over het ontstaan van de fortificaties in oost zeeuws-vlaanderen en aangrenzend gebied
26
afbeelding 22.
Plan der Stadt Axel door Anthony Hattinga, 1 750.
afbeelding 23.
Plan van Philippine door D. W. C. en Ant. Hattinga, 1750.
Duidelijk is de ontwikkeling van deze vesting te zien. De in 1 583 door Parma gebouwde schans St. Philip,
kwam in 1635, onder Frederik Hendrik, weer in Staatse handen. Het fort Hoog-Philippine (vierkant met op elke
hoek een bolwerk) kreeg toen stevige wallen en diepe grachten. In 1 643 volgde een belangrijke uitbreiding
met Laag-Philippine. Aan de zuidzijde werd, ter verdediging van de landpoort, een ravelijn gebouwd. Het rave
lijn aan de oostzijde werd in een later stadium (1692) aangelegd.
en Ferdinandus, door het doorsteken van
de dijken bij respectievelijk de Vuilmuil
(Zestig Voet) en het "quaadpeerdsgat".
Om de vrede met de Republiek te force
ren, begonnen de Fransen op 17 april
1747 een aanval op Staat-Vlaanderen.
Zonder veel weerstand werd dit gebied
begin mei bezet. In mei 1748 werd doorde
Vrede van Aken een einde gemaakt aan
de Oostenrijkse Successieoorlog (1740-
1748). Het duurde echter nog tot 28 janua
ri 1749 alvorens de Fransen uit Staats-
Vlaanderen vertrokken. Maria Theresia
werd, bij haar dood in 1780, opgevolgd
door Josef II. Deze voerde, na een incog
nito gemaakte reis door de Zuidelijke-Ne-
derlanden (1781allerlei bestuurshervor-
mingen in. In 1782 maakte hij een einde
aan de Staatse bezetting van de barrière
steden.
In 1784 eiste hij, bij ultimatum, "de ope
ning van de Schelde". Door deze oorlogs
dreiging werden weer inundaties uitge
voerd. Op 7 november 1784 werden de
dijken van de Ferdinanduspolder op 2
plaatsen doorgestoken. Op 8 november
werd de Clingepolder geïnundeerd. In
1785 werd ook de Klein-Kieldrecht onder
water gezet. Ook bij Sas van Gent en bij
fort Liefkenshoek werden inundaties uit
gevoerd.
Het in november 1785 gesloten Verdrag
van Fontainebleau, maakte een einde aan
deze dreiging. De Republiek moest o.a. de
forten Liefkenshoek en Lillo aan de keizer
afstaan. Ter vervanging hiervan werd
toen door de Staatsen het fort te Bath
gebouwd. De Schelde bleef echter geslo
ten.
Deze oorlogsdreiging gaf uitvoering aan
een reeds eerder aanwezige gedachte om
de defensie van Staats-Vlaanderen gron
dig te herzien. De voor de verdediging
waardeloos geworden, hoogopgeslibde
schorren, dienden te worden bedijkt en
de gehele streek, van Sluis tot Kieldrecht,
moest één gesloten geheel gaan vormen.
De grens zou dan verdedigd kunnen wor
den door een stelsel van "linien, kleyne
en groote inundatiën, die de boovenge-
melde bezwaren t' eenenmaalen uyt den
weg geruijmd en het invallen met vijaan-
delijke troupes zoo nietonmoogelijkaller-
bezwaarlijkst gemaekt".
Dit enorme project, omvattende de inpol
dering en alle bijkomende werken in het
gebied tussen Sas van Gent en Hulst, be
gon in 1784 met de bedijking van de
Nieuw-Kieldrechtpolder en eindigde in
1790 met de bedijking van de Canisvliet-
