driekwart eeuw landbouwmaatschappij „de bathpolders"
78
in de loop der jaren (tot 1 956) 42 Wa-
geningers hun practijktijd door. Dat de
Regering er ook zo over dacht bleek in
1 950 toen de erfpachtgrond welke nog
2/5 van de oppervlakte van het bedrijf
besloeg, voorzover gelegen in de Bath
polders, tegen taxatieprijs van het Rijk
kon worden gekocht."
Voor wie van cijfers houden: uitgege
ven zijn 1 375 aandelen met een nomi
nale waarde van f 1000,-. Het aande
lenkapitaal is zeer verspreid met meer
dan 200 aandeelhouders, de bedrijfs-
omzet is circa 3 miljoen gulden per
jaar. De oppervlakte cultuurgrond be
slaat 677 ha waarvan 50 ha pas in
1 970 zijn bedijkt. Die bedijking gebeur
de tussen de Kreekrakpolder en het Pa
viljoen waar een losplaats was gelegen.
Er bevindt zich ook nog een uitwate
ringssluis.
Terug naar het bedrijf: De combines,,-
stapel" werd uitgebreid gecombineerd
met een totaal gewijzigde vorm van
opslag en bewaren van granen en za
den. Voor de insiders: thans voor 1 500
ton produkt. Aardappelen en uien kre
gen opslag en bewaring met buiten-
luchtkoeling voor 4000 ton produkt. De
zwaardere transportmiddelen brachten
op hun beurt weer verzwaring en uit
breiding van terreinverhardingen mee.
De rationalisatie spreekt ook uit de toe
neming van de machinecapaciteit: In
1 957 was het aantal tractoren 20 plus
31 paarden, thans zijn er nog 1 1 tracto
ren en geen paarden maar het motor
vermogen per tractor is sterk gestegen.
De centralisatie van het bedrijf heeft
zich onder het bewind van de huidige
directeurs. Duvekot, die ir. Kakebeeke
in 1971 heeft opgevolgd, doorgezet.
Men kan nu met recht over één onder
neming spreken, die met een minimum
aan arbeidskrachten en een maximum
aan mechanische kracht efficiënt wordt
geleid. Waar niet alleen de traditionele
gewassen tarwe, aardappels, suikerbie
ten en het reeds genoemde - zich ook
sterk vernieuwende - fruit te vinden
zijn, maar ook grote oppervlakten gras
zaden, plantuien en bloembollen. Ove
rigens zijn de Bathpolders belangrijker
dan men denkt: door het gebied zijn
niet minder dan zeven kardinale pijplei
dingen gelegd. De hiervoor verkregen
vergoedingen leverden een bijdrage in
de kapitaalbehoefte. De oostzijde van
De dijken langs de Bathpolders zijn in het kader van
de partiële dijkversterking verhoogd en verbreed;
de Muralt muurtjes zijn verwijderd.
de onderneming heeft in het kader van
de Schelde-Rijnverbindingen een aan
merkelijk ander gezicht gekregen. Het
grondverlies kon op gelukkige wijze
worden gecompenseerd.
De maatschappij de Bathpolders is een
onderneming die weinig aan de weg
timmert maar waarop wij in Zeeland
toch wel trots mogen zijn. Bovendien in
een oord waar het leven nog goed is.
Verantwoording:
Het archief van de polder verschafte mij
veel gegevens. Het illustratiemateriaal
is afkomstig van het bedrijf. Verder: 50
jaar „De Bathpolders", door A. J. van
Heel en ir. W. Kakebeeke en ir. M. A.
Geuze: „Bij een eeuwfeest", Zeeuws
Tijdschrift, 1956, pag. 131 e.v.
