zuid-beveland: nu
157
een beetje berustend: 'k Zie toch liever
een lappeterve dan de Hoegst, mae di mo
toch broad op de planke weze.' En in de
grote demonstratie bij de kerncentrale dit
jaar naar aanleiding van 'Harrisburg' zag
men vrijwel geen autochtone Zuidbeve-
landers, anders dan als toeschouwer. 'Ze
durven niet', werd wel gezegd! Misschien
wel een beetje waar, maar ook is waar dat
velen denken: 't Za zo'n vaert nie loapen.'
Er speelt ook mee de traditionele gezags
getrouwheid, in het algemeen geen
slechte eigenschap. Maar als gevraagd
wordt: 'Moet er een tweede kerncentrale
komen?', dan zullen toch ook veel
autochtone Zuidbevelanders een beden
kelijk gezicht trekken, maar massaal in
opstand komen als het toch zou gebeu
ren, dat zit er niet in.
Het is vooral dit industriegebied geweest
dat Zuid-Beveland meetrok in 'de vaart
der volkeren' en er daardoor mede voor
zorgde dat ook Zuid-Beveland weer wat
van z'n oorspronkelijke karakter verloor
en meer 'de wereld gelijk' werd. Jammer?
Toch wel, maar is het proces omkeer
baar? Nee! Ook de Zuidbevelandse kinde
ren zitten 's avonds om 7 uur voor de TV
en vangen geen 'roenkels' (meikevers)
meer tussen licht en donker.
De kleine kernen
Voor een goed deel wordt het Zuidbeve
landse platteland getypeerd door de
kleine woonkernen. Problemen te over
met de school, de kerk, de winkels, de
verenigingen! Maar zijn de mensen er
ongelukkig? Leefbaarheid is het tover
woord, maar wat betekent dit uiterst
subjectieve begrip precies? Vele pagina's
zouden nodig zijn om dit begrip uit te
werken. Eén aspect van 'leefbaarheid' is
in de kleine kern echter aanwezig en dat is
'de menselijke maat'. !n een wereld van
vervreemding niet iets om te veronacht
zamen. Maar als de school verdwijnt dan
is het dorp geworden tot een gehucht,
vandaar de strijd voor het behoud van de
onderwijsvoorzieningen in de dorpen op
Zuid-Beveland. De kleine kernen zijn veel
aandacht waard, maar eenvoudig aange
dragen oplossingen als 'bouw maar hui
zen dan gaat de leefbaarheid omhoog'
zijn niet altijd in het belang van de leef
baarheid, soms kan het tegendeel het ge
val zijn. Geen tweede woningen in de
dorpskernen, renovatie en restauratie,
allemaal goede zaken, maar als je niet
meer gelukkig kunt zijn zonder veel voor
zieningen, blijf dan niet in een kleine kern.
Het gebied en de mensen
Is er nog meer te verhalen over dit gebied
en over de mensen? Dat is vooral het ge
val als wij gaan kijken naar de onderlinge
verschillen die wij in dit sociaal-geogra-