adriaan jacobus van der weel
een scherp oog voor de gemoedsge
steldheid van de bevolking.
"Het duurde een lange, een te lange tijd,
dat de agrarische bevolking de rust ont
beerde, die voor haar arbeid nodig was.
De Herverkaveling Walcheren heeft be
vestigd, dat het een essentiële eis is, dat
een diep in het gewone leven ingrijpend
werk wordt tot stand gebracht in een on
onderbroken snel tempo, opdat de tijd
van overgang, met zijn bezwaren van
onzekerheid en afwachten, zoveel als
maar mogelijk is wordt ingekrompen.
Verlenging van die tijd schept boven
dien ongelijkheid tussen hen, die eerst
en die het laatst aan de beurt komen. Zij
belet de regelmatige ontwikkeling van
de nieuw geschapen wereld, die zo
spoedig mogelijk in haar geheel moet
worden geconsolideerd tot het benutten
van de kansen tot ontwikkeling, die ge
boren werden. Wij betreuren, dat om
standigheden buiten onze macht de uit
voering van dit grootse werk op sommi
ge tijden hebben doen stagneren.
Minister van landbouw dr. S. L. Mans-
holt decoreerde de voorzitter met het
ridderschap van de Nederlandse Leeuw.
Nog niet afgelopen was zijn taak als
voorzitter van de herverkavelingscom
missie Zeeland, die op 9 oktober 1953
door minister Mansholt was geïnstal
leerd.
1953
De februari-ramp van 1953 had nog gro
tere wonden geslagen dan de door men
senhand veroorzaakte inundatie van
Walcheren. Ook hier kwamen proble
men van eigen belang om de hoek kij
ken. Op 23 december 1963 werd te Zie-
rikzee de herverkavelingsakte gepas
seerd, precies zes jaar nadat eenzelfde
gebeurtenis op Walcheren had plaats
gevonden. In zijn toespraak op dezelfde
dag kon Van der Weel niet nalaten de
haatdragendheid van mensen te gispen,
feller dan wij van hem uit andere toe
spraken gewend zijn:
"Wij menen te kunnen zeggen, dat wij
ons steeds open hebben gesteld voor
overleg en hebben gezocht naar oplos
singen, die de bezwaren konden ophef
fen of verminderen. En wij hebben daar
bij zelfs ook onze eigen bitterheid en spijt
zo veel mogelijk trachten te onderdruk
ken wanneer in ons standpunt, dat wij
ten opzichte van de onderling botsende
belangen van de partijen zo objectief en
eerlijk mogelijk trachtten te bepalen, een
enkele maal niet anders werd gezien dan
de vooropgestelde wens de ene buur
man boven de andere te bevoordelen en
het woord vriendjespolitiekal te ge
makkelijk in de mond werd genomen.
Want gelijk ook ons werk slechts men
senwerk is, waaraan altijd fouten zullen
kleven, zo ligt het ook in het karakter van
een deel der mensheid zich de plaats van
het eigen belang groter en zwaarwichti-
ger voor te stellen dan die welke in de
samenleving daaraan kan worden toe
gedeeld".
Van der Weel sprak niet vaakzo direct op
de man af. Dat blijkt uitzijn verdediging
van voorstellen in de statenvergadering
zoals bijv. de uitbreiding van de provin
ciale waterstaat met een speciale afde
ling.
Wanneer in 1955 over het Deltaplan
wordt gesproken en sommige statenle
den alles tegelijk willen en direct moet
worden begonnen met het opstellen van
plannen van buitengewoon grote om
vang, zegt hij langs zijn neus weg dat de
bouw van een tunnel tussen het ene deel
van Zeeland en het andere deel
Zeeuwsch-Vlaanderen - "ik noem bijv.
maar een kleinigheid" - even moet
wachten. Pas thuis gekomen beseften
dan de statenleden hoe overdreven of
ongegrond hun opmerkingen waren.
Stem aan het voorstel geven Te weinig emotie, te weinisg besef,
te weinig grootheid van het ogenblik
Als wij straks het voorstel aannemen doen wij MEER dan dit koude
formele ja-woord.
Een ja-woord, waarmede we wellicht eeru een paard, een auto, een huis
kopen, buiten deze zaal
of: hier in deze zaal onze instemming hebben betuigd met de zo tal
rijke voorstellen, die dit college aan U ter beslssing in de loop der
jaren heeft voorgelegd
Instemmingdie veelal blijk gaf van overtuiging,dat het zo goed was-,
misschien - een enkele maal- met vreugde was vermengd, omdat een
belangrijke zaak aldus haar vorm kreeg,
een heel enkele maal raast vreugde v^é^ngd, omdat zij een debat
afsloot, dat te lang op haar einde had doen wachten
ANDERS thans: deze instemming heeft een andere dan formele betekenis,
dat een besluit conform de wettelijke weg is tot stand gekomen,
een andere dan een registratie van een aantal:
'■.'/AT V/IJ THANS DOEN is een uiting van een beleven dat ons zelf
misschien tevoren even stil makkty kan maken,
gvan een gezamenlijke wil die wij in een voor ZEELAND groot ogenblik
met diepe ernst, en tegelijkertijd met tot ver buiten deze zaal
reikende vreugde tot uiting en tot een DAAD brengen.
GEZAIvENLIJK, omdat wij thans geen fracties zijn, geen Statenleden
ons gevoelen komende uit het raidden, het noorden, of het zuiden van
de provincie,
i?-"!". ZzZC. -
GEZAMENLIJK omdat wij Zeeuwen zijn, die niet zonder trots ,met eigen
handen en eigen middelen, zich een weg scheppen,die hen leidt tot
een vaste binding^aan de welvaart vah geheel NEDERLAND;
Aantekeningen (en handschrift) van mr. Van der Weel voor zijn slotrede op 1 2 april 1 962 vóór het aannemen
van het voorstel van de Zeelandbrug.