de loskade te middelburg
67
1891 niet heeft bereid verklaard de over
eenkomst van koop en verkoop van een
gedeelte van den bij besluit van 26 No
vember 1890 no 10 bedoelden grond op de
door den raad gestelde voorwaarden aan
te gaan en dat dus het besluit tot verkoop
van dien grond thans is vervallen".
In 1891 wordt verder nog grond verkocht
aan J. Pelle en W. P. van Pagé, het jaar
daarop verzoekt de aannemer Van Pagé
nogmaals bouwterrein te mogen kopen en
in 1893 komen daar nog de namen bij van
H. P. van de Ree 8- Zoon en M. C. Roest
alsmede wederom Pagé. Voldoende om te
besluiten dat de Loskade in trek begint te
raken.
Ter afsluiting van dit kroniekmatige ver
slag van het bouwen aan de Loskade nog
eenmaal het woord aan Dunné in de ver
gadering van 1891 naar aanleiding van het
verzoek van aannemer Van Pagé. ,,Toen
indertijd de eerste vier huizen op de Los-
kaai (niet kade) waren gebouwd heb ik ge
wezen op de wenschelijkheid om bij de
volgende aanvragen om bouwterrein al
daar een hoogeren prijs te bedingen, zoo
als dat overal elders in zoodanig geval ge
schiedt: de eigenaren van de eerste vier
gebouwen waagden iets, de volgende
echter niet, men beweerde wel, dat die
aanvragen steeds door denzelfden per
soon geschiedden, maar men wist zeer
goed dat deze niet anders was dan een
stroopop. Waar nu voor het 5e en 6e huis
geen hoogeren prijs voor den grond is be
dongen, gaat het niet aan zulks voor het
overblijvende stuk te doen..." Met de
„stroopop" wordt niemand anders dan
Frederiks bedoeld.
De stijl
Wij hebben naar materiaal gezocht om
iets zinnigs te zeggen over de stijl van de
huizen. In het werk van E. Gugel: Ge
schiedenis van de bouwstijlen in de
hoofdtijdperken der architectuur, dat in
1903 zijn derde druk beleefde, heeft J. H.
Leliman het gedeelte geschreven over de
periode 1880-1900. Een zin spreekt ons
wel aan: „Het streven der XIXde eeuw
om, in hoofdzaak reproduceerende, wer
ken voort te brengen in navolging van, of
althans in aansluiting bij eenigen histori-
schen stijl, werd tot zijne uiterste conse
quenties doorgezet".
Gevoegd bij een kreet in het tijdschrift Ar-
chitectura van die tijd dat decoratie de
glimlach der materie is, komen wij aan de
nrs 23 en 19 van de Loskade die respectie
velijk de jaartallen 1891 en 1892 dragen. Zij
behoren dus met uitzondering van het
huis van Fokker van 1879 tot de eerste
huizen. Zij kunnen niet anders dan van
Frederiks zijn. Uit andere bron weten wij
dat hij aan de Loskade heeft gebouwd. Hij
heeft de huizen voor zijn opdrachtgevers
gekocht en was tevens de architect. Over
de smaak valt niet te twisten of wel? De
tegenwoordige architecten, die wij er naar
vroegen, trokken de schouders op. Neo
gotiek, neo-renaissance, zoek het maar
uit. Maar nogmaals de huizen verwekken
met zonlicht een blijmoedige stemming-en
dat is veel waard. Het zijn huizen met
1
Het huis Goese Korenmarkt-Loskade, naast het huis met jaartal 1892. Onder de ramen eerste verdieping
tegelrand met Griekse taferelen. Was de dekoratie de glimlach der materie?