Liébeault", 1 november
1899.
den kunnen disolveren. Begin april 1893
deelde Van Eeden mee, dat zijn uur geko
men was. Volkomen eerlijk stapte hij uit
de psychotherapie en in de wereldhervor-
mende kunst of kunstige wereldhervor
ming.
De eenmansonderneming op de Keizers
gracht leverde het echtpaar Van Renter
ghem weinig pensionnaires meer. Der
halve verhuisde het op 15 april 1895 naar
de Stadhouderskade, waar de kliniek en
de woonruimte voor het gezin in aparte
huizen werden ondergebracht. Het
enorme pand, waarvan Van Renterghem
terecht kon zeggen, al was hij geen
,,Leienaêr" ,,Hic sudavi, sednon frustra",
verliet hij zonder hartzeer. Als eigen mees
ter, niemands knecht, werkte hij in de
komende jaren praktisch en theoretisch.
Vastberaden, maar soepel en met mate
hield hij vast aan de methode-Liébeault.
Voor het eerst merkte hij, dat zijn Broeder-
Ezel niet ontkwam aan de slijtageslag: hij
kreeg aanvallen van hevige pijn in het
linkeroog, gepaard met tranenvloed en
ooglidkramp. Hij consulteerde een specia
list, die een syphilitische complicatie
meende ontdekt te hebben. Toen Van
Renterghem hem zijn deugd- en eerbaar
heid opbiechtte, werd hij beloond met een
ongelovige blik. De patiënt zweeg, liet het
anti-syphiliticum zo goed als ongebruikt
en hielp zich als homeserver met watten
applicatie en indroppeling van atropine.
Le noble père Liébeault, boegbeeld in Van Renterghem's kliniek aan de Amsterdamse Van Breestraat.