voortgezet onderwijs
9
Zeeuwse hbo-deelname bezoekt
maar liefst 40% een school buiten
Zeeland.
Tenslotte kan worden opgemerkt dat
de uitkomsten van eenzelfde onder
zoek van het CBS in 1969/'70 tot de
zelfde conclusies leiden.
Het onderwijsvoorzieningenni
veau en de ontplooiingskansen
van de jongeren
De beperkte differentiatie van het be
roepsonderwijs in Zeeland komt dus
duidelijk tot uiting in de spreiding
van de deelname over de ver
schillende typen onderwijs. Het is
moeilijk te kwantificeren in hoeverre
dit nadelig voor de jongeren werkt.
Stellig maakt dit de positie van de
Zeeuwse jongeren kwetsbaar. In de
eerste plaats omdat in sommige ge
vallen jongeren een schooltype
moeten volgen dat niet hun voorkeur
heeft. In de tweede plaats ontmoeten
deze jongeren, afhankelijk van de ar
beidsmarktstructuur, een grotere
concurrentie van gelijkgediplo-
meerden dan elders. Een ander as
pect hiervan is dat het bedrijfsleven
en de overheid (de 'vragers' op de
arbeidsmarkt) uit een minder ge
schakeerd aanbod van opgeleidenen
kunnen recruteren. De indruk bestaat
dat met name in de behoefte aan ka
der voor de nieuwe industriële vesti
gingen onvoldoende vanuit Zeeland
zelf kan worden voorzien. Voorts
moet het kostenaspect worden ge
noemd. Leerlingen die niet binnen
redelijke afstand het gewenste on-
derwijstype kunnen volgen en dit el
ders doen, worden met hogere stu
diekosten (reis- en/of verblijfkosten)
geconfronteerd dan leerlingen die dit
wel kunnen. Een vergoeding voor
deze extra kosten, bijvoorbeeld van
overheidswege, wordt niet verstrekt.
Ook in het stelsel van studiefinancie
ring is de af te leggen afstand van de
woongemeente naar de school
gemeente geen expliciete maatstaf.
Tenslotte kan nog worden genoemd
de invloed van het dagelijks heen en
weer reizen op de leerprestaties en
op de sociale contacten in de woon-
en leefomgeving. Bij het toenemen
van de afstand is een positief effect
hierop niet te verwachten.
■Studeren buiten de eigen regio heeft
ook positieve aspecten, bijvoorbeeld
de eerdere zelfstandigheid die dit
vraagt. Het lijkt mij echter toe dat de
positieve aspecten niet tegen de ne
gatieve opwegen. Samenvattend
kan dan worden geconcludeerd dat:
de ontplooiingskansen van jongeren
minder zijn in een gebied met een
beperkte differentiatie van de on
derwijsvoorzieningen dan in een ge
bied waar het voorzieningenpakket
ruimer is gedifferentieerd.
De noodzaak van uitbreiding van het
onderwijspakket in Zeeland wordt
klemmender nu de ontwikkeling van
de deelname aan de Zeeuwse scho
len voor mbo en hbo blijkt achter te
blijven bij de gemiddelde landelijke
groei van de deelname. Voorts
wijzen de prognoses van de belang
stelling in de komende jaren erop
dat, in geval geen uitbreiding meer
mocht plaatsvinden, er steeds meer
jongeren buiten Zeeland zullen gaan
studeren.
Perspectieven voor verbreding
van de onderwijsvoorzieningen
in Zeeland
In welke richting is nu een verdere
differentiatie van het onderwijs in
Zeeland gewenst en wat zijn de mo
gelijkheden en voorwaarden voor
realisering van de wensen? Dit zal
hieronder per sector worden aange
geven:
Algemeen voortgezet onderwijs
Zoals al is opgemerkt is de spreiding
van de verschillende typen avo vol
doende. In alle regio's is het gewen
ste type op redelijke afstand te berei
ken. Waar uitbreiding wordt ver
langd, betreft het een school van een
andere levensbeschouwelijke rich
ting dan de, op beperkte afstand, al
bestaande. De kansen op toewijzing
van aanvragen om een nieuwe
school te vestigen moeten gering
worden geacht.
H00ER BEROEPS ONDEREJTOS
