een kijkje in zuid-beveland tweede helft 19e eeuw
126
1867 in de Goesche Courant een aantal
artikelen over de zorgwekkende toestand
van de verzorging der wezen. De artikelen
werden door dr. Geill in gewijzigde vorm
samengevat in een brochure "Weezen-
verzorging. Een woord aan mijne me
deinwoners in Zuid- en Noord-Beve
land", waarin hij pleitte voor het oprich
ten van een weeshuis. Als plaats hiervoor
had hij Goes in zijn gedachten:
"Meer afdoende en heerlijker vruchten
zoude ik mijn stelsel zien afwerpen, als
men de plattelands ouderloozen, zonder
onderscheid van Godsdienst, kon cen
traliseren, en daarvoor was het vooral
noodig een groot huis op te rigten, zoo als
b.v. het weeshuis te Goes. De plaats, waar
ik zoodanig gebouw gaarne zag verrijzen,
zou ook een centraal punt moeten zijn,
waartoe ik Goes uitsluitend zoude aanbe
velen, omdat aldaar zich de geschikste
gelegenheid opdoet, om van de onder
scheidene kerken en godsdienst-leeraars
te profiteren; maar ook omdat daar de
heerlijkste weg geopend is, om de jon
gelingen in nuttige ambachten optelei-
den, terwijl voor de meisjes aldaar eene
wijde baan bestaat om tot flinke huis
moeders gevormd te worden. Ik heb dus
Goes als centraal punt gekozen, om met
een weeshuis versierd te worden, dat
volgens de behoeften des tijds was op
getrokken en waartoe bij de voorgestelde
uitbreiding der stad, eene heerlijke gele
genheid voor zoude kunnen geopend
worden". 16)
Op de suggestie van dr. Geill werd in het
algemeen positief gereageerd. Er werden
vergaderingen van alle burgemeesters
op Zuid- en Noord-Beveland gehouden,
ter bespreking van de mogelijkheden tot
oprichting van een weeshuis. Ook de
armbesturen stelden zich in eerste in
stantie positief op. In 1868 liet men plan
nen ontwerpen voor het bouwen van een
weeshuis. Het volgende jaar startte men
een actie tot inzameling van gelden. Deze
inzameling liep echter uit op een grote
teleurstelling. De oorzaak hiervan lag
voornamelijk in het uitbreken van de
Frans-Duitse oorlog in 1870. Het ene
armbestuur na het andere bedankte voor
deelname. Men wilde geen geld voor een
weeshuis uittrekken. Wanneer de wezen
in het nieuwe weeshuis verpleegd zou
den worden, kostte dat aanmerkelijk
meer dan de oude wijze van besteding.
In 1872 werd besloten nieuwe pogingen
in het werk te stellen om giften in te za
melen. Het ambachtsherenhuis te
Kloetinge was aangekocht om dit als
weeshuis in te richten. Weer ondervon
den de plannen vertraging. In 1875 begon
men opnieuw met het inzamelen van gel
den, voornamelijk voor de aflossing van
de hypotheek op het pand te Kloetinge.
Het bedrag hiervoor kon echter niet bij
eengebracht worden, zodat het in 1880 tot
openbare verkoop kwam. 17)
De plannen voor een tehuis voor plat
telandswezen waren van de baan. On
danks het feit dat de vereniging tot we-
zenverpleging voor Zuid- en Noord-Be-
5. De aantrekkelijke bolwerken van Goes. 1900. Ravelein de Grenadier. Foto J. Magielse, Goes.
