134
PORTRET
VAN HET GENOOTSCHAP
VI. De verzamelingen
3. De numismatische verzameling
Reeds spoedig na de oprichting van het Ge
nootschap hield men zich bezig met de nu
mismatiek. Deze activiteit sloot geheel aan
bij de belangstelling die bij de particuliere
verzamelaars in die tijd bestond: een kabinet
van medailles ontbrak zelden in de verzame
lingen van rijke patriciërs, en vanuit deze
belangstelling stimuleerde men ook de vor
ming van een dergelijke verzameling binnen
het Genootschap.
De basis hiervoor werd gelegd door een
Prijspenning van de Teekenakademie (1 778).
schenking van de magistraat van Vlissingen
van de gouden medaille die ter gelegenheid
van het tweede eeuwfeest van Vlissingens
bevrijding (1572) was vervaardigd. Hierop
volgde een lange reeks van schenkingen, ter
wijl ook aankopen werden verricht op vei
lingen.
In de ontwikkeling van de numismatische
verzameling van het Genootschap zien we
de algemene tendens weerspiegeld. Aanvan
kelijk richtte men zich vooral op de Griekse
en Romeinse oudheid en ging de interesse
met name uit naar de beeltenissen van ko
ningen en keizers. Daarna kreeg men met
name belangstelling voor de gedenkpennin
gen die sinds de 16e eeuw in grote getale
werden vervaardigd.
Het verzamelen van Europese munten
stond in de 18e eeuw nog op de achter
grond. De belangstelling daarvoor ontwik
kelde zich vooral in de 19e eeuw, met name
na de opheffing van de Provinciale Munt-
V2 Bourgondische Kruisdaalder 1584.
werkplaatsen. Uiteraard was hierop ook de
toenemende belangstelling voor de geschie
denis van invloed. Naarmate de verzameling
groeide ging men zich op systematische
completering toeleggen.
Na verkoop van de behuizing van het Ge
nootschap aan de Oostkade te Vlissingen
bracht men de numismatische verzameling
met andere eigendommen over naar het Mu
seum Medioburgense te Middelburg, zoals
in de eerste aflevering vermeld. Aanvanke
lijk in gesloten medaillekastjes geborgen
werden zij geleidelijk aan in vitrines geëxpo
seerd. In 1888 kreeg de verzameling een spe
ciaal vertrek in het pand Wagenaarstraat 1
toegwezen onder de naam „Munt en Pen
ningkabinet". In dit jaar werd Marie G. A.
de Man met het conservatorschap belast.
Onder haar leiding ging de verzameling een
periode van grote bloei tegemoet, zoals
blijkt uit de uitvoerige jaarverslagen. Na
haar terugtreden trad een periode van stil
stand in, mede onder invloed van de slechte
conjunctuur in de jaren dertig en de daarop
volgende oorlog.
Dubbele stuiver. Zeeland 1737.
De verzameling bleef in de oorlog gespaard
maar werd daarna getroffen door een ander
onheil. In deze jaren trachtte men een nieuw
museaal beleid te formuleren met als uit
gangspunt de relatie van de collecties tot
Zeeland. De na de oorlog aangestelde con
servator H. Pieters formuleerde het nieuwe
beleid met betrekking tot de numismatische
verzameling met als conclusie dat voor de
Griekse en Romeinse munten, en Europese
munten en penningen met uitzondering de
Nederlandse geen plaats meer was. Deze
werden te gelde gemaakt om uit de op
brengst „specifiek Zeeuws" materiaal aan te
kopen.
Zoals maar al te vaak het geval, was dit be
leid in het negatieve snel gerealiseerd; de be
steding aan vervangende aankopen bleef
echter nagenoeg achterwege. Ook daarna
heeft de verzameling weinig uitbreiding on
dergaan, mede tengevolge van de zeer hoge
prijzen.
±1700.
Hopelijk zal het Genootschap in het kader
van de uitvoering van het beleidsplan ook
weer aandacht kunnen gaan besteden aan de
numismatische verzameling en is de toevoe
ging van de „Rijksdaalder met klop" vervaar
digd ter gelegenheid van de herdenking van
de Munt van Zeeland het begin van een her
nieuwde aandacht voor deze fraaie verzame-
ling.
Ondanks de aderlating aan het begin van de
jaren vijftig is de numismatische verzame
ling van het Genootschap een zeer belangrij
ke collectie. In dit bestek is het uiteraard niet
mogelijk een overzicht van de verzameling
te verschaffen, noch met de illustraties een
indruk te geven van de verscheidenheid aan
munten en penningen die deze omvat. Wij
volstaan dan ook met voorbeelden van eni
ge van de belangrijkste categorieën.