naar een open school
21
Het voor een deelnemer maxiaal be
reikbare niveau is de overgang van de
tweede naar de derde klas mavo (of over
gang eerste naar tweede klas avond
mavo). Geprobeerd wordt de leerinhou
den hiervan zoveel mogelijk te koppelen
aan de onderwerpen van de verschillende
thema's. Om de integratie van vorming
en onderwijs te stimuleren wordt de VISO
ondersteund door een adviesgroep, be
staande uit vormingswerkers en docen
ten.
Bezigheidsbepaalde programma's
Deze willen vooral tegemoet komen aan
wat de deelnemer/ster voelt als een edu
catieve behoefte vanuit zijn eigen bezig
zijn: thuis, in de buurt en in de arbeids
verhouding. Deze programma'szullen, zo
mogelijk, in directe samenspraak met de
deelnemers en met scholen, instellingen
e.d. in de regio ontwikkeld worden.
Naast deze onderdelen worden nog en
kele programma's ontwikkeld, die niet di
rect in het bovenstaande overzicht op te
nemen zijn. Voorlopig de belangrijkste
daarvan is het programma "Leren, hoe
doe je dat". Met de ontwikkeling hiervan
is een begin gemaakt omdat verwacht
mag worden dat bij veel deelnemers de
vaardigheid 'leren leren" een nieuwe im
puls zal dienen te krijgen. Bij dit pro
gramma wordt naast schriftelijk mate
riaal ookgebruikgemaakt van de radio en
de tv.
De betekenis van dit proefproject
voor Zeeland
De titel van deze paragraaf heeft een
duidelijke pretentie. Het is echter de vraag
of dat in het onderstaande waar gemaakt
wordt. Wie op dit moment, nu de proef
pas kort van start is gegaan, probeert te
schetsen wat de betekenis daarvan is,
ontkomt niet aan koffiedik kijken. Toch
wordt gepoogd een aantal mogelijke ge
volgen en/of resultaten van de proef te
schetsen. Het geven van waarde-oorde-
len ten aanzien hiervan wordt bewust
gemeden.
Betekenis voor de deelnemer
Verwacht mag worden dat deelnemers
nadat ze zo'n twee jaar aan het project
hebben deelgenomen "maatschappelijk
weerbaarder" geworden zijn. Tenslotte is
dat een van de belangrijkste doelstellin
gen van de proef. Maar wat betekent dat
maatschappelijk weerbaarder dan. Voor
de een kan het betekenen dat hij wegen
gevonden heeft om problemen aan te
pakken, en daarmee samenhangende za
ken uit te zoeken. Een ander is in staat
betere verslagen te maken (ze is nu b.v.
secretaresse van de oudercommissie).
Anderen durven voortaan in een grotere
groep hun mening te geven. Een werk
nemer/ster wordt na afloop lid van de
ondernemingsraad; op de Open School
heeft hij geleerd ook wat moeilijker stuk
ken te lezen en te begrijpen. Weer een
ander heeft door de Open School meer
zicht gekregen op zijn mogelijkheden en
leerwensen.
Hij of zij gaat verder met de avondmavo
om eventueel daarna nog een andere (be
roepsopleiding te volgen. Weer anderen
voelen zich safer in het geven van huis
werkbegeleiding aan hun kinderen.
Men heeft zijn/haar zelfvertrouwen ver
groot omdat men nu beschikt over meer
kennis en vaardigheden.
Naast de betekenis die het deelnemen
aan de Open School voor iedere deelne
mer/deelneemster naar leerinhoud zal
hebben, welke hier globaal zijn aangege
ven, is ook de vorm van het Open School
aanbod op zich van belang.
Immers het is de bedoeling dat er uit
eindelijk een educatief systeem ontstaat
dat, na afloop van de leerplicht op ver
schillende niveaus, voor iedereen, ge
spreid naartijd en plaats, voorzieningen
tot verder onderwijs en vorming biedt.
(3).
Een van de grote problemen welke in een
kleinschalige provincie als Zeeland speelt
is, dat er centraal wel een aantal educa
tieve voorzieningen aanwezig zijn, maar
dat het voor inwoners die niet vlak bij een
centrum gemeente (in dit geval Goes)
wonen, het heel moeilijk is om van deze
voorzieningen gebruikte kunnen maken.
Denken we b.v. maar aan de slechte ver
bindingen van het openbaar vervoer.
Naast deze geografische drempel kan er
ook nog sprake zijn van een psychologi
sche drempel om vanuit de eigen ver
trouwde omgeving naar een andere
plaats en omgeving te gaan om te gaan
leren.
Daarom is er van te voren een
spreidingsplan gemaakt van de groepen
deelnemers over de verschillende ge
meenten van het proefproject. Dat bete
kent dat het onderwijs hiermee zo dicht
mogelijk naar de mensen is gebracht.
Men kan de "lessen" in de eigen ge
meente volgen. Hierdoor zullen mensen
er gemakkelijker toe komen om van edu
catieve voorzieningen gebruik te maken.
Men studeert immers in de eigen ver
trouwde omgeving met bekenden. Te
vens kan de inhoud van het leerplan ook
min of meer "vertaald" worden naar de
eigen leefomgeving.
Duidelijk valt te constateren dat het aan
bod van de Open School voorziet in een
behoefte. Mogen we maar 1 50 volwasse
nen in dit regionale project toelaten; op
dit moment hebben al een330tal mensen
gereageerd op dit aanbod. Dit ondanks de
nog bewust beperkt gehouden voorlich
tingsactiviteiten. We zullen mensen
teleur moeten stellen omdat ze niet bin
nen het Open School project geplaatst
kunnen worden. Toch hopen we dooreen
goede inventarisatie van alle educatieve
voorzieningen in de regio (en gedeeltelijk
daarbuiten), met behulp van mensen uit
de verschillende instellingen en organi
saties en in gesprekken met de deelne
mers/deelneemsters hen alsnog op mo
gelijkheden te kunnen wijzen waar ze met
hun leerwensen terecht kunnen. Ge
poogd zal worden deze taak van infor-
matieverstrekken gedurende de gehele
proefperiode van de Open School te
blijven verrichten.
- De betekenis voor de Bevelanden
Door het besluit van de gemeenten en de
vertegenwoordigers van de educatieve
infrastructuur begin 1576 om het
proefproject te ondersteunen hebben de
inwoners van de Bevelanden de moge
lijkheid gekregen om vanaf een vroeg
stadium de Open School-ontwikkeling
met alle ups en downs te volgen, en waar
mogelijk mee te sturen. Op korte termijn
kan dit tot gevolg hebben, mede door de
aanwezigheid van het project Vormings-
en ontwikkelingswerk met volwassenen
van de Goese Culturele Raad, dat hier
eerder dan elders een samenhangend en
samenwerkend geheel van educatieve
voorzieningen voor volwassenen tot
stand komt. Op langere termijn kan het
betekenen dat de Open School-situatie
hier eerder voltooid is dan elders.
- De betekenis voor Zeeland
Wat voorgaand over de betekenis van het
project voor de Bevelanden geschetst is,
geldt in zekere zin ook voor de hele pro
vincie Zeeland. Omdat Zeeland, zeker wat
betreft het aantal inwoners, een betrek
kelijk kleine provincie is, waardoor de
communicatiekanalen vaak sneller en
opener werken dan in grotere provincies,
kan de rest van Zeeland als het ware over
