driekwart eeuw landbouwmaatschappij „de bathpolders"
74
Bathpolders geen koopje was geweest.
Om de aard van destructuurschadeaan
de grond aan te geven, vermelden we
dat de heer Koning in 1 922 nog (inmid
dels als zodanig bekend geworden)
gips voor het herstel van de grond aan
kocht."
Hoe sterk het boerenbedrijf van de na
tuur afhankelijk is leerde het jaar 1911:
een abnormale droge zomer en een he
vige storm in de nacht van 30 septem
ber op 1 oktober. De sombere toe
komstverwachtingen ten gevolge van
de droogte kwamen niet uit: de oogst
viel honderd procent mee.
Wat de zeeweringen betreft, zegt het
verslag, moet het jaar 1911 „met een
zeer zwarte kooi" worden aangete
kend. De behaalde geldelijke opbreng
sten van de oogst moesten nu worden
besteed ter herstelling van de storm
schade. Bij de paragraaf over de suiker
bieten in het verslag 1911/1912 wordt
vermeld dat de oogst zeer verlaat werd
omdat alle mannen aan de dijken moe
sten werken. „Behalve eene stagnatie,
doordat de storm een gedeelte van het
dak der fabriek te Dinteloord rukte,
werkte deze fabriek overigens zeer
gunstig, terwijl hooge suikerprijzen
werden bedongen. Bij den grooten aan
voer van bieten bleek echter de capaci
teit niet geheel voldoende te zijn, waar
door verscheping zeer laat werd. De fa
briek besteedt daarom van de op
brengst der nieuw uitgegeven aandee-
lenf. 1 25.000 ter vergrooting der capa
citeit."
Een bedrag van f 100.000 werd be
steed aan de versterking van dezeewe
ringen, voor een deel volgens het sy
steem „De Muralt". Dit betekende dat
de dijken met betonglooiingen werden
versterkt en het bekendeMuraltmuurtje
kregen. „De zeedijken hebben zwaar
geleden, ze hebben veel geld gekost
voor herstellingen en nog aanzienlijk
meer voor versterkingen, maar we mo
gen van geluk spreken, dat de polders
zijn behouden. De veiligheid is er nu te
groter op geworden."
Wegen
De maatschappij heeft van het begin af
aan veel aandacht aan de wegen be
steed. Het eerste verslag vermeldt, dat
met uitzondering van de Kromme weg
in de zomer van 1 907 alle wegen in de
Betonwerk De Muralt, aangevangen in 1 91 2. Steen
in glooiing.
Zuid-Bathpolder werden begrind. Die
verharding gebeurde ook in de volgen
de jaren zodat in het derde jaarverslag
over 1909/1910 kon worden vermeld
dat de wegen geheel gereed gekomen
zijn.
De navelstreng tussen Rilland-Bath -
liever tussen Zeeland - en Brabant be
stond uit de Kreekrakdam waarover de
spoorweg liep die in 1 868 tot Goes ge
reedgekomen was. De initiator van deze
verbinding, Dirk Dronkers, werd toen
uitbundig gehuldigd. Was er kort na de
aanleg van de Sloedam (1 871een ver
keersweg gekomen, naast de Kreekrak
dam lag geen weg: slechts langs de
berm kon men óf Brabant óf Zeeland
bereiken.
Walter Kakebeeke werd in 1 907 lid van
de commissie voor het tot stand komen
van een „harde verbinding tusschen de
provincie Zeeland en het overige ge
deelte van Nederland langs de zuidzijde
van den spoorweg". Het statenlid
F. C.O. M. Hombacht uit Hulst was voor
zitter. De commissie bestond verder uit
Zeeuwen en Brabanders. De gemeente
raad van Rilland-Bath zegde een bijdra
ge van f500,- in de aanlegkosten toe.
Wethouder Adriaan Butijn stemde te
gen. Met deze weg zou het in het dorp
met rust en orde gedaan zijn, was zijn
mening.
Hombach organiseerde in 1910 een
propagandatocht over deze spoorbaan
in samenwerking met de Nederland-
sche Automobielclub en de Vereeni-
ging tot bevordering van het vreemde
lingenverkeer in Walcheren. Op 28 juni
1910 kwam men met veel inspanning,
maar zonder ongelukken, met 30 auto's
op Rillands grondgebied aan. DeChine-
se muur, zoals men de dam betitelde,
was doorbroken. Er werd dan ook te Ril
land champagne gedronken alvorens
Het oude handwerk, de werkers (mens en paard).
1Jan Traas Gr., 2. Theeuw Kouma, 3. Martinus van
de Klooster, 4. Bram Luteyn, 5. Hubert van deGriek,
6. Willem Vermerris, 10. Louw Traas, 11Piet Lam-
brechtse.
-«KflSPrjpiGif :f ista**
-'''(pyifi;, n v.'j
VHp tiitTJo: fF.'lf