zuid-beveland: nu
154
bied rond Kapelle is thans 'op de schop'.
De ruilverkaveling is juist hier zo lastig,
omdat het gaat om vele kleine percelen
met veel fruitteelt. Desondanks is men tot
een aanvaardbaar plan gekomen.Vooral
de laatste jaren echter nemen ook op
Zuid-Beveland de protesten tegen
ruilverkaveling, vooral vanuit de sfeer
van het landschaps- en natuurbehoud,
sterk toe.
Veel autochtone Zuid-Bevelanders zijn
daar nogal laconiek onder; hoewel het
ook hen wel aan het hart gaat dat veel van
het oude landschap verandert. Maar ve
len achten het onvermijdelijk.
Anders ligt het bij veel allochtonen, voor
al uiteraard bij hen die geen enkele (mo
rele) binding met de landbouw hebben.
Het is aan hun actie voor een flink deel te
danken (sommigen zouden zeggen: 'te
wijten'), dat bijvoorbeeld bij de ruilverka
veling 'De Poel - Heinkenszand' een be
hoorlijk stuk 'oorspronkelijk gebied' is
bewaard gebleven. Maar er moet ook bij
worden vermeld dat de gedachten over
ruilverkavelingen in het algemeen in ons
land zijn veranderd. De boer is niet meer
alleen 'de baas' in het landschap. Begrip
pen als 'belevingswaarden' hebben hun
intrede gedaan en daar wordt rekening
mee gehouden 6). De 'Yerseke Moer'
moet nu nog worden herverkaveld en dat
geeft zeer veel problemen. In het jaarver
slag 1978 van de Stichting Het Zeeuwse
Landschap wordt over dit gebied onder
meer gezegd: 7)
'Inmiddels gaat de ontluistering van dit
gebied gestadig voort. Weer werden ve
len percelen geëgaliseerd en in bouwland
omgezet; verdwenen er verschillende
veedrinkputten en werd op verschillende
plaatsen (landbouw)afval gestort.'
Sterker nog, een niet gering aantal
autochtone agrariërs ervaart de bemoei
enis van de natuurbeschermers als een
soort huisvredebreuk; het je bemoeien
friet zaken die je niks aangaan! 't Is toch
ons land!
Dit citaat geeft duidelijk de spanning weer
tussen natuurbeschermers en agrariërs.
Voor de natuurbeschermer is egalisatie
100% verlies, 'ontluistering' zelfs, voorde
akkerbouwer is egalisatie een noodzaak.
Slechts intensieve besprekingen kunnen
tenslotte een goed plan opleveren en dan
nog zullen beide groepen wel ontevreden
zijn.
Overigens is het in sommige kringen
vandaag de dag mode om de totale mo
derne landbouw maar af te kraken. Het
kronkelweggetje, de sikkel, de zeis en de
melkbus worden dan geïdealiseerd. Maar
de oude verkaveling en de oude werktui
gen moeten ook worden verbonden met
de moeiten en het verdriet van hen die er
de kost mee moesten verdienen, vaak
