tumult op het kerkelijk erf in zierikzee 20 zijn en tot een leven in gerechtigheid uit de volheid van het leven Gods bekwaam zijn. leder mens, aldus van Hattem, dien de te geloven in zijn persoonlijke weder geboorte. Ook het niet erkennen van het objectieve recht der Wet werd hem zwaar aangerekend.3) Dat er door sommigen - veel later - ta melijk mild over van Hattem geoordeeld werd, bewijst Prof. W. C. van Manen, die aan het slot van een uitgebreide be schouwing in De Gids van 1885 tot de conclusie komt: "Inderdaad mogen wij, ofschoon niet blind voor de gevaren, aan elke predi king van een lijdelijk Christendom ver bonden, veilig aannemen, dat Pontiaan van Hattem, ondanks zijn vaak zonder ling worstelen met de taal, zijn soms angstig zich vastklemmen aan de belij denis der Gereformeerden en zijn bui gen voor het hoog gezag der Schrift, voor velen is geweest een lichtende ster in den donkeren nacht der 17de en 18de eeuwsche leer- en lettervergoding; een heilzaam tegengif tegen een geestdoo- dend en versteenend kerkgeloof; de wel sprekende getuige van een beteren dag voor nieuw en opgewekt godsdienstig leven. Hij had een beter lot verdiend dan hem onder de vervolgingswoede en de heerschappij der bovendrijvende partij in de Hervormde Kerk zijner dagen was beschoren. De geschiedenis wijze hem een eereplaats aan onder onze uitne- mendste "mystieken en piëtisten". Pon tiaan van Hattem was en blijft een merk waardige verschijning in de ontwikke ling van het leven der Gereformeerde Kerken dezer landen."4) Dat dergelijke uitspraken voor iemand als Dr. P. J. Kromsigt als één van de lei ders van de confessionelen en navolgers van Hoedemaker en diens beginsel "heel de Kerk en heel het volk", en te genstander van de afscheiding door de doleantie, dan weereen doorn in het oog zijn, is ook weer begrijpelijk.5) DINA JANS En dan Dina Jans, eigenlijk Dina Jans Vecke.6) Er is altijd gesteld dat ze te Sint Philipsland geboren is. Dit zou dan ge weest moeten zijn omstreeks 1660 of hoogstens enkele jaren eerder. Recente pogingen om dit te verifiëren aan de hand van het genealogische materiaal wat van Sint Philipsland nog bewaard gebleven is, waarbij het tevens de be doeling was om wat meer over haar af komst en voorouders te weten te komen, zijn echter op niets uitgelopen. Het is aannemelijk dat ze van eenvoudige af komst was, niettemin voldoende be schaafd om dienstbode te zijn bij domi nee Pontiaan van Hattem. Hoelang ze dienstbode geweest is bij van Hattem en wanneerze naar Zierikzee vertrokken is, weten we niet. De reden van haar komst juist in Zierikzee, zal zeer waarschijnlijk geweest zijn dat reeds in die tijd Zierikzee een aantal sympathi santen van Pontiaan van Hattem her bergde. Van Hattem zelf was in de eerste weken van 1685 geruime tijd in Zierikzee ge weest en had volgens de kerkeraadsno- tulen "vrij groote beroering veroorzaakt in de gemoederen van verscheidenen Het pand op de hoek van de Sint Domusstraat en de Lange Sint Jrnstraat, eens woonhuis van Dina Jans en haar man Steven Dane.

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Tijdschrift | 1982 | | pagina 26