het dialect als storend gegeven
43
schap scheen hij nog meer in elkaar te
krimpen, zijn fletse ogen naar de grond
gericht.
Ik liep op hem toe en zei: ,,A:n, dag
Brampje Bööne, kom je ghi êês 'n kêêr
'ier, m'n joeng:n."
Het was of er een lichte schok door zijn
leden voer. Wat was dat voor geluid?
Ik nam hem bij de hand, ging zitten en
drukte hem tegen mij aan, mijn arm om
hem heen.
,,Mao joeng:n, kom je ghi uut Aer'nburg?
A da's ook wat te zeghgh:n! A da:n weet
ik misschien we wao da-j ghi weunt. Bi de
Kaoipoorte?"
,,Nêê", zei hij, ,,da nie. Kom je ghi ook
uut Aer'nburg?"
Hij kwam nog dichter bij me staan, tussen
mijn benen en half op mijn knie. Het ver
strakte gezicht was wat ontspannen.
,,Nêê, da nie", zei ik. ,,Maor ik kaen:n
Aer'nburg toch ook, net as ghi. 'k Bin d'r
dikkels ghewist en 'k weet:n misschien we
wao da-j ghi weunt. Ni bi de Kaoipoorte,
mao 'n aendje vaeder. De Kaoipoorte deu
en da:n in de Weststraote. Ghi weun' in
de Weststraote!"
,,Nêê, lekker nie", zei hij.
,,A:n", zei ik, ,,da:n nog 'n aendje vaeder.
D'n 'oek om en da'n ghao:n me nao de
Mart. Ghi weun:n op de Mart." (Nu even
oppassen, zouden ze in Aardenburg raad
huis of gemeentehuis zeggen? Ik hield he£
op raadhuis, het heel oude, klein-stede-
lijke Aardenburg, zou het wel op raadhuis
gehouden hebben).
,,Naost 't raotuus", zei ik. ,,En teegh:no-
ver 't muziektheaoter!"
,,Nêê", riep hij luid, ,,mao je bit 'r toch nie
zöö vaere mêê vandao:n."
,,Nêê, da wiste-k-ik we. Me ghao:n 'n kêê
vaeder kiek:n. A-j noe op de Mart staot,
da:n is-t-er dao teegh'nover 'n straotje,
ghlööf ik. 'Naendje trug."
,,Ja, 'n aendje trug", zei hij luid, nu ge
heel opgenomen in het gesprek en mee
belevend die wandeling door Aardenburg
op zoek naar zijn huis dat hij blijkbaar dui
delijk voor zich zag.
,,A:n, da:n ghao:n me daor 'n kêêr in",
zei ik. ,,Ghao-j-mee?"
,,A va:n self", zei hij. ,,Me zie:n ommerst
op weg naor 'uus?"
,,A da:n ghao:n me zöö de kant va:n de
ghrööte kaerke uut. A me deurlööp:n,
da:n komm:n me nog in 't Verloor:n
Kosje."
,,Nêê, nêê, zöö vaerre nie", zei hij. ,,Me
zie:n d'r vee-j-êêd'r."
,,A we, da:n is 't die straote nao de
kaerke."
,,Jao, en weetje ghi noe a:n welke kant of
ik weun:n? An die kant of an die kant?" En
toen wees hij onderscheidenlijk zijn linker
en zijn rechterarm aan.
Even in een moeilijk parket! Maar hij had
eerst zijn linkerarm aangewezen, dat hield
een aanwijzing in! Dat dus gewaagd.
,,A:n deze kante", zei ik, ,,da wist ik zöö
medêê:n."
,,Jao", klonk het luid. ,,Ghi weet-t-
ghoed."
En toen opeens trok er een donkere wolk
over zijn gezicht.
,,Menêêr", zei hij zachtjes, „ma 'k naor
'uus?"
,,Mao joeng:n", zei ik, ,,nog twêê week:n
en da:n ghao-j. voo twêê maon:n naor
uus. Zöö lange kui-je-toch 'ier nog we
bluuv:n, ee? J'ei-t-'ier toch ghoed? De
méésters en al die juffrouwrn, die zie:n
toch allemaole ghoed voo joe? En in de
schoole, dao kui-j die ghrööte letters en
ghrööte siefers toch vee beter zie:n da:n
in Aer'nburg? En a-j je lessenaor van je
banke 'öögher of laogher wil maok'n kui-j-
dad ook. Waor of nie? En mi de joengers
speel'n kui-j-'ier ook."
,,Nêê", zei hij ,,'k will'n zöö ghaerin naor
'uus. 'k Kan nie mi de joengers speel'n
'ier. Ze treiter'n m' altied."
,,Treiter'n? A dao moe'k da:n 'n kêê mi
d'n directeur over praot'n. En wanêêr
doe:n ze da?"
,,'s Aoves a me nao bed ghao:n. Da:n
lach'n ze m'uut. En da:n beghinne-k-ik
z'uutte schell'n en da:n lach'n ze nog vee
'arter. En noe zeghgh'n ik niks mêê."
„Brampje Bööne luuster je ghi 'n kêê. 'k
Gaonnekik 'n kêê mi d'n directeur praot'n
en da:n ka:n 'k joe misschien toch we 'n
bitje 'elp'n. Ghee me noe mao 'n kêêr 'n
'and."
,,Jao menêêr, en da:n ma 'k naor 'uus
ee?"
,,Me zull'n we 'n kêê kiek'n me joeng:n.
Ghao noe mao nao je klasse."
Het personeel had verbaasd een en ander
aangehoord. Verbaasd omdat het niet van
mij verwachtte, dat ik met Bram zo in een
koeterwaals dialect kon praten. En ook,
omdat het me zo aardig gelukt was Bram
zó natuurlijk als gebleken was aan het
praten te krijgen.
En verder zei ik: een uwer moet met Bram
nader in contact treden. Dat is mogelijk
met spelletjes. In die spelletjes dient het
Bram een beetje moeilijk gemaakt te wor
den, maar hij dient altijd te winnen. Dat
zal hem tijdens het spel als het ware
dwingen iets te zeggen: een uitroep, een
enkel woord, zuchten met een klacht:
,,noe is 't moeilijk" enz. U zult hem waar
schijnlijk niet altijd verstaan. Doe alsof u
hem wel verstaat en zeg wat terug. Laat
dat mijnentwege slaan als een tang op een
varken. Bram zal zijn opmerking allicht
herhalen. Praat terug, corrigeer hem niet,
maar bouw met hem een tweede taal op.
Dat zal gelukken, want hij is intelligent
genoeg om uw taal gaandeweg over te
^eefdpiaat, Kauenstraat
